Phát biểu thẳng thắn, trung thực về thực trạng đô thị Hà Nội của ông Chủ tịch rất đáng quý, ngược lại với cách nói né tránh, tô hồng, vuốt ve thường thấy. Mà tô hồng sao được khi những mảng đô thị xấu xí bày ra trước mắt, giấu đi đâu khỏi mắt nhân dân.
Nhưng vì sao Hà Nội bị băm nát, câu trả lời lộ ra trong nghi vấn của Chủ tịch Nguyễn Đức Chung, khi ông đưa ra ví dụ những khu đất 5-7ha cũng chia ra cho 2-3 chủ đầu tư. Ông Chung phân tích thêm: “Tôi nghe câu chuyện trước đây, cứ mỗi lần lập đồ án là người ta đi mua bán đất. Năm vừa qua, tôi chứng kiến chuyện đó là thật, bởi khi cắm chỉ giới đường đỏ ở khu vực đấy thì bắt đầu sinh ra chuyện mua đất. Hóa ra toàn “xi nhan” người thân quen đi mua, toàn nội bộ chúng ta ra cả, thế nên mới có những uốn lượn hay kéo dài trong kiến trúc”.
Quá đúng, quá thẳng, những thứ bất cập trong quy hoạch một phần là do những điều như Chủ tịch Nguyễn Đức Chung chỉ ra. Lợi ích cá nhân của những người nắm giữ thông tin quy hoạch, lợi ích nhóm. Quy hoạch, phân chia dự án vì cái chung hay vì cái riêng? Công-tư lẫn lộn hoặc lợi dụng việc công để kiếm lợi tư bằng cách “xi nhan” người thân đi mua đất quy hoạch.
Mọi tồn tại cuối cùng cũng chỉ một nguyên nhân thôi, đó là con người. Cán bộ không đủ tầm để quy hoạch được một đô thị hiện đại, văn minh. Cán bộ không đủ tâm để cống hiến cho cái chung mà mưu cầu lợi ích riêng. Một đô thị bị “băm nát” thì tất nhiên phải “trả giá”. Thà ngay từ đầu quy hoạch đàng hoàng tử tế, hoặc để nguyên trạng không đụng đến khi chưa đủ sức, còn khi đã nhôm nhếch thì vô cùng tốn kém thời gian và tiền bạc để điều chỉnh. Bởi vì chỉ còn cách phá đi làm lại. Cái sự phá đi làm lại là lãng phí, vô cùng lãng phí.
Chủ tịch Nguyễn Đức Chung chỉ ra căn bệnh của đô thị Hà Nội, vậy thì đâu là giải pháp trị liệu. Hàn gắn, chữa được những vết thương bị băm nát là việc phải làm, điều quan trọng là tiết kiệm tối đa sức nước, sức dân. Một đường ống nước mà vỡ trên chục lần thì không dân nào chịu cho thấu. Dù cách nào đi nữa, thì thưa Chủ tịch Nguyễn Đức Chung, cách tốt nhất là chọn lựa những bộ óc tài năng để làm việc này. Quy hoạch đô thị không phải chuyện chơi mà ai tham gia cũng được.
