Một khán giả gửi thư về chương trình Tài chính thông minh (laodong.vn) với nội dung như sau:
"Vợ chồng tôi vừa mua một ngôi nhà mặt đất với diện tích 82m2 theo sổ đỏ. Tuy nhiên thực tế, chủ cũ lại báo có thêm một khu vườn nhỏ 8m2 ngay bên cạnh nhà. Chúng tôi cảm thấy đây như một món lời bất ngờ ập tới vì phần đất này lại không ghi rõ trên sổ đỏ. Liệu nó có thể được gộp vào nếu chúng tôi làm lại sổ đỏ hay không? Xin cảm ơn chuyên gia!".
Luật sư Bùi Quang Hưng - Giám đốc Văn phòng luật sư BQH và cộng sự - giải đáp thắc mắc của độc giả như sau:
Thực tế việc không trùng khớp giữa diện tích sổ đỏ với diện tích trong thực tế có nhiều lý do. Thứ nhất là trong quá trình kê khai sử dụng đất đai, người dân ngày xưa có phần diện tích đất lấn chiếm ra ngoài diện tích đất thật của họ. Do vậy, khi lấn chiếm ra các khu vực đất công cộng thì Nhà nước lại không có biện pháp nào thu hồi hay cơ chế xử phạt gì. Cho nên diện tích đất thực tế của các hộ dân này sẽ lớn hơn so với trong sổ đỏ.
Việc mua bán về cơ bản thì sẽ không gây khó khăn gì. Bởi trong các hợp đồng mua bán thì người ta sẽ thể hiện rõ phần diện tích đất có sổ đỏ.
Phần diện tích đất thực tế sử dụng lớn hơn so với diện tích mua bán thì bên bán sẽ bàn giao diện tích đấy cho bên mua. Trong trường hợp bên mua bị Nhà nước thu hồi thì phải chịu trách nhiệm đối với phần lấn chiếm đấy.
Về rủi ro với người mua, nếu chấp nhận mua căn nhà đấy thì họ sẽ phải phải tìm cách quản lý phần đất không nằm trong sổ đỏ. Đồng thời hứng chịu rủi ro nếu như Nhà nước thu hồi diện tích đất dư thừa.
Một trường hợp khác là dự án trong chung cư cũng có những diện tích nhà lớn hơn so với sổ đỏ. Phần nhiều nó có thể phát sinh từ diện tích phần chung hoặc diện tích ở tầng kỹ thuật mà chủ đầu tư có thể tận dụng để bán cho người mua. Tuy nhiên, nếu chủ đầu tư xây vượt quá tầng, vượt chiều cao, chắc chắn sẽ không được cấp sổ đỏ cho phần diện tích vượt như vậy.