Những mô hình tiêu biểu
Trong Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, tiêu chí 19.2 về an ninh trật tự (ANTT) rất quan trọng: Xã đạt chuẩn NTM phải đảm bảo an toàn về ANTT xã hội, không có khiếu kiện đông người kéo dài; không để xảy ra trọng án; tội phạm và tệ nạn xã hội được kiềm chế, giảm liên tục so với các năm trước. Để đạt được tiêu chí này trong xây dựng nông thôn mới (NTM), thời gian qua, các cấp, các ngành, địa phương đã triển khai nhiều giải pháp để thực hiện.
Năm 2023, Công an tỉnh Vĩnh Phúc tham mưu Ban Chỉ đạo tỉnh chỉ đạo mỗi huyện, thành phố lựa chọn xây dựng 1 xã để nhân rộng mô hình “Xã điển hình về phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc” nhằm phục vụ thực hiện tiêu chí ANTT trong xây dựng xã NTM nâng cao, thôn NTM kiểu mẫu năm 2023.
Ngoài mô hình trên, còn có nhiều mô hình về bảo đảm ANTT tiêu biểu đã và đang hoạt động hiệu quả như: Mô hình “5 tự quản”, “camera an ninh”, “4 an toàn” trong cơ quan, doanh nghiệp, bệnh viện, nhà trường trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, từ đó nhân rộng ra toàn tỉnh. Đến nay, mô hình “5 tự quản” triển khai tại 100% xã xây dựng NTM và 89 thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu. Mô hình “camera an ninh” được triển khai 100% xã xây dựng NTM; 100% thôn xây dựng NTM kiểu mẫu và mô hình “4 an toàn” được triển khai trên 1.000 địa bàn.
Ngoài ra còn có 37 địa bàn triển khai mô hình phòng, chống ma túy; 11 địa bàn có mô hình trật tự giao thông, trật tự công cộng; 12 địa bàn có mô hình về dòng họ tự quản; 11 địa bàn có mô hình tự quản trong tôn giáo; gần 11.000 địa bàn có mô hình tổ liên gia tự quản...
Tại Sơn La, Thuận Châu là huyện làm tốt tiêu chí an ANTT trong xây dựng NTM, chủ động phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm; kiềm chế và kéo giảm tai nạn, tệ nạn xã hội so với năm trước, nhất là tại các xã về đích NTM; phát động phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân; giải quyết dứt điểm các vụ việc xảy ra tại cơ sở... Công an các xã, thị trấn duy trì hoạt động hiệu quả của 391 tổ an ninh nhân dân; 391 tổ hòa giải; 391 tổ phòng cháy chữa cháy và 2.769 nhóm liên gia tự quản về ANTT; 12 mô hình giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng.
Trong quá trình thực hiện tiêu chí về bảo đảm ANTT, huyện Hậu Lộc (Thanh Hóa) đặc biệt coi trọng công tác phát động phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc gắn với công tác dân vận. Đến nay, toàn huyện đã xây dựng và duy trì hoạt động có hiệu quả của 153 tổ bảo vệ ANTT, 1.382 tổ an ninh xã hội với 46.427 hộ tham gia; 28 mô hình tự quản, 16 mô hình camera giám sát về ANTT.
Công an tỉnh Ninh Thuận đã thường xuyên phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể các cấp thực hiện có hiệu quả công tác bảo đảm ANTT trên địa bàn toàn tỉnh, nhất là ở địa bàn cơ sở; cùng chính quyền địa phương giải quyết cơ bản ổn định các vụ tranh chấp, khiếu kiện về đất đai ngay tại cơ sở, không để hình thành các điểm nóng, phức tạp về ANTT...
Mục tiêu của tiêu chí 19.2 trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025
Theo Quyết định số 926/QĐ-TTg ngày 2.8.2022 phê duyệt Chương trình nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025 của Chính phủ, với mục tiêu là đảm bảo giữ vững an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn nông thôn, tạo điều kiện cho người dân yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, góp phần thực hiện tốt các mục tiêu chung về xây dựng NTM; tập trung đấu tranh, ngăn chặn và đẩy lùi các loại tội phạm, tệ nạn xã hội bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn nông thôn. Kiềm chế và kéo giảm các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, tai nạn giao thông và vi phạm pháp luật khác về an ninh, trật tự so với năm trước, mỗi địa phương kéo giảm ít nhất 5% số vụ phạm tội về trật tự xã hội so với thống kê năm 2019 (khi chưa xảy ra dịch COVID-19).
Đến hết năm 2025, có 99% số xã đạt chỉ tiêu 19.2 của tiêu chí số 19 về quốc phòng và an ninh trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2021-2025; 50% số xã đạt chỉ tiêu 19.2 của tiêu chí số 19 về quốc phòng và an ninh trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM nâng cao theo hướng bền vững…
