(Betsy Ross là người may lá cờ Mỹ theo yêu cầu của George Washington để động viên tinh thần binh sĩ. Ngày 14.6.1777, lá cờ này đã trở thành quốc kỳ của một Quốc gia độc lập có chủ quyền - Hợp chủng quốc Hoa Kỳ - PV).
Khi phong trào đấu tranh vì quyền của người đồng tính lan ra từ San Francisco và New York vào những năm 1970, ông Baker thường được bạn bè đề nghị sáng tạo ra những biểu ngữ cho các cuộc biểu tình, tuần hành. Những sáng tạo của ông, giống như nhiều người khác vào thời kỳ đó, thường có hình tam giác màu hồng - một biểu tượng mà Đức Quốc xã sử dụng ban đầu để xác định những người đồng tính nam ở các trại tập trung trong Thế chiến II.
 |
| Ảnh: Nguồn Internet. |
Trước lễ diễu hành Ngày Tự do đầy tự hào của giới đồng tính vào ngày 25.6.1978 tại San Francisco, Harvey Milk - giám sát viên cấp thành phố cũng như là lãnh đạo của phong trào vì quyền của người đồng tính - đã bị ám sát. Do vậy, những người tham gia lễ diễu hành đề nghị ông Baker tạo ra một biểu tượng để họ sử dụng trong buổi tuần hành này.
Ông Baker, với sự trợ giúp của các tình nguyện viên, đã vùi nguyên vật liệu vào thùng rác trên căn gác xép của Trung tâm Cộng đồng Người đồng tính ở số 330 phố Grove, San Francisco.
Tại đây, ông đã ghép những mảnh vải màu sắc rực rỡ ấy thành những lá cờ đầu tiên, được sử dụng trong cuộc diễu hành lịch sử của người đồng tính.
"Chúng tôi đứng đó, nhìn những lá cờ đầu tiên và thấy mặt họ rạng ngời. Không cần phải nói thêm lời nào nữa, mọi người đều biết ngay rằng, đó là lá cờ biểu tượng của chúng tôi", Cleve Jones cho đài NPR hay hôm 31.3 - ngày Gilbert Baker qua đời ở tuổi 65.
Những lá cờ đầu tiên này có 8 màu, với mỗi dải màu mang ý nghĩa riêng: Màu hồng tượng trưng cho tình dục, màu đỏ cho cuộc sống, màu da cam cho sự hàn gắn, màu vàng là Mặt trời, màu xanh lá cây thể hiện thiên nhiên, màu ngọc lam cho phép thuật, màu xanh lam là hòa bình và màu tím thể hiện tinh thần. "Một lá cờ chuyển tải đủ mọi thông điệp", ông Baker cho biết trong một cuộc phỏng vấn năm 2008.
Kể từ năm 1978, lá cờ đã thay đổi, từ 8 màu gộp lại còn 6 màu. Lý do vải màu hồng quá đắt, vì vậy nó được gỡ bỏ và màu xanh ngọc bích gộp với màu xanh lam thành một màu xanh hoàng gia. Song kể từ khi nó ra mắt công chúng, lá cờ cầu vồng đã trở thành biểu tượng cho sự hòa nhập, bình an và tình yêu. Sau khi Tòa án tối cao Hoa Kỳ hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính vào năm 2015, hơn 26 triệu người trên Facebook đã thay đổi ảnh đại diện (avatar) với lá cờ này làm nền.
Thời khắc quyết định
Gilbert Baker, sinh ngày 5.9.1951, ở thị trấn thôn quê nhỏ Chanute, bang Kansas (Mỹ). Mẹ ông là giáo viên, còn cha ông vừa là luật sư đồng thời là thẩm phán. Ông Baker cho hay ông lớn lên với suy nghĩ mình bị bỏ rơi vì là người đồng tính.
Ông theo học đại học được 1 năm thì gia nhập quân đội. Ông phục vụ như một nhân viên y tế. Nơi đóng quân cuối cùng của ông ở San Francisco và xuất ngũ năm 1972.
San Francisco sau đó thành trung tâm của phong trào đấu tranh vì quyền của phụ nữ và các quyền của công dân. Sau một cuộc đột kích của cảnh sát vào Stonewall Inn - một tụ điểm của người đồng tính ở Manhattan năm 1969, nhiều người công khai giới tính. Vào năm 2008, ông Baker cho hay rằng đối với cá nhân ông và cả một thế hệ, đó thực sự chính là thời điểm mang tính quyết định.
Sau cuộc diễu hành năm 1978, ông Baker tham gia vào một công ty sản xuất cờ ở San Francisco để ủng hộ cho ý tưởng sản xuất hàng loạt lá cờ biểu tượng này; rồi ông chuyển qua làm nghệ thuật và thiết kế. Tuy nhiên, ông vẫn liên quan đến sản phẩm của mình. Ông tạo ra những lá cờ cho series phim về phong trào đòi quyền cho người đồng tính mới đây của hãng ABC "When We Rise" (tạm dịch: Khi chúng ta đứng lên). Trong những tuần gần đây, ông hoàn thành việc tạo ra 39 lá cờ 8 sắc như lúc ban đầu kèm theo đóa hoa oải hương thể hiện sự đa dạng để kỷ niệm lần thứ 39 việc tạo ra lá cờ cầu vồng đầu tiên.
"Anh ấy nói với tôi rằng, lá cờ đầu tiên đã trở thành biểu tượng và đó chính là thời khắc quan trọng trong cuộc đời sáng tạo của anh", Charley Beal - một người bạn cũng là giám đốc nghệ thuật của bộ phim "Milk" (Sữa, năm 2008) - cho biết trong một cuộc phỏng vấn. Vì vậy, Gilbert Baker từ chối được vinh danh cho sự sáng tạo này. Và "Mỗi ngày thức giấc, anh ấy đều sáng tạo", Beal nói.
