Là bệnh viện thứ hai trên cả nước triển khai và ứng dụng kỹ thuật ECMO vào năm 2011 (trước đó là Bệnh viện Trung ương Huế), Bệnh viện Chợ Rẫy đã ứng dụng kỹ thuật ECMO vào trong điều trị hồi sức cấp cứu. Sau quá trình 4 năm thực hiện, kỹ thuật ECMO đã cứu sống 20 bệnh nhân bị suy hô hấp, viêm cơ tim cấp. Tỷ 75% số bệnh nhân bị suy hô hấp cấp - những trường hợp được xem là “ngàn cân treo sợi tóc” do không thể đáp ứng điều trị bằng các phương pháp truyền thống khác.
Gần đây nhất, tại Bệnh viện Chợ Rẫy, kỹ thuật ECMO được áp dụng cho trường hợp một bệnh nhân nữ - chị V.N.H (SN 1992, ngụ tại An Giang). Chị H bị suy hô hấp do viêm phổi nặng. Ngày 23.3, bệnh nhân được nhập viện tại Khoa Nội hô hấp trong tình trạng mệt, khó thở và mang thai 36 tuần tuổi. Một ngày sau, các bác sĩ phải mổ lấy con cho chị H. Hiện nay, bé gái được 2,6kg đang được gửi tại BV Hùng Vương để các bác sĩ chăm sóc.
Chị H được chuyển đến Khoa Hồi sức Cấp cứu ngay sau đó do không đáp ứng điều trị bằng máy thở. Các bác sĩ quyết định sử dụng phương pháp ECMO để cứu sống chị H. Sau 35 ngày điều trị bằng ECMO, tình trạng hô hấp của chị H đã được cải thiện, các bác sĩ quyết định cai máy để chuyển bệnh nhân sang giai đoạn điều trị hồi sức khác.
Một trường hợp điển hình khác được điều trị bằng ECMO là một luật sư 24 tuổi - anh N.V.B. Bệnh nhân được chuyển đến khoa Chấn thương Chỉnh hình, bệnh viện Chợ Rẫy vào ngày 24.9.2014 sau một vụ tai nạn giao thông.Anh B nhập viện trong tình trạng gãy 2 xương cẳng chân trái, gãy xương đùi, dập phổi, tràn máu màng phổi, viêm cơ tim cấp. Do gặp biến chứng thuyên tắc phổi nên anh B rơi vào tình trạng ngưng tim, ngưng thở. Với tình trạng nguy kịch đó, anh B được chuyển ngay đến khoa Hồi sức Cấp cứu của Bệnh viện để chạy ECMO và cải thiện tình trạng oxy máu sau 23 ngày điều trị bằng ECMO.
Nói về kỹ thuật ECMO, Thạc sĩ - Bác sĩ Trương Dương Tiển, Phó Khoa Hồi sức Cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, kỹ thuật ECMO được Hội đồng khoa học của Bệnh viện Chợ Rẫy thông qua năm vào 2011 và chính thức đưa vào áp dụng điều trị tại Khoa Hồi sức Cấp cứu. Đây là một kỹ thuật cao nhất trong lĩnh vực hồi sức cấp cứu và khá mới mẻ, đòi hỏi sự phối hợp giữa các chuyên khoa.
Với kỹ thuật oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể (ECMO) máu được lấy ra từ cơ thể bệnh nhân sẽ được chạy qua hệ thống máy lọc cho tiếp xúc với oxy rồi trả lại máu về cơ thể bệnh nhân. Kỹ thuật được sử dụng trong những trường hợp bênh nhân bị suy hô hấp, viêm cơ tim cấp không cải thiện được bằng được oxy máu các phương pháp điều trị truyền thống. Trước đây, với những trường hợp như vậy, bệnh nhân được thông khí tối ưu qua máy thở, nhưng nếu lượng oxy trong máu bệnh nhân vẫn không đạt được thì bệnh nhân sẽ tử vong.
Bên cạnh đó, trong các trường hợp bệnh nhân suy tim cấp như viêm cơ tim cấp do virus và suy tim mà các phương pháp điều trị thông thường nếu không nâng được huyết áp, huyết động bệnh nhân cũng có thể tử vong. Do đó, ECMO được xem là kỹ thuật cấp cứu để cứu những bệnh nhân suy hô hấp, suy tim cấp khỏi nguy cơ tử vong. Hiện nay, tỷ lệ cứu sống bệnh nhân suy hô hấp bằng kỹ thuật ECMO là 75% và viêm cơ tim cấp là 67%.
Tuy nhiên, vì là một kỹ thuật cao và khá mới mẻ nên quỹ Bảo hiểm Y tế vẫn chưa hỗ trợ chi phí cho các bệnh nhân cấp cứu bằng kỹ thuật ECMO. Trong khi đó, chi phí điều trị ECMO hiện đang rất cao. Bác sĩ Trương Dương Tiển cho biết, bệnh viện Chợ Rẫy đang đề xuất để quỹ Bảo hiểm Y tế chi trả chi phí cho các bệnh nhân điều trị bằng phương pháp này nhằm cứu sống thêm nhiều bệnh nhân suy hô hấp, suy tim có hoàn cảnh khó khăn.
Bác sĩ Trương Dương Tiển nói về kỹ thuật ECMO