Ấy là vì họ kiếm sống bằng việc “làm đẹp cho đời” rất đau đớn và lãng mạn. Hình ảnh hoa dã quỳ bên vệ đường, những hàng cây hoa ban, hoa anh đào, phượng thậm chí hoa sữa (với cái mùi đáng ghét của nó), cùng những xe đạp chở cả một đồi hoa len lỏi trong phố cổ khá bẩn và nhếch nhác đều trở thành các biểu trưng du lịch. Gần đây xuất hiện ngày càng nhiều các cửa hàng hoa, các salon hoa cây cảnh cực sang trọng, cầu kỳ, giá ngất trời bởi vô vàn các loài kỳ hoa dị thảo ngoại nhập hay mới được sáng chế ra nhờ công nghệ sinh học tiên tiến. Các chợ hoa di động cũng tới tấp mọc lên nhân các ngày kỷ niệm hay lễ hội. Các ngày này ngày càng dày đặc, hầu như tuần nào cũng có một cái cớ để mua hoa, bán hoa: Ngày của Mẹ, ngày của Cha, ngày của thầy cô, ngày của tình yêu, ngày của ma quỷ, ngày ông Noel, công chúa tuyết, ngày sinh nhật, đầy tháng, đầy năm… của bao người trong gia đình rộng lớn và cả ngày chết của nhiều người họ hàng, làng xóm, đồng nghiệp, bạn bè… khiến luôn phải có hoa, mua hoa mang tặng, chúc, cúng và viếng. Tín ngưỡng tôn giáo với các lễ, hội, nghi thức ngày càng lòe loẹt cồng kềnh tạo ra một thị trường hoa khổng lồ (đứng đầu là dịp Tết ta và Tây) rồi đến các ngày sóc vọng mỗi tháng hai lần hoa cúng. To nhất là các hội lễ ở các di tích và cơ sở tôn giáo mà người dân coi là rất thiêng, cầu gì được nấy. Nền hành chính quốc gia với thói quen ham hội họp của giới chức và doanh nhân từ chục năm nay, từ khi “nước ta đã thoát nghèo” và trên cả nước ngấm ngầm lan tràn thói “trưởng giả học làm sang” cùng thị hiếu trọc phú mới giàu đã tạo nên một thị trường hoa khổng lồ. Có bao nhiêu cuộc họp, mít tinh, đón chào, hội thảo, nhận huân chương, đón khách quốc tế và trong nước… với bao nhiêu trăm nghìn vị quan khách diễn ra mỗi ngày? Và hoa tràn ngập các bàn họp, thậm chí có nơi mỗi vị một lẵng hoa riêng! Thật quá bực mình khi nơi làm việc, lúc làm việc, bàn thảo việc cứu đói, chống lụt cho dân mà trên bàn hoa, dưới thảm hoa, trên tường hoa, trên bục cũng hoa như một siêu thị hoa kệch cỡm! Các đại biểu Quốc hội bàn chuyện giảm chi tiêu công nếu cắt hẳn, cấm tiệt việc bày hoa, tặng hoa sẽ giảm biết bao nhiêu ngàn tỉ đồng mỗi năm. Ở nhiều nước, người ta tiếp khách, thậm chí là nguyên thủ quốc gia, cũng không có hoa. Hoa nhân danh cái đẹp tưởng như có đặc quyền là khi nào cũng đúng lúc, ở đâu cũng đúng chỗ nhưng không phải vậy: Có cụ lão thành đã ghi vào di chúc là đám tang mình thì xin mọi người không mua hoa viếng - mà gửi tiền đó vào hòm - để cụ làm từ thiện sau khi chết. Cụ còn tính hèm hèm: “Cái vụ chết” của tôi cũng được gần trăm triệu cho người nghèo đấy!”.
Khoảng năm 1995 tôi vào cửa hàng hoa của một người Hàn ở góc phố số 8 ở New York mua một bông tulip, mới cắt ở Hà Lan sáng sớm và chở chuyên cơ đến Mỹ trước 9 giờ sáng. Mấy nhành hoa li ti màu tím thì bà bán hàng khoe còn từ nơi xa xôi hơn nữa cơ. Bây giờ thì hoa Đà Lạt của ta cũng đáp chuyên cơ đi bốn phương trời. Rất tự hào. Bởi hoa có cái đẹp của hương quen gần gũi nhưng cũng có cái đẹp của hương xa dị kỳ. Trừ vài cái tiêu cực của việc lạm dụng hoa thì về triết học, mỹ học hay đạo đức (đối với người khác và với thiên nhiên môi trường) có thể nói việc con người (có lẽ từ nguyên thủy trong hang động và nhất là khi ra khỏi hang, khỏi bầy đàn có cái nhà làm nơi đi ra đi vào, trú ngụ riêng với gia đình nhỏ) tìm thấy, nhận biết cái đẹp của hoa là một cuộc cách mạng lớn chả kém việc phát minh ra lửa và cái bánh xe. Hưởng vẻ đẹp của hoa là bước đi đầu tiên của nhận thức thẩm mỹ chăng? Các cái đẹp khác có thể đổi thay khác nhau tùy theo nơi, theo thời, theo dòng giống dân tộc. Riêng hoa là đẹp tuyệt đối và phổ quát. Không có hoa xấu ở đâu bao giờ. Ngành du lịch hiện đại sinh ra nhiều lễ hội tôn vinh một loài hoa nào đó nhằm nâng nó thành biểu tượng gì đó. Lễ hội nào đó có thể bị chê trách nhưng lễ hội hoa nào cũng được hoan nghênh.
Nhà tâm/sinh lý học tìm nguồn gốc cái đẹp của hoa ở vẻ đẹp thị giác màu sắc hình thể của nó và ở ưu việt khứu giác mùi hương của nó. Hoa luôn làm thích thú con mắt và cái mũi của ta. Nó lại là cơ quan sinh sản giống cái của thực vật nên người ngắm ngửi nó khó thoát khỏi liên tưởng tình dục mê ly. Vì hoa sẽ kết trái rồi trái sẽ sinh hạt để cây cỏ tái sinh nên hoa hiển nhiên là biểu tượng của hy vọng, mong ước, cầu xin… Hoa vì thế là chất sống thường ngày cho người. Khi nào bạn có thói quen mua hoa để trong nhà - cả năm mọi ngày thường đều là mùa hoa - thì không chỉ bạn đã là một người khá giả mà còn lên được cấp trung lưu về trí thức và văn hóa - nghệ thuật rồi đó. Chúc bạn thành công với hoa của ngày thường!
