Biến đổi khí hậu làm dịch bùng phát
Trong chương trình tập huấn về công tác truyền thông và cung cấp thông tin y tế năm 2016 tổ chức tại Bến Tre ngày 18.8, PGS Phan Trọng Lân - Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM - cho biết, sốt xuất huyết có nguy cơ gia tăng và diễn biến phức tạp trong thời gian tới. Nếu theo nghiên cứu, khoảng 10 năm dịch sốt xuất huyết tại Việt Nam sẽ lặp lại chu kỳ thì năm 2018 sẽ là đỉnh của dịch trong chu kỳ mới với mức độ khốc liệt nếu không được kiểm soát tốt. Khu vực sẽ gánh chịu những hậu quả nặng nề do sốt xuất huyết gây ra vẫn sẽ là các tỉnh Nam bộ và Tây Nguyên nơi bệnh lưu hành quanh năm với 4 chủng sốt xuất huyết hiện hành (D1, D2, D3, D4).
Thống kê của Viện Pasteur TP.HCM trong 7 tháng đầu năm 2016, tại các tỉnh phía Nam có hơn 31.000 trường hợp sốt xuất huyết, tăng 76% so với năm 2015 và 13 ca tử vong. Ngoài nguyên nhân do đô thị hóa, di dân..., diễn biến khí hậu phức tạp cũng là một nguyên nhân làm bùng phát dịch sốt xuất huyết trong thời gian qua.
Cụ thể, năm 2016 tình trạng hạn hán, xâm ngập mặn tại miền Tây Nam bộ diễn tiến phức tạp, người dân tăng cường số lượng lu, khạp, bồn chứa nước, tạo môi trường thuận lợi cho muỗi vằn (có khả năng truyền bệnh sốt xuất huyết) đẻ trứng và phát triển. Và là nguyên nhân khiến số ca mắc sốt xuất huyết tăng mạnh. Chỉ riêng tỉnh Bến Tre, số mắc sốt xuất huyết tăng gần gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2015 với 1.401 ca từ đầu năm đến nay, trong đó có 1 ca tử vong.
Riêng ở địa bàn các tỉnh Tây Nguyên, do tác động của hiện tượng El Nino nên khí hậu vào mùa đông năm 2015 không lạnh làm muỗi không chết mà phát triển mạnh, cộng thêm với tình trạng mùa mưa đến sớm vào năm 2016 đã khiến dịch bùng phát trên diện rộng. Muỗi sốt xuất huyết sẽ sinh trưởng, phát triển tốt trong môi trường nhiệt độ từ 25- 28OC và sẽ yếu đi hoặc chết khi nhiệt độ trên 32OC hoặc dưới 17OC, nên nếu trong thời gian tới, Tây Nguyên tiếp tục mất đi kiểu khí hậu ôn đới với một mùa đông lạnh thì nguy cơ phát triển dịch sốt xuất huyết là rất cao.
Cần loại bỏ vật chứa loăng quăng kiểu mới
PGS Phan Trọng Lân cho biết, người dân cần lưu ý cả những vật chứa nhiễm loăng quăng như vật dụng phế thải ở công trường xây dựng, mái che nhà cao tầng, máng mái nhà, đất trống tại nhà, hố ga ngăn mùi, chậu kiểng, mái nuôi chim, dụng cụ bỏ đi, vỏ dừa, hộp xốp cơm hộp... Kiểm soát tốt dịch sốt xuất huyết là không để phát sinh vật chứa nguy cơ.
Chu trình nở từ trứng thành muỗi là khoảng 7 ngày. Hàng tuần, mỗi gia đình bỏ ra 10 phút kiểm tra loại bỏ vật dụng chứa loăng quăng phát triển. Nếu làm rồi mà vẫn còn thì phải tìm kiếm ổ bọ gậy nguồn. Cần có sự kiểm tra, giám sát của chính quyền các cấp và người dân cần hợp tác mở cửa để phun hóa chất. Một con muỗi đẻ được 54 lần, 1 lần 100-200 trứng, 1 con có thể đẻ cả nghìn con muỗi.