Chênh lệch hàng ngàn tỉ
Kiểm toán Nhà nước (KTNN) cho biết tính đến tháng 4.2018, trên địa bàn Hà Nội có 111 danh mục dự án được chấp nhận đầu tư theo hình thức BT với tổng mức đầu tư dự kiến là 300.749 tỉ đồng.
Trong đó, giai đoạn 2013-2017, TP Hà Nội tiếp tục triển khai thực hiện 12 dự án BT. KTNN đã kiểm toán 3 dự án BT bao gồm: dự án đường Lê Đức Thọ đến khu đô thị mới Xuân Phương (chủ đầu tư là Công ty CP Tasco); dự án xây dựng nút giao thông trung tâm quận Long Biên (chủ đầu tư là Công ty CP Him Lam), và dự án xây dựng tuyến đường liên tỉnh Hà Nội - Hưng Yên (đoạn trên địa phận Hà Nội, chủ đầu tư là Công ty CP Comaland).
Theo đó, KTNN xác định giá trị hợp đồng BT đối với 3 dự án tại thời điểm kiểm toán (tháng 5.2018) là hơn 2.693 tỉ đồng. Thế nhưng, tổng mức đầu tư dự kiến của 3 dự án này công bố là hơn 4.421 tỉ đồng, như vậy mức chênh là 1.727 tỉ đồng.
Nguyên nhân chênh lệch được KTNN xác định bởi 2 lý do. Thứ nhất, do giá trị nhà đầu tư ký kết hợp đồng, nghiệm thu, quyết toán với nhà thầu, chi phí lãi vay đều thấp hơn so với giá trị trong tổng mức đầu tư được xác định trong hợp đồng (cụ thể tại 3 dự án là hơn 980 tỉ đồng).
Thứ hai, do KTNN giảm trừ hơn 747 tỉ đồng giá trị xây lắp; chi phí giải phóng mặt bằng; chi phí tư vấn, quản lý dự án và chi phí khác; chi phí lãi vay; chi phí dự phòng. Nguyên nhân giảm do việc xác định sai khối lượng, sai đơn giá, định mức; xác định chưa đúng chế độ, chưa hợp lý, chưa phù hợp với quy định của hợp đồng BT về các khoản mục chi phí.
Kiến nghị giảm giá hợp đồng
3 dự án này đều được KTNN xác định chậm tiến độ và có nhiều sai phạm trong nguồn vốn.
KTNN đã kiến nghị UBND TP. Hà Nội chỉ đạo thương thảo với các nhà đầu tư điều chỉnh giảm giá hợp đồng BT của dự án nút giao trung tâm quận Long Biên và dự án đường liên tỉnh Hà Nội - Hưng Yên là hơn 1.130 tỉ đồng; cân đối diện tích, giá trị đất thanh toán cho nhà đầu tư. Với dự án của Tasco, KTNN kiến nghị giảm trừ giá trị hợp đồng hơn 194,6 tỉ đồng...
Ngoài ra, KTNN còn kiến nghị xác định lại giá trị đất được giao cho chủ đầu tư. Cơ chế giao đất dự án đối ứng của dự án BT còn những bất cập: không quy định rõ thời điểm giao đất, dẫn đến có dự án được giao đất trước khi thực hiện dự án, có dự án được giao trong khi thực hiện và có dự án làm xong vẫn chưa được giao đất (567 ha đất tại 4 vị trí của Dự án nút giao trung tâm quận Long Biên và dự án đường liên tỉnh Hà Nội - Hưng Yên).
