Điểm chung của các vụ NVTT này là nguyên nhân không đáng, do doanh nghiệp (DN) thiếu quan tâm tới tâm tư, nguyện vọng của CNLĐ. Và các vụ NVTT chỉ được giải quyết ổn thỏa khi tổ chức Công đoàn (CĐ) vào cuộc.
Toàn những chuyện nhỏ
Trong 4 vụ NVTT nói trên có đến 2 vụ có nguyên nhân do CNLĐ yêu cầu DN thanh toán tiền lương tháng 1.2019. Các DN thường trả lương tháng cho CNLĐ trong khoảng từ ngày 5-10 của tháng kế tiếp. Vào dịp Tết năm nay, các DN không kịp phát lương tháng 1, mà chỉ cho CNLĐ ứng trước khoảng 70%.
Tại Cty CP Tập đoàn thép Nguyễn Minh (KCN Vĩnh Lộc, huyện Bến Lức) cũng vậy, CNLĐ được ứng trước 70% lương tháng 1.2019. Sau khi nghỉ Tết vào, DN chưa kịp hoàn thành số liệu để thanh toán 30% tiền lương còn lại. Vậy là ngày 15.2, khoảng 300/850 CNLĐ ngừng việc yêu cầu Cty thanh toán tiền lương tháng 1.2019. Đến ngày hôm sau, số CNLĐ tham gia NVTT lên đến 750 người. Cũng với nguyên nhân DN chậm trả lương tháng 1.2019, sáng 18.2 tại Cty TNHH Zheng Feng (KCN Phú An Thạnh, huyện Bến Lức) đã xảy ra vụ NVTT của hầu hết trong tổng số 200 CNLĐ của Cty.
Có một điểm chung nữa của các vụ NVTT là do các DN chậm thực hiện tăng lương tối thiểu vùng cho NLĐ theo Nghị định 157/2018 của Chính phủ. Đó là một trong những nội dung mà 1.400 CNLĐ tại Cty TNHH Koda Saigon (KCN Thuận Đạo, huyện Bến Lức) đặt ra trong cuộc NVTT xảy ra ngày 16.2; cũng là nội dung yêu cầu của CNLĐ khi tham gia NVTT ở Cty Nguyễn Minh và Cty Zheng Feng. Theo giải thích của các DN, họ đã chủ động thực hiện tăng lương tối thiểu vùng bằng nhiều cách nhưng chưa thông báo rộng rãi cho CNLĐ biết. Việc thực hiện bữa ăn giữa ca cho CNLĐ chưa bảo đảm chất lượng cũng là điều CNLĐ đặt ra ở vài cuộc NVTT. Đặc biệt, vụ NVTT của hơn 1.000 CNLĐ Cty TNHH ASG (KCN Long Hậu - Hòa Bình, huyện Thủ Thừa) chủ yếu là để phản đối tư cách của người trực tiếp điều hành sản xuất.
Khi CĐ vào cuộc
Khi các vụ NVTT xảy ra, CĐ các KCN tỉnh Long An và LĐLĐ các huyện đã nhanh chóng vào cuộc, phối hợp cùng các ngành chức năng tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của CNLĐ, gặp gỡ chủ DN, tháo gỡ các vướng mắc. Do hầu hết các yêu sách của CNLĐ là những chuyện không lớn hoặc do không được thông tin kịp thời, nên sau khi tổ chức CĐ vào cuộc, làm việc với lãnh đạo các DN, các vướng mắc đã nhanh chóng được tháo gỡ, CNLĐ trở lại sản xuất bình thường. Như chuyện nợ lương tháng 1.2019 ở Cty Nguyễn Minh, khi vụ việc xảy ra, DN không chỉ trả ngay 30% tiền lương còn lại của tháng 1, mà còn cho ứng thêm 30% lương tháng 2.
Duy chỉ có vụ NVTT ở Cty TNHH Koda Saigon là phải xử lý kéo dài, từ ngày 15 đến ngày 20.2 vẫn chưa xong. Về phía chủ DN, họ cho rằng đã thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, còn CNLĐ tiếp tục các yêu sách về tăng lương theo Nghị định 157, tăng tiền thâm niên, tăng tiền cơm, các khoản phụ cấp nuôi con nhỏ, tay nghề, độc hại. Ngày 20.2, đích thân ông Nguyễn Văn Quý - Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Long An - đã đến Cty Koda để gặp gỡ CNLĐ và chủ DN để giải quyết vụ NVTT. “Do trước đó DN chỉ cử cán bộ làm việc với Đoàn giải quyết NVTT của huyện, chứ chủ DN không dự, vì vậy mà vấn đề không giải quyết được. Khi chúng tôi đến, buộc chủ DN phải tiếp, làm việc. Và khi nghe chúng tôi trình bày rành mạch, có lý có tình, chủ DN chấp nhận ngay” - ông Quý kể. Và đoàn làm việc của ông Quý về lúc trưa thì buổi chiều CNLĐ Cty Koda Saigon đã trở lại làm việc.
Rút kinh nghiệm từ các vụ NVTT, để tránh chuyện tương tự, LĐLĐ huyện Bến Lức đã kiến nghị: UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng của tỉnh, huyện tăng cường kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật tại các DN, nhất là các DN nằm trong các KCN về chính sách tiền lương, thời giờ làm việc, nghỉ ngơi, an toàn vệ sinh lao động, BHXH, BHYT.
