AFF Cup 2022 vừa khép lại nhưng trái bóng tròn sẽ không có thời gian dừng lại. Chỉ khoảng 2 tuần nữa, mùa giải 2023 tại V.League sẽ bắt đầu.
“Tiếng súng lệnh” cho V.League 2023 là trận tranh Siêu cúp giữa Hà Nội FC và Hải Phòng vào ngày 29.1. Chỉ sau đó 5 ngày, mùa giải mới của giải quốc nội sẽ chính thức bắt đầu.
Đây là mùa giải mang tính bản lề cho sự thay đổi về lịch thi đấu của V.League. Theo đó, 2023 sẽ là năm cuối cùng mùa giải tại V.League diễn ra trong 1 năm dương lịch, kể từ mùa sau, hành trình sẽ xuyên qua 2 năm như các giải vô địch quốc gia hàng đầu Châu Âu và sẽ được gọi là 2023-2024.
Nhưng dù chuyển đổi lịch thế nào thì một trong những vấn đề “nóng” và được quan tâm nhất trong mỗi mùa giải là trọng tài. Mùa giải 2022 vừa qua kết thúc trong rất nhiều tranh cãi liên quan đến các quyết định mà những “ông vua áo đen” đưa ra.
Những sai sót ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả trận đấu không thiếu, có trọng tài còn liên tiếp mắc sai sót, vừa trở lại sau một vài trận “treo còi” đã lại sai… Cũng vì thế, dù Hà Nội FC vô địch mùa giải 2022 nhưng cũng không hoàn toàn là sự tâm phục, khẩu phục từ các đối thủ.
Trước liên tiếp sai sót của trọng tài, những đòi hỏi về việc áp dụng công nghệ video hỗ trợ trọng tài (VAR) đã trở nên rất cấp thiết tại V.League. Dự án áp dụng VAR tại V.League đã được cân nhắc từ năm 2019, thế nhưng, vì nhiều lý do nên chưa thể triển khai.
Chỉ đến khi câu chuyện trọng tài trở nên “nóng” hơn bao giờ hết thì việc lên kế hoạch triển khai mới được tính đến một cách nghiêm túc, dù hiểu rằng, việc đầu tư cho VAR sẽ rất nặng về khoản tài chính.
Nhưng Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) và Công ty cổ phần bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) cũng có động lực quan trọng để thúc đẩy việc đưa VAR về Việt Nam. Đó là việc gói bản quyền truyền hình các giải đấu chuyên nghiệp đã được bán với giá khá ổn.
Khi hình ảnh của giải đấu được quảng bá nhiều hơn, chất lượng các trận đấu, chất lượng trọng tài sẽ cần phải nâng cao hơn. Và vì thế, VAR trở thành yếu tố quan trọng góp phần nâng cao hình ảnh của giải đấu. VAR được dự kiến bắt đầu triển khai từ mùa 2023-2024.
Rút ra bài học từ những nền bóng đá đi trước
Đó là tin rất vui, đặc biệt là với đội ngũ trọng tài, khi áp lực với họ sẽ giảm đi rất nhiều. Thế nhưng, ngay cả khi có VAR, tất cả cũng cần phải lường trước được các vấn đề có thể xảy ra.
Người hâm mộ bóng đá theo dõi các giải hàng đầu như Premier League, La Liga, Champions League đã quen với sự hiện diện của VAR trong vài năm qua, nhưng đồng thời cũng sẽ phải quen với một trạng thái tranh cãi khác. Tranh cãi từ chính việc “muốn mọi thứ đều thật rõ ràng”…
Ở đây, sẽ phải nhấn mạnh vào yếu tố “hỗ trợ”, nghĩa là vẫn có những quyết định cuối cùng mà trọng tài phải đưa ra. Nếu như những chuyện như kẻ vạch việt vị hoặc xác định bàn thắng thì sự rõ ràng có thể xác định nhờ công nghệ - càng hiện đại càng tốt, thì bóng đá vẫn còn có muôn kiểu tình huống xuất hiện mà ở đó, luật chung chung chưa chắc đã giải quyết được vấn đề.
Chỉ lấy ví dụ như bàn thắng của câu lạc bộ Manchester United vào lưới Manchester City tại Premier League mới đây chẳng hạn. Vai trò của Marcus Rashford là điểm nhấn, nếu xảy ra ở V.League, câu chuyện sẽ tiếp diễn ra sao?
Hẳn sự tranh cãi, chỉ trích sẽ “khủng khiếp” hơn nhiều ở Anh, nơi huấn luyện viên Pep Guardiola sẵn sàng chấp nhận thay vì sa đà vào chuyện “đấu khẩu” mà chẳng thay đổi được gì.
Nhìn chung, dù có VAR thì chất lượng trọng tài vẫn phải được nâng cao hơn nữa, bởi cuối cùng thì quyết định (trong một khoảnh khắc) vẫn thuộc về họ. Không thể phụ thuộc hoàn toàn vào VAR để tự tin rằng mọi tranh cãi sẽ được dẹp bỏ hoàn toàn.
Minh chứng là chính ban tổ chức Premier League cũng thừa nhận rằng, VAR có những sự can thiệp sai lầm, trong đó có cả các pha bóng mà trọng tài đã xem lại rồi mới đưa ra quyết định…