Căn bệnh lây lan
Mới đây Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty cổ phần Tập đoàn Tân Thành Đô và một cá nhân là ông Ngô Văn Cường do liên quan đến hoạt động thao túng giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.
Cụ thể, Tập đoàn Tân Thành Đô và ông Ngô Văn Cường đã sử dụng 22 tài khoản để giao dịch nhằm mục đích tạo cung cầu giả tạo, thao túng cổ phiếu CTF của Công ty cổ phần City Auto. Căn cứ kết quả kiểm tra cho thấy không có số lợi bất hợp pháp từ hành vi thao túng cổ phiếu CTF. Tuy vậy, Công ty cổ phần Tập đoàn Tân Thành Đô vẫn bị phạt tiền 1,2 tỉ đồng. Đồng thời, ông Ngô Văn Cường cũng bị phạt tiền lên tới 550 triệu đồng.
Trước đó vào tháng 5.2020, UBCKNN cũng xử phạt bà Nguyễn Thanh Loan, TPHCM số tiền 550 triệu đồng vì đã sử dụng 5 tài khoản để liên tục mua bán, tạo cung cầu giả tạo, thao túng cổ phiếu của Công ty cổ phần (CTCP) Đại Thiên Lộc (mã DTL). Cũng trong tháng 5 vừa qua, giới đầu tư không khỏi quan tâm phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ thao túng thị trường chứng khoán, xảy ra tại CTCP công nghiệp và khoáng sản Bình Thuận. Như từng đề cập, các hành vi phạm tội diễn ra từ 11.12.2015 – 8.7.2016, gây thiệt hại cho 1.496 nhà đầu tư tham gia giao dịch cổ phiếu KSA, với tổng số tiền hơn 8 tỉ đồng.
Thiếu chế tài kịp thời
Thực tế, trên TTCK Việt Nam, theo đánh giá của các chuyên gia những trường hợp thao túng giá như trên không khó để nhận biết.
Luật Chứng khoán năm 2019 cũng đã bổ sung một số quyền cho UBCKNN trong đó, đặc biệt phải kể đến việc UBCKNN được quyền yêu cầu các tổ chức tín dụng cung cấp thông tin liên quan đến giao dịch trên tài khoản của khách hàng đối với các trường hợp có dấu hiệu thực hiện hành vi bị cấm trong hoạt động chứng khoán… Sự tăng cường thẩm quyền này được kỳ vọng sẽ hạn chế vấn đề thao túng giá chứng khoán.
Dù vậy, đây vẫn là vấn nạn lớn khi ngay trong nửa năm 2020, UBCK phải xử lý nhiều trường hợp thao túng giá, mà chủ yếu trong số này là đều… không thu lời. Điểm chung của những cuộc thao túng giá cổ phiếu là đa số xuất hiện qua nhiều tài khoản cá nhân liên quan đến đối tượng bị xử phạt, tuy nhiên lại không có chế tài xử phạt các chủ thể liên quan này. Điều này một phần xuất hiện từ quy định công bố thông tin người có liên quan không rõ ràng.
Do đó, với góc nhìn của các nhà đầu tư thì đa phần đều có ý kiến cho rằng hiện nay các chế tài xử phạt phần nào còn chưa mang tính chất kịp thời, hành động của các cơ quan quản lý chưa tương thích với tính chất biến động nhanh nhạy của thị trường. Và cần bổ sung chế tài xử phạt về thao túng đối với các tổ chức, cá nhân cho mượn hoặc vô ý để đối tượng thao túng sử dụng tài khoản nhằm tăng cường tính răn đe.
Theo Luật sư Nguyễn Thanh Nhã, Văn phòng luật DBS thì nên chăng ngay từ đầu, cơ quan quản lý, các bên liên quan kiểm soát tốt việc công bố thông tin, các báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp xảy ra việc vi phạm về thời hạn và nội dung công bố thông tin cần có chế tài xử lý ngay lập tức. Ðiều này phần nào sẽ giúp thị trường minh bạch, ngăn chặn sớm hành vi lũng đoạn thị trường, giúp nhà đầu tư tránh được những “cái bẫy” do một số cá nhân giăng ra nhằm trục lợi trên thị trường chứng khoán.
