Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước kiểm soát chặt tín dụng bất động sản nhằm hạn chế các hoạt động đầu cơ, giúp thị trường trở nên minh bạch, tránh xảy ra bong bóng.
Đây là việc cần thiết để lành mạnh hóa thị trường, giảm thiểu các rủi ro cho nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh thị trường địa ốc tăng "nóng" thời gian qua khi đa số nhà đầu tư đều sử dụng đòn bẩy tài chính.
Tuy nhiên, bất động sản vẫn là kênh đầu tư an toàn, giúp đảm bảo đồng vốn trong trường hợp lạm phát, trượt giá và ít rủi ro hơn. Trong đó, các dự án nhà ở được đánh giá là an toàn khi sở hữu pháp lý vững chắc, đi kèm thanh khoản và lợi nhuận đang được các nhà đầu tư săn đón.
Trên thực tế, thị trường chứng kiến nhiều trường hợp khách hàng không được ký hợp đồng chuyển nhượng, không được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu… do dự án trục trặc pháp lý.
Nhiều trường hợp khách hàng đã căng băngrôn, biểu ngữ yêu cầu chủ đầu tư sớm hoàn thiện thủ tục để triển khai dự án. Cũng chính vì vậy, đến nay các dự án đầy đủ pháp lý luôn được săn đón, ưu tiên chọn để đầu tư cũng như để an cư.
Tuy nhiên, tình trạng dự án bất động sản chuẩn pháp lý ngày càng khan hiếm tại các đô thị lớn, nhà đầu tư phải mở rộng ra các khu vực lân cận để săn đón.
Đơn cử như tại khu vực phía Bắc thì nhà đầu tư đã không còn “lao đầu” vào thị trường Hà Nội như trước mà dần dịch chuyển ra vùng lân cận như: Hà Nam, Bắc Ninh, Hưng Yên… Trong khi đó tại khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam, nhà đầu tư đang dần dịch chuyển về các khu vực lân cận như Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Tây Ninh… để săn tìm các dự án đã hoàn thiện pháp lý để đầu tư.
Theo đó, để đảm bảo cho mục đích an cư hay đầu tư, bên cạnh vị trí, chất lượng, thiết kế, không gian sống… thì pháp lý dự án đang là tiêu chí chiếm ưu thế khi lựa chọn sản phẩm bất động sản.
Anh Nguyễn Hòa - một nhà đầu tư bất động sản lâu năm ở Hà Nội - cho biết, một dự án chiếm ưu thế lựa chọn trong thời điểm hiện nay phải là dự án hội tụ đầy đủ các điều kiện về pháp lý. Có như vậy mới có thể làm hài lòng khách hàng về tiêu chí an cư, cũng như khả năng tăng giá, thanh khoản cao của tiêu chí đầu tư.
Dưới góc độ tài chính, vị này phân tích, thị trường khó khăn hiện tại chính là cơ hội tốt cho các nhà đầu tư dài hạn bởi họ luôn hướng đến khoản lợi nhuận từ 3-5 năm chứ không kỳ vọng "nhảy sóng" tức thì.
Mặc dù vậy, yếu tố pháp lý đối với một dự án bất động sản không phải là chuyện dễ dàng. Đây là điểm nghẽn” làm hạn chế hoạt động của thị trường này.
Các chuyên gia cho rằng, hành lang pháp lý của bất động sản liên quan tới khoảng 12 luật. Trong hệ thống pháp luật, các thủ tục pháp lý do các bộ chuyên ngành soạn thảo nên có sự đan xen, chồng chéo... vì vậy các cơ quan hành pháp khó xử lý.
Điều này dẫn đến việc các dự án bị chậm lại, có những dự án dừng cả chục năm, chi phí vô hình cho doanh nghiệp là rất lớn. Dù được cơ quan quản lý nhà nước ghi nhận là cần tháo gỡ tuy nhiên việc tháo gỡ sẽ cần có thời gian và chắc chắn trong giai đoạn hiện tại là khó khăn.