"Mỹ-Trung cần chung sống hoà bình"
Truyền thông Trung Quốc đưa tin, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc trao đổi toàn diện, sâu rộng với Tổng thống Mỹ Joe Biden trong hội nghị trực tuyến hiếm hoi vào sáng 16.11 (giờ Bắc Kinh, tối 15.11 giờ Mỹ), trong đó hai nhà lãnh đạo thảo luận về các vấn đề chiến lược, tổng thể và cơ bản trong quan hệ song phương.
Hội nghị trực tuyến đầu tiên giữa Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình kéo dài 3 tiếng 24 phút, khởi đầu suôn sẻ trong bầu không khí thân thiện. Giới quan sát Trung Quốc nhận định hội nghị mang lại sự chắc chắn cho mối quan hệ song phương, phát đi tín hiệu rằng hai nước sẽ hợp tác trong nhiều lĩnh vực dù không tránh khỏi sự cạnh tranh gay gắt; bản thân việc hai nhà lãnh đạo cố gắng quản lý cạnh tranh đã là một dấu hiệu tích cực cho thế giới.
Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc phát bản tin cho thấy ông Tập Cận Bình nói, ông rất vui khi gặp lại "người bạn cũ" của mình là ông Joe Biden; điều quan trọng là Trung Quốc và Mỹ phải hợp tác cùng nhau để giải quyết những thách thức chung.
"Cả Trung Quốc và Mỹ đều đang ở những giai đoạn phát triển quan trọng và "ngôi làng toàn cầu" của nhân loại phải đối mặt với nhiều thách thức. Với tư cách là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Trung Quốc - Mỹ cần tăng cường tiếp xúc và hợp tác, mỗi nước nên giải quyết tốt các công việc nội bộ của mình, đồng thời gánh vác các trách nhiệm quốc tế, cùng nhau nỗ lực vì mục tiêu cao cả để đảm bảo hòa bình, phát triển thế giới" - Chủ tịch Tập Cận Bình phát biểu.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc nhấn mạnh, cần có một mối quan hệ ổn định, tốt đẹp giữa Trung Quốc và Mỹ để thúc đẩy sự phát triển tương ứng của hai nước cũng như bảo vệ môi trường quốc tế hòa bình, ổn định, bao gồm cả việc tìm ra các biện pháp ứng phó hiệu quả đối với các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu và đại dịch COVID-19.
"Trung Quốc và Mỹ nên tôn trọng lẫn nhau, cùng chung sống hòa bình, theo đuổi hợp tác cùng có lợi" - ông Tập Cận Bình nói, bày tỏ sẵn sàng làm việc với ông Biden để xây dựng sự đồng thuận, thực hiện các bước tích cực để đưa quan hệ Trung - Mỹ phát triển theo hướng tích cực.
Tránh xung đột "con tàu khổng lồ Mỹ - Trung"
Trong cuộc gặp, ông Tập Cận Bình đã so sánh Trung Quốc và Mỹ như hai con tàu khổng lồ đang ra khơi, nói rằng điều quan trọng là hai bên phải giữ chắc tay lái, để hai con tàu khổng lồ này rẽ sóng, cùng nhau tiến về phía trước mà không bị mất phương hướng hoặc tốc độ, tránh va chạm với nhau. Ông Tập Cận Bình cho biết, biến đổi khí hậu có thể trở thành một điểm nhấn mới của hợp tác Trung-Mỹ. Nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng khẳng định sẽ cung cấp thị trường rộng lớn hơn và nhiều cơ hội hơn cho các nước.
Về phần mình, Tổng thống Joe Biden cho biết, ông mong muốn có một "cuộc thảo luận thẳng thắn và bộc trực" như trong quá khứ, tin rằng trách nhiệm của các nhà lãnh đạo cao nhất của hai nước là đảm bảo "sự cạnh tranh giữa hai nước không chệch hướng thành xung đột, dù có chủ đích hay ngoài ý muốn".
"Chúng ta cần thiết lập lại một số rào chắn về sự đồng thuận, rõ ràng, trung thực về những khác biệt của chúng ta; cùng nhau làm việc trên các lĩnh vực cùng quan tâm, đặc biệt là về các vấn đề toàn cầu lớn như biến đổi khí hậu. Mối quan hệ giữa hai nước có tác động to lớn không chỉ đối với hai nước mà còn trên toàn thế giới" - Tổng thống Joe Biden nói.
Bình luận về hội nghị thượng đỉnh, Wu Xinbo - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Phục Đán - cho biết, không khí của cuộc gặp, ở một mức độ nào đó, phản ánh mối quan hệ cá nhân khá tốt giữa hai nhà lãnh đạo, vốn đã được nhấn mạnh trong các cuộc điện đàm trước đó.
"Cũng hiếm khi các nguyên thủ quốc gia có cuộc trò chuyện lâu đến thế, mối quan hệ tốt đẹp như vậy được coi là điều kiện tích cực để giải quyết các mối quan hệ song phương" - ông Wu nói. Theo ông Wu, cuộc gặp thượng đỉnh có thể nâng cao sự tin cậy chính trị giữa hai nước, đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển hiện tại và tương lai của quan hệ song phương, đồng thời có lợi cho việc cải thiện bầu không khí của quan hệ hai nước.
Theo giới phân tích, mối quan hệ Mỹ-Trung chắc chắn là mối quan hệ quan trọng nhất giữa các cường quốc trong quan hệ quốc tế hiện nay. Cuộc gặp thượng đỉnh phát đi tín hiệu cho thấy Trung Quốc và Mỹ sẽ hợp tác trong nhiều lĩnh vực dù không tránh khỏi sự cạnh tranh gay gắt. “Việc Trung Quốc và Mỹ đang cố gắng quản lý cạnh tranh đã là một dấu hiệu tích cực cho thế giới" - ông Wu bình luận.
Đây là hội nghị thượng đỉnh trực tuyến đầu tiên giữa lãnh đạo Mỹ - Trung kể từ khi ông Biden nhậm chức. Hai lãnh đạo đã điện đàm hai lần từ tháng Giêng, nhưng ông Tập Cận Bình không công du nước ngoài do đại dịch COVID-19 nên hội nghị trực tuyến là lựa chọn duy nhất.
Quan hệ Mỹ - Trung suy yếu dưới thời Tổng thống Donald Trump, nên các chuyên gia nhận định, hội nghị trực tuyến lần này bất kể có đạt được đồng thuận hay không, thì bản thân cuộc họp đã có ý nghĩa to lớn đối với thế giới. Hội nghị kết thúc lúc 12h24 trưa 16.11 theo giờ Bắc Kinh, tức là nửa đêm ở Washington.
