Gian nan cuộc chiến với thuốc lá lậu

Nhập lậu ồ ạt, mua bán công khai

Thời gian qua, hoạt động buôn lậu thuốc lá lậu diễn ra ngang nhiên, thách thức pháp luật ở nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh biên giới Tây Nam, nhất là các địa bàn trọng điểm như: Long An, An Giang, Tây Ninh, Bình Phước, Đồng Tháp, TPHCM… Theo ước tính, trung bình mỗi ngày, lượng thuốc lá nhập lậu qua các tỉnh biên giới 400.000 - 500.000 bao các loại, trong đó 80% là Jet và Hero.

Thuốc lá lậu được ngụy trang cất giấu rất tinh vi, thường được các đối tượng vận chuyển vào ban đêm và thay đổi địa bàn hoạt động liên tục để né tránh lực lượng chức năng. Thuốc lá lậu cũng được bán tràn lan và công khai ở các cửa hàng bán lẻ, tiệm tạp hóa với số lượng “bao nhiêu cũng có” mà không bị lực lượng chức năng xử lý.

Ở những điểm buôn bán số lượng lớn, phương thức hoạt động chủ yếu là các đối tượng cất giấu thuốc lá nhập lậu tại địa điểm khác nhau hoặc trong nhà ở và được vận chuyển đến điểm kinh doanh với số lượng nhỏ, bán hết lại đưa. Tại TP.Hồ Chí Minh, những điểm bán thuốc lá lậu nổi tiếng như chợ Học Lạc (quận 5), chợ Trần Quốc Toản (quận 3)... vẫn luôn tấp nập.

Cần có chế tài cụ thể trong xử lý thuốc lá nhập lậu

Từ 26.4.2018 đến nay, số thuốc lá nhập lậu được tịch thu trên cả nước là gần 10 triệu bao, tuy nhiên việc xử lý thuốc lá nhập lậu lại gặp nhiều khó khăn do vướng mắc, hạn chế của quyết định số 20/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Ông Nguyễn Minh Trung - Cục trưởng Cục QLTT Đồng Tháp cho biết: Trước đây tiêu hủy hết thì được hỗ trợ kinh phí theo thông tư 19 của Bộ Tài chính. Còn hiện nay, thực hiện theo Quyết định của Chính phủ lại phải xác định được chất lượng thuốc lá nào đảm bảo chất lượng thì tái xuất, còn không thì mới tiêu hủy… Tuy nhiên, hiện nay lại chưa có cơ quan nào kiểm định chất lượng nên rất khó khăn trong việc xử lý.

Ngay cả khi bắt giữ thành công, các lực lượng chức năng vẫn gặp không ít khó khăn về công tác xử lý vì theo quy định của Bộ luật Hình sự, các hành vi vi phạm liên quan đến thuốc lá ngoại nhập lậu có số lượng từ 1.500 bao trở lên chịu truy cứu trách nhiệm hình sự. Trong thực tế, các lực lượng chức năng đã bắt nhiều vụ từ 1.500 bao trở lên, nhưng không bắt được đối tượng thực hiện hành vi vi phạm. Điều này dẫn đến số vụ việc tạm đình chỉ ngày càng tăng cao.

Ông Đàm Thanh Thế - Chánh Văn phòng thường trực BCĐ 389 quốc gia - cho biết: Ban chỉ đạo 389 quốc gia đang bàn giải pháp để các lực lượng chức năng sớm xử lý lượng thuốc lá nhập lậu trong thời gian vừa qua, đảm bảo yêu cầu xử lý được đối tượng, xử lý được tang vật đảm bảo ngăn chặn được tình trạng buôn lậu thuốc lá qua biên giới rất phức tạp. Văn phòng thường trực sẽ làm việc với các bộ, ngành, để xác định cơ quan chức năng nào kiểm định chất lượng để các địa phương phối hợp thực hiện.