Mới đây, tại Hội thảo Tiền lương tối thiểu và năng suất lao động do Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, lương tối thiểu ở Việt Nam tăng nhanh trong những năm qua, như vậy gây khó khăn, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp.
Trước những ý kiến trái chiều về lương tối thiểu, trao đổi với báo chí, bà Tống Thị Minh - Cục trưởng Cục Quan hệ lao động và Tiền lương (Bộ LĐTBXH) - cho biết, trong nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường, tiền lương là sự thỏa thuận giữa CSDLĐ và NLĐ. Việc quy định mức lương tối thiểu, đối tượng lao động yếu thế (lao động có trình độ thấp, tay nghề thấp) sẽ đảm bảo được mức lương đủ trang trải cuộc sống.
Tiền lương tối thiểu là mức sàn thấp nhất để CSDLĐ và NLĐ thỏa thuận về mức lương. Mức lương NLĐ thực chất phải phụ thuộc vào năng suất lao động, kết quả sản xuất NLĐ và hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy, mức lương của NLĐ thực chất phải là mức lương thực nhận, mức lương được thỏa thuận chứ không phải mức lương tối thiểu.
Theo Bộ LĐTBXH, trong điều chỉnh mức lương tối thiểu hàng năm, Chính phủ rất chú ý đến 4 ngành dệt may, da giày, thủy sản và chế biến gỗ. Đây là 4 ngành sử dụng lao động có hàm lượng khoa học thấp nên các doanh nghiệp trả mức lương trên mức lương tối thiểu, nhưng không trên nhiều. Những ngành nghề này chủ yếu gia công, giá trị gia tăng ở mỗi sản phẩm phụ thuộc vào đơn giá gia công nên năng suất lao động thấp. Từ đó, những ngành này chịu tác động của mức lương tối thiểu rất lớn.
Bà Tống Thị Minh cho biết thêm: “Trong quá trình điều chỉnh lương tối thiểu, chúng tôi hoàn toàn tuân thủ theo quy định của Bộ Luật Lao động, đây là mức lương tối thiểu thấp nhất để NLĐ và CSDLĐ thỏa thuận tiền lương. Chính phủ căn cứ vào mức sống tối thiểu của NLĐ và điều kiện kinh tế xã hội để điều chỉnh mức lương tối thiểu phù hợp”.
Vừa qua, Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã họp và thống nhất đề xuất điều chỉnh lương tối thiểu vùng năm 2018 là 6.5%. Theo bà Minh, mức lương tối thiểu 6,5% đủ đề bù đắp trượt giá bên ngoài, 1-1,5% năng suất lao động của NLĐ, 1-1,5% còn lại bù đắp nâng dần lương tối thiểu đáp ứng mức sống tối thiểu.
Bộ LĐTBXH đánh giá, mức tăng 6,5% đầu năm 2018 đã tính đến tác động, chi phí của doanh nghiệp. Mức tăng chi phí bình quân mỗi doanh nghiệp khoảng 0,5-0,6%, các ngành dệt may da giày, thủy sản tăng 1,2-1,5%.
"Mức lương này, chúng tôi cho rằng nó phù hợp khả năng doanh nghiệp, một phần cải thiện đời sống lao động, đặc biệt lao động yếu thế, nhưng phù hợp khả năng cạnh tranh doanh nghiệp trong thời gian tới", bà Minh cho biết thêm.
