Thành công nhờ điện gió
Chiều 19.2.2017, nhân chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Bạc Liêu, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng đoàn công tác đã đến thăm Nhà máy ĐG Bạc Liêu (xã Vĩnh Trạch Đông, TP.Bạc Liêu). Báo cáo với Tổng Bí thư, ông Tô Hoài Dân - Tổng Giám đốc Cty TNHH Xây dựng - thương mại - du lịch Công Lý (chủ đầu tư dự án - DA) cho biết, DA khởi công giai đoạn I cuối năm 2010 với công suất 16MW (10 turbine) với tổng vốn đầu tư hơn 1.000 tỉ đồng. Ngày 19.5.2013, giai đoạn I hoàn thành hòa vào lưới điện quốc gia. Liền sau đó, Cty khởi công giai đoạn II với công suất 83,2MW (52 turbine) với vốn đầu tư gần 4.200 tỉ đồng. Từ giữa năm 2016, sau khi hoàn thành giai đoạn II, DA có 62 trụ turbine với công suất 99,2MW. Tính từ khi được hòa vào lưới điện quốc gia, đến nay Nhà máy ĐG Bạc Liêu sản xuất được 314 triệu KWh điện, đóng góp ngân sách địa phương 700 tỉ đồng. Hiện Cty đang thực hiện DA Nhà máy ĐG Khai Long (huyện Ngọc Hiển, Cà Mau). Ở vùng Bạc Liêu - Cà Mau hiện nay, cái tên Cty Công Lý và ông Tô Hoài Dân đồng nghĩa với sự thành đạt và phát triển gắn liền với ĐG.
Tiếp theo Bạc Liêu, tỉnh Trà Vinh cũng không để chậm chân trong lĩnh vực ĐG khi mà vùng duyên hải của tỉnh rất phong phú dạng năng lượng tái tạo này. Vào giữa năm 2016, DA ĐG có vốn đầu tư gần 5.000 tỉ đồng đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư tại bãi bồi ven biển xã Trường Long Hòa (TX.Duyên Hải). Nhà máy có công suất thiết kế 96MW, gồm 48 turbine gió, công suất mỗi turbine 2MW; sản lượng hơn 332.438MWh/năm.
Trước đó, vào tháng 2.2016, Cty TNHH ĐG Trà Vinh 1 cũng đã làm lễ khởi công xây dựng Nhà máy ĐG Hàn Quốc - Trà Vinh (giai đoạn 1) với tổng vốn đầu tư 130 triệu đô la Mỹ. DA có công suất thiết kế 48MW, được xây dựng tại 2 xã Trường Long Hòa và Dân Thành (huyện Duyên Hải), với tổng diện tích trên 1.210ha. Nằm ở ven biển ĐBSCL, Trà Vinh là địa phương có tiềm năng rất lớn trong việc phát triển ĐG với tổng công suất khai thác dự kiến có thể đạt đến trên 1.600MW. Tỉnh cũng đã quy hoạch 6 DA nhà máy ĐG tại 6 bãi bồi ven biển thuộc huyện Duyên Hải và TX.Duyên Hải.
Tỉnh Sóc Trăng cũng đón tiếp hàng chục nhà đầu tư đến tìm hiểu cơ hội đầu tư ĐG. UBND tỉnh Sóc Trăng đã chấp thuận chủ trương cho nhà đầu tư thực hiện 4 DA, tổng công suất khoảng 300MW (giai đoạn 1). Hiện các nhà đầu tư đang trong giai đoạn khảo sát, xây dựng nghiên cứu khả thi. Theo nhận định của Tập đoàn EAB (Đức), 2 xã Vĩnh Phước và Vĩnh Tân (TX.Vĩnh Châu) là nơi tốt nhất để xây dựng “cánh đồng ĐG”. Tỉnh Sóc Trăng có thể tận dụng lợi thế này để phát triển ngành công nghiệp tái tạo, cung cấp nguồn năng lượng sạch và thu hút khách du lịch.
Khó khăn cần tháo gỡ
Theo “Quy hoạch phát triển ĐG tỉnh Bến Tre”, đến năm 2020 công suất đạt khoảng 150MW, với sản lượng ĐG tương ứng là 395 triệu KWh, khu vực quy hoạch ở các vùng bãi bồi, ven biển các huyện Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú. Theo quy hoạch được phê duyệt, Bến Tre có 11 vị trí xây dựng ĐG và hiện đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 5 nhà đầu tư với tổng công suất 150MW.
Tuy nhiên, tiến độ triển khai các DA đã được cấp phép còn rất chậm, chưa DA nào được triển khai xây dựng. Theo ông Cao Văn Trọng - Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre - toàn bộ 3 huyện ven biển của tỉnh với tổng chiều dài 65km đã được quy hoạch thành 18 lô để xây dựng các DA ĐG và hiện đều đã có chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, các DA đã cấp phép đầu tư đều chưa thể triển khai xây dựng. Lý do: Mức giá thu mua điện hiện nay quá thấp, thấp hơn giá thành đầu tư. Chủ đầu tư kỳ vọng giá bán được áp dụng như mô hình ĐG của Bạc Liêu thì đầu tư mới có lời.
Ngay cả ở Nhà máy ĐG Bạc Liêu, dù đã hoạt động hiệu quả, chủ đầu tư cũng kiến nghị Nhà nước cần có chính sách ưu đãi với các DA ĐG như: Giảm lãi suất cho vay xuống 6,5%, kéo dài thời hạn vay vốn tối đa đến 20 năm, miễn tiền cho thuê mặt nước biển, hỗ trợ lãi suất ưu đãi sau đầu tư từ Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam… Mới đây, Chính phủ đã có Quyết định số 37/2011/QĐ-TTg về những cơ chế ưu tiên cho phát triển ĐG. Hy vọng một khi những vướng mắc được tháo gỡ, vùng ĐBSCL sẽ có nhiều “cánh động ĐG” ven biển, góp phần đưa vùng đất này “cất cánh”.