Có 2 nhóm ý kiến
Việc quy định thành lập hộ kinh doanh trong dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) là một vấn đề thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận cũng như ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia kinh tế. Giải trình về vấn đề này trước Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, về phạm vi điều chỉnh, quy định đối tượng hộ kinh doanh vào dự thảo Luật Doanh nghiệp, có 2 loại ý kiến.
Loại ý kiến thứ nhất nhất trí đưa nội dung quy định về hộ kinh doanh vào dự thảo luật như phương án Chính phủ đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8. Lý do của các ý kiến này là xét về bản chất thì việc quy định một Chương về hộ kinh doanh trong dự thảo luật chỉ là việc bổ sung, hoàn thiện, cụ thể hóa các quy định chung đã có về hộ kinh doanh. Hơn nữa, việc quy định hộ kinh doanh trong dự thảo luật sẽ có tác động tích cực, xóa bỏ hạn chế về thương quyền và nâng cao địa vị pháp lý của hộ kinh doanh.
Loại ý kiến thứ 2 đề nghị không quy định nội dung về hộ kinh doanh vào dự thảo luật, mà xem xét, ban hành một luật riêng về hộ kinh doanh. Những ý kiến này cho rằng, việc đưa hộ kinh doanh vào dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) là không phù hợp vì hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật Doanh nghiệp.
Ngoài ra, hộ kinh doanh được coi là một hình thức kinh doanh khác biệt với doanh nghiệp tư nhân, công ty hợp danh, công ty TNHH và công ty cổ phần. Những quy định về hộ kinh doanh tại dự thảo luật chỉ mới giải quyết được việc kiểm soát, quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh, mặt khác có thể làm tăng rủi ro, tăng chi phí đối với thành lập và hoạt động của hộ kinh doanh.
Bên cạnh đó, chưa có quy định tạo thêm quyền tự do kinh doanh, tăng độ an toàn kinh doanh, tạo thêm thuận lợi cho hộ kinh doanh, cũng như các cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hộ kinh doanh. Vì vậy, việc quy định hộ kinh doanh trong dự thảo luật dẫn đến phải mở rộng thêm phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng cho một chủ thể mới.
Đặc biệt, loại ý kiến thứ hai lưu ý, số lượng về đối tượng chịu tác động là hộ kinh doanh rất lớn, cần có thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá thực tiễn và tham vấn để hoàn thiện khung khổ pháp luật tốt nhất điều chỉnh và áp dụng cho chủ thể hộ kinh doanh.
Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất lựa chọn loại ý kiến thứ hai.
Nhiều ý kiến ủng hộ không đưa hộ kinh doanh vào dự thảo luật
Thảo luận về vấn đề nêu trên, đa số các đại biểu nhất trí với lựa chọn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (đoàn Hậu Giang) đề nghị không quy định nội dung hộ kinh doanh vào dự thảo luật. Theo đó, việc đưa hộ kinh doanh vào dự thảo Luật Doanh nghiệp là không phù hợp, vì hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp nên không thuộc phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng của Luật Doanh nghiệp. Hộ kinh doanh hiện nay hầu hết là bán buôn nhỏ lẻ, khác biệt với doanh nghiệp tư nhân, Cty hợp danh, Cty TNHH và Công ty cổ phần. “Để tránh tình trạng doanh nghiệp manh mún, siêu nhỏ, thiếu tính bền vững, tôi đề nghị cần cân nhắc và không nên đưa đối tượng hộ kinh doanh vào phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) và có thể ban hành một luật riêng để điều chỉnh đối tượng này cho phù hợp hơn”, bà Thủy nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) và đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (đoàn Bình Định) cũng đề nghị cần ban hành luật riêng để thể chế hoá, trao cho các hộ kinh doanh địa vị pháp lý rõ ràng, hoạt động công khai, minh bạch hơn…
