Theo Space.com, thực thể được đề cập được gọi là FRB 121102, là một vụ nổ vô tuyến nhanh (FRB) - một hiện tượng bí ẩn được quan sát lần đầu tiên vào năm 2007. FRB tạo ra các xung trong phần vô tuyến của phổ điện từ, những xung này chỉ kéo dài vài phần nghìn giây nhưng tạo ra năng lượng nhiều như Mặt trời tạo ra trong một năm.
Các FRB chỉ phát ra năng lượng một lần, nhưng một số, bao gồm FRB 121102, được biết là sẽ lặp đi lặp lại các vụ nổ. FRB 121102 nằm trong một thiên hà lùn cách chúng ta 3 tỉ năm ánh sáng. Với kính viễn vọng vô tuyến Five-hundred-meter Aperture Spherica (FAST) ở Trung Quốc, một nhóm các nhà khoa học quyết định tiến hành nghiên cứu sâu rộng về FRB lặp lại này.
Bing Zhang - một nhà vật lý thiên văn tại Đại học Nevada, Las Vegas (Mỹ) - nói với Live Science: "Ban đầu, chiến dịch chỉ nhằm thu thập dữ liệu thông thường về thực thể cụ thể này".
Ông Zhang nói thêm: "FAST là kính thiên văn vô tuyến nhạy nhất thế giới, vì vậy, nó có thể phát hiện những thứ mà các đài quan sát trước đây có thể đã bỏ sót. Trong khoảng 60 giờ, các nhà nghiên cứu theo dõi thấy FRB 121102 phát nổ 1.652 lần, đôi khi lên đến 117 lần mỗi giờ, nhiều hơn nhiều so với bất kỳ FRB lặp lại nào được biết đến trước đây.
Kết quả nghiên cứu của nhóm được công bố ngày 13.10 trên tạp chí Nature.
Hầu hết, các FRB xảy ra trong vũ trụ xa xôi, điều này gây khó khăn cho việc nghiên cứu chúng. Nhưng năm 2020, các nhà thiên văn học tìm thấy một FRB bên trong Dải Ngân hà của chúng ta, có nguồn gốc là một sao từ - một dạng sao neutron.
Tuy nhiên, vẫn chưa thể xác định được có phải nguồn gốc tất cả FRB là sao từ hay không. Nhưng nếu nguồn gốc FRB 121102 là một sao từ, dữ liệu mà Zhang và các đồng nghiệp của ông thu thập được cho thấy, các vụ nổ nhanh đang xảy ra ngay trên bề mặt của ngôi sao chứ không phải trong khí và bụi xung quanh.
Từ trường cực mạnh của sao từ - mạnh hơn Trái đất hàng nghìn tỉ lần - đôi khi có thể trải qua các đợt dữ dội tạo ra các vụ nổ năng lượng. Các nhà thiên văn học nghiên cứu FRB nghi ngờ rằng, họ đang phát hiện ra sóng vô tuyến từ vụ nổ mở đầu này hoặc từ khi vụ nổ như vậy tác động mạnh vào vật chất xung quanh một ngôi sao và tạo ra sóng xung kích mạnh mẽ.
Nhưng FRB 121102 đôi khi có những vụ nổ xảy ra liên tiếp nhanh chóng, chỉ cách nhau vài phần nghìn giây. Điều đó nghĩa là chúng không thể đến từ bụi và khí xung quanh. Vì vật chất giữa các vì sao như vậy sẽ cần thời gian để nóng lên, cho phép nó phóng ra sóng vô tuyến và sau đó nguội lại trước khi nó kịp phát ra một vụ nổ khác. Vài phần nghìn giây không đủ dài để quá trình này diễn ra liên tục.
Victoria Kaspi - một nhà vật lý thiên văn tại Đại học McGill ở Montreal (Canada), người không thuộc nghiên cứu - cho biết: "Bằng cách nào đó, nguồn này rất, rất dễ dàng để bùng nổ. Việc bùng nổ như là một phần của sự tồn tại của nó".
Theo Kaspi, có thể nhiều FRB lặp lại đang tạo ra một số lượng lớn các đợt bùng phát và nhờ độ nhạy đáng kinh ngạc của FAST mà nhóm mới có thể nắm bắt rất nhiều hoạt động của FRB 121102. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu vẫn chưa được kết luận, vì vậy, các nhà khoa học sẽ phải nghiên cứu thêm.
