TPHCM: Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giao thông để giảm ùn tắc

Ngồi phòng máy lạnh điều khiển giao thông

Trung tâm Giám sát và điều khiển giao thông đặt tại Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị TPHCM (thuộc Sở GTVT TPHCM) được đưa vào hoạt động từ đầu năm 2019 đã trở thành trung tâm điều khiển giao thông thông minh đầu tiên của cả nước.

Theo ông Đoàn Văn Tấn - Giám đốc Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị TPHCM, hệ thống điều hành giao thông thông minh (ITS) đặt tại Trung tâm thực hiện 5 chức năng chính gồm: Điều khiển hệ thống đèn tín hiệu giao thông; giám sát, theo dõi tình hình giao thông; cung cấp thông tin giao thông trực tuyến; phối hợp xử lý vi phạm về trật tự an toàn giao thông và mô phỏng dự báo giao thông.

Các chức năng này được thực hiện thông qua việc kết nối và tích hợp 857 camera về trung tâm điều khiển. Thông qua nhiều màn hình, nhân viên vận hành trực 24/24 giờ sẽ ghi nhận kịp thời tình hình giao thông như ùn tắc, tai nạn, sự cố để thông tin kịp thời cho CSGT, thanh tra giao thông phối hợp xử lý.

Phần mềm giám sát và xử lý các sự cố giao thông tự động triển khai trên 40 camera và sẽ tự động đưa ra những cảnh báo cho nhân viên trực điều hành.

Ngoài ra, hệ thống đèn tín hiệu giao thông được điều khiển thông qua cảm biến, quan trắc, thu thập dữ liệu giao thông tự động tại 118 điểm trên đường.

Các thông số của dòng giao thông như lưu lượng, vận tốc trung bình, mật độ xe... được hệ thống phân tích, tính toán để đưa ra phương án điều khiển đèn tín hiệu giao thông phù hợp tại 216 nút giao có kết nối về trung tâm điều khiển, trong phạm vi 36 km2.

Việc cung cấp thông tin giao thông trực tuyến cho người dân được thực hiện thông qua cổng thông tin giao thông (giaothong.hochiminhctiy.gov.vn) và ứng dụng di động (TTGT). Hai nền tảng cung cấp thông tin về tình hình giao thông, các tiện ích trên đường, tìm đường giúp người tham gia giao thông có lựa chọn hợp lý khi đi lại.

Giải bài toán giao thông đô thị từ AI

Ông Đoàn Văn Tấn cho biết từ khi đưa vào vận hành Trung tâm giám sát và điều khiển giao thông, quá trình xử lý các sự cố trở nên nhanh chóng hơn trước rất nhiều.

Tính riêng khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, từ khi trung tâm đưa vào vận hành đến nay, các sự cố giao thông đã giảm rõ rệt, hiếm khi xảy ra kẹt xe kéo dài như những năm trước.

Năm 2025, dự báo nhu cầu giao thông của người dân thành phố đạt 41 triệu lượt đi lại mỗi ngày, gây quá tải cho giao thông, đặc biệt giờ cao điểm.

Giám đốc Sở GTVT TPHCM Trần Quang Lâm cho biết, TPHCM có nhiều đề án phát triển giao thông công cộng, hạn chế xe cá nhân, xử phạt vi phạm hành chính, đầu tư kết cấu hạ tầng… cũng như bước đầu ứng dụng công nghệ thông tin trong ngành giao thông vận tải. Tuy nhiên, điều này chưa đủ để giải quyết được bài toán cho giao thông đô thị.

Do đó, ngành giao thông TPHCM xác định trí tuệ nhân tạo (AI) là giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả trong quản lý điều hành giao thông thành phố.

Theo ông Đoàn Văn Tấn, thời gian qua, Trung tâm đã tổ chức phân tích, đánh giá lưu lượng giao thông trên các tuyên đường trục chính để xây dựng bổ sung các kịch bản điều khiển “làn sóng xanh” trên các tuyến đường như đường Võ Thị Sáu, Điện Biên Phủ, trục đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa-Nguyễn Văn Trỗi, Pasteur, Trương Định...

Với kịch bản điều khiển “làn sóng xanh,” các phương tiện lưu thông với vận tốc trung bình 30-35 km/giờ sẽ có thể lưu thông thuận lợi qua nhiều nút giao thông liên tục trên các tuyên đường trong điều kiện lưu thông thông thoáng.

Ông Tấn cũng cho biết hiện Trung tâm đã phối hợp với các doanh nghiệp CNTT triển khai thí điểm ứng dụng AI trong lĩnh vực giao thông vận tải tại khu vực đường Điện Biên Phủ, sân bay Tân Sơn Nhất.