Về quản lý, sử dụng tài sản cho, biếu, tặng, báo cáo một số vấn đề lớn về dự thảo Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi) do Chủ nhiệm Ủy ban tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày nêu rõ: Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách cho rằng, pháp luật hiện hành (Quyết định 64/2006/QĐ-TTg, Nghị định 29/2014/NĐ-CP) đã quy định cụ thể điều kiện các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Nhà nước được nhận và không được nhận quà tặng; xác lập quyền sở hữu nhà nước đối với quà tặng; xử lý quà tặng trong trường hợp việc tiếp nhận phù hợp về đối tượng, tiêu chuẩn, định mức, chế độ.
Theo đó, các cơ quan, đơn vị chỉ được nhận quà tặng theo đúng quy định của pháp luật, đối với quà tặng không đúng chế độ, tiêu chuẩn, đối tượng thì đại diện cơ quan, đơn vị phải từ chối và giải thích rõ lý do với người tặng quà.
Trường hợp không từ chối được thì phải báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xác lập quyền sở hữu của Nhà nước và xử lý theo quy định của pháp luật. Dự thảo luật quy định việc giao tài sản công cho cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập phải phù hợp với tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản (khoản 2 Điều 28, khoản 1 Điều 48), thẩm quyền quyết định xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản, đồng thời giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản, trong đó có tài sản do các tổ chức, cá nhân cho, tặng các cơ quan, đơn vị của Nhà nước.
Cho ý kiến về vấn đề này, Ủy viên Thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội Lưu Bình Nhưỡng (Đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre) cho rằng, những sự việc đáng tiếc xảy ra thời gian qua trong việc quản lý, sử dụng các loại tài sản cho/biếu/tặng là một bài học. Do vậy, dự thảo luật cần phải quy định chặt chẽ. Thực tế, ranh giới cho việc sử dụng tài sản này cho mục đích công và nhu cầu cá nhân trong những trường hợp này rất khó xác định, thậm chí rất dễ nảy sinh những vấn đề tiêu cực.
Ông Nhưỡng cũng lưu ý, nếu doanh nghiệp tặng, cho tài sản thì sẽ phát sinh tình trạng đối xử mất công bằng giữa các doanh nghiệp trong cùng tham gia một dự án, trên cùng một địa bàn.
Để khắc phục tình trạng này, theo ông Nhưỡng, cần phải quy định chặt chẽ ngoài nhận các tài sản theo đúng quy định của pháp luật thì phải quy định rõ mục đích của việc sử dụng. Thứ nhất, mục đích sử dụng phải đảm bảo sử dụng vào mục đích công. Thứ hai, có thể đưa các tài sản này vào hệ thống đấu giá để thực hiện công tác xã hội, từ thiện nhằm vào bảo đảm chính sách cho người có công, sử dụng để xóa đói giảm nghèo... ông Nhưỡng gợi ý.
Còn ông Bế Minh Đức- Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng - cho rằng, ông đồng tình với báo cáo giải trình đó là quà tặng không đúng đối tượng thì đại diện cơ quan đơn vị từ chối và giải thích rõ lý do cho người tặng quà, trường hợp không từ chối được thì phải báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác lập quyền sở hữu của nhà nước và xử lý theo quy định của pháp luật. Đồng thời, không nên quy định cụ thể biếu tặng ô tô hay phương tiện cá nhân khác bởi nếu liệt kê có thể sẽ bị thiếu sót bởi có thể có phương tiện thiết bị lớn hơn.
Giải trình về vấn đề này tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho rằng, việc nhận các quà tặng, quà biếu của các tổ chức trong và ngoài nước, hay qua hình thức ODA cho mục đích an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo là hết sức bình thường. Tuy nhiên, thời gian qua dư luận băn khoăn chủ yếu là các trường hợp biếu tặng ô tô, những trường hợp này sẽ được áp dụng theo các quy định, thủ tục về xác lập tài sản nhà nước, theo định mức, chế độ đã quy định.
