Bên lòng hồ thủy điện IaLy, một trong những thủy điện lớn trên cả nước là vườn sầu riêng giống Musang King rộng hơn 15ha và mô hình khu du lịch kết hợp nông nghiệp của ông Nguyễn Chất Sâm (SN 1968, quê Thái Bình).
Vào năm 2018, từ TP Hồ Chí Minh, ông Sâm tình cờ lên Tổ 3, thị trấn IaLy, huyện Chư Păh, nhận thấy vùng đất này có tiềm năng trồng cây ăn quả và du lịch. Nhiều người dân, bạn bè khuyên bảo ông không nên bỏ tiền tỉ mua đất nơi này vì tình trạng hoang hóa, cằn cỗi, đặc biệt là thiếu nguồn nước tưới…
Từng là nông dân chân lấm tay bùn và cũng là người lính Trường Sa, ông Sâm vẫn kiên quyết với đường đi của mình. Ông bắt tay vào cải tạo 15ha đất trồng sầu riêng giống mới, làm Farmstay đơn giản, trồng hoa, xây dựng nhà rông, bể bơi, khu vực cắm trại, vui chơi trên đất.
Khó khăn lớn nhất là nguồn nước không có, ông vay vốn ngân hàng làm đường ống dài 4.000m dẫn nước từ đỉnh núi phía tỉnh Kon Tum ngược về Ialy. Sau 5 năm trời, có nước tưới và từ mồ hôi lao động của sức người, vườn sầu riêng của lão nông Nguyễn Chất Sâm phát triển tốt, trĩu quả.
“Vườn sầu giống Musang Kinh và Monthong của tôi khoảng 2.000 cây. Ước tính vụ năm đầu tiên thu hoạch khoảng 70-80 tấn với giá trị 5-6 tỉ đồng. Nhiều cây năng suất cao đến 80 trái/cây”, ông Sâm cho biết.
Hiện các thương lái Trung Quốc đã tìm đến vườn của ông Sâm để đặt vấn đề thu mua. Sầu riêng sẽ được đông lạnh như… cá ngừ đại dương để xuất khẩu. Vườn sầu được ông trồng theo hướng hữu cơ nên đạt giá trị cao.
Vừa làm nông nghiệp, khu du lịch của lão nông này cũng là địa chỉ đỏ khi các đoàn công tác của tỉnh Kon Tum, Gia Lai đến tận nơi tham quan, trải nghiệm mô hình kết hợp của ông Sâm.
Ông Nguyễn Chất Sâm cho rằng: “Hiện nay các tỉnh đang khuyến khích phát triển du lịch kết hợp nông nghiệp. Nhưng vướng mắc lớn nhất là quy hoạch đất đai chồng chéo, nên tiềm năng du lịch lớn cũng giống như cô gái đẹp chưa được đánh thức.
Tại các hội nghị, hội thảo về du lịch trên địa bàn, tôi chia sẻ việc cần thiết phải công khai và tạo quỹ đất để thu hút doanh nghiệp vào đầu tư. Nếu không có, họ sẽ mang tiền đi nơi khác, lãng phí nguồn lực là điều đáng tiếc”.
Ông Sâm hiện là Chủ tịch Hiệp hội sầu riêng huyện Chư Păh. Theo ông, hội là nơi những người nông dân ngồi lại với nhau để chia sẻ, học hỏi lẫn nhau trong cách làm vườn. Đặc biệt là trồng cây theo hướng hữu cơ, đạt tiêu chuẩn quốc tế, không có hàm lượng phân bón, hóa học để xuất khẩu ra thị trường nước ngoài như Hàn Quốc, Nhật Bản, Châu Âu… mang về lợi nhuận cao.
