Năm 2019, Nhà nước thu phí bảo vệ môi trường bằng 10% giá nước sạch. Nhưng từ năm 2020, sẽ không còn sử dụng tên gọi “bảo vệ môi trường”, mà là giá dịch vụ thoát nước, với mức thu bằng 15% giá nước sạch. Tính cho đến năm 2024, mức thu giá dịch vụ thoát nước bằng 35% giá nước sạch.
Hay cho chữ thu giá, không phải thu phí. Thôi thì giá hay phí gì cũng được, vì cũng là thu tiền, đừng cãi nhau chữ “phí” hay chữ “giá” cho mất thêm thì giờ. Mất tiền đã đủ khổ rồi.
35% giá nước sạch là bao nhiêu chưa biết, vì mỗi năm sẽ có sự thay đổi về giá bán nước. Giá của năm sau khác năm nay, và giá của năm 2024 càng không phải là giá của năm 2020. Cho nên, người dân lo ngại tiền đóng cho dịch vụ thoát nước có thể ảnh hưởng đến túi tiền của mình, không phải “nhẹ nhàng” như mấy ông thu giá nói.
Một người dân ở TPHCM phân tích với phóng viên Lao Động: “Trường hợp tờ trình này được duyệt đến năm 2024, người sử dụng nước sẽ phải trả khoản 45% thuế phí bao gồm 35% giá dịch vụ thoát nước và xử lý nước thải cùng 10% VAT. Ví dụ một hộ gia đình mỗi tháng sử dụng hết 1 triệu đồng tiền nước sẽ đóng thêm khoảng 450.000 tiền thuế phí vào năm 2024”.
Nếu vậy thì to chuyện. Bởi vì giá nước tăng, người thu nhập trung bình dù có xài tiết kiệm thì cũng mất khoảng 500.000 đồng, mất thêm gần một nửa số tiền đó để đóng cho dịch vụ thoát nước cũng rất đáng kể.
Thôi thì chính quyền muốn tăng thêm nguồn thu để đầu tư vào các công trình thoát nước dân cũng chung tay chung sức, nhưng xin hỏi thẳng hai câu:
Một, có sử dụng tiền thu giá từ dân đầu tư vào các dự án thoát nước minh bạch, không bị thất thoát xu nào hay không?
Hai, khi nào hết ngập?
Dân không đòi hỏi chính quyền phải giải quyết hết ngập ngay năm nay hay năm sau, nhưng phải trả lời rõ ràng là đầu tư như thế nào, bao nhiêu tiền, hiệu quả ra làm sao, lộ trình bao lâu?
Ít nhất, phải cho biết kết quả của từng năm, hoàn thành dự án nào, công trình nào, xóa được điểm ngập nào? Còn nếu như thu tiền của dân mà “phố vẫn là dòng sông uốn quanh” thì dân không phục.
Và dân sẽ nói một câu rất dân gian nhưng rất kinh điển: “Tất cả đều thoát, trừ nước”.
