Bến nước của người Ê Đê và câu chuyện giữ gìn văn hóa bản địa

Hữu Long |

Nhiều buôn làng đồng bào Tây Nguyên hiện vẫn còn giữ nguyên văn hóa sinh hoạt ở bến nước. Như người Ê Đê, bến nước không chỉ là nơi sinh hoạt mà ở đó giúp gìn giữ văn hóa, là nơi gắn kết các thế hệ người Ê Đê.

Cuộc sống của người Tây Nguyên bao đời gắn với bến nước. Bến nước vốn là nơi những người đàn bà Ê Đê giặt giũ, trông chừng trẻ nhỏ đùa nghịch nước dưới dòng mát rượi, là nơi dừng chân nghỉ ngơi dưới những hàng cây cổ thụ sau một ngày lên nương rẫy khó nhọc.

Gia làng A Ma Khiết trú buôn Đôn, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn, Đắk Lắk nhớ lại, hương ước do các già làng xưa kia lập ra được người trong làng tuân thủ nghiêm ngặt. Hương ước người Ê Đê chủ yếu được truyền miệng, nhưng chặt chẽ, len lỏi vào trong từng mái nhà sàn, bếp lửa bập bùng trong đêm.

Người Ê Đê luôn nhắc nhở nhau gìn giữ cánh rừng nguyên sinh cò sót lại nơi đầu nguồn bến nước. Ảnh: Nguyen Thao
Người Ê Đê luôn nhắc nhở nhau gìn giữ cánh rừng nguyên sinh còn sót lại nơi đầu nguồn bến nước. Ảnh: Nguyen Thao

Ngày lễ lớn, khi người dân quây quần bên bến nước, già làng dõng dạc đọc hương ước như để nhắc bà con về quy tắc ứng xử giữa người với người, quy tắc giữa người với rừng già.

Người Ê Đê cũng tin rằng, uống nước lấy từ bến nước của buôn sẽ được thần nước che chở và ban sức khỏe. Cũng vì thế nên sau này, dù nhiều gia đình trong buôn có giếng khoan, nước máy nhưng họ vẫn ra bến nước gùi từng bầu nước về nhà để uống.

Bến nước có 3 mạch nước chính, một mạch dành cho nữ tắm giặt, mạch dành cho nam. Còn mạch ở ngay dưới những gốc cây cổ thụ là mạch dùng để ăn uống.

Trước nguy cơ mai một của văn hóa bản địa và việc sinh hoạt nơi bến nước của người Ê Đê, tỉnh Đắk Lắk có chủ trương bảo tồn và phát huy những truyền thống đó.

Cụ thể, Đắk Lắk chú trọng xây dựng các bến nước tại buôn Trinh (xã Ea Blang, thị xã Buôn Hồ), buôn Krông A, buôn Krông B (xã Ea Tu, TP Buôn Ma Thuột), buôn Chu Kniar (xã Ea Bar, huyện Buôn Đôn), buôn Cháy (xã Ea M’roh, huyện Cư M’gar)…

Hữu Long
TIN LIÊN QUAN

Đồng bào Tây Nguyên tin tưởng vào các quyết sách ở Đại hội XIII của Đảng

BẢO TRUNG - THANH TUẤN |

Đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên kỳ vọng, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng lần này sẽ có những quyết sách, chủ trương đúng đắn, nhằm đưa đất nước phát triển và đời sống vật chất lẫn tinh thần của họ sẽ tiếp tục được nâng cao, cải thiện...

Đi qua đợt dịch bạch hầu ở Tây Nguyên

BẢO TRUNG |

Những ngày đầu tháng 7, Tây Nguyên sáng nắng chiều mưa, giữa lúc tiết trời không chiều lòng người thì bất ngờ dịch bạch hầu bùng lên. Người dân đứng ngồi không yên, ai cũng rỉ tai nhau đi tiêm vaccine dịch vụ để phòng bệnh. Bởi thời điểm ấy, dịch COVID-19 xảy ra, cả nước chưa ghi nhận ca tử vong nào, nhưng bệnh bạch hầu đã khiến cho 3 người ở vùng này rời ‘’cõi tạm’’...

Cà phê của người Ê Đê

Hữu Long |

Nhắc tên địa danh Buôn Ma Thuột, nhiều người nghĩ ngay đến hình ảnh thủ phủ của vùng trồng cà phê đặc sản cả nước. Ở nơi đây, hiện có những con người bản địa vẫn gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống để xây dựng sản phẩm thương hiệu đặc thù mang tên “Ê Đê Cafe”.

Chiêm ngưỡng cây đa hơn 3 thế kỉ trong sân đình cổ Hải Phòng

Mai Dung |

Hải Phòng - Gần 340 năm tồn tại, cây đa ở sân đình Tiểu Trà (quận Dương Kinh, Hải Phòng) vẫn 4 mùa xanh tốt, "che chở" cho biết bao thế hệ người dân nơi đây.

Thời điểm Quân khu 7 tiếp nhận các đơn vị thuộc Quân đoàn 4

PHẠM ĐÔNG |

Từ ngày 23.9 - 27.9, các cơ quan đã trao quyết định điều động, bổ nhiệm nhiều sĩ quan quân đội và Quân khu 7 chuẩn bị tiếp nhận các đơn vị thuộc Quân đoàn 4.

Hơn 200 tỉ phú đến Hạ Long, nhiều người đi bằng du thuyền

Nguyễn Hùng |

Quảng Ninh - Hàng trăm tỉ phú sẽ dự Lễ hội “Nghệ thuật vì khí hậu” tại Hạ Long vào tháng 1.2025, trong đó nhiều người sẽ đến Hạ Long bằng siêu du thuyền.

Nhà ở xã hội Hạ Đình chậm tiến độ, cò đất vẫn rao bán rầm rộ

Nhóm phóng viên |

Hà Nội - Dự án nhà ở xã hội thuộc khu đô thị Hạ Đình chậm tiến độ nhiều năm, thế nhưng, cò đất vẫn rao bán rầm rộ trên mạng xã hội.

Giá vàng đột ngột sụt giảm trước dữ liệu kinh tế Mỹ

Khương Duy |

Giá vàng thế giới đêm qua liên tục sụt giảm. Kim loại quý này đã đánh mất mốc tâm lý quan trọng 2.650 USD/ounce.

Đồng bào Tây Nguyên tin tưởng vào các quyết sách ở Đại hội XIII của Đảng

BẢO TRUNG - THANH TUẤN |

Đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên kỳ vọng, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng lần này sẽ có những quyết sách, chủ trương đúng đắn, nhằm đưa đất nước phát triển và đời sống vật chất lẫn tinh thần của họ sẽ tiếp tục được nâng cao, cải thiện...

Đi qua đợt dịch bạch hầu ở Tây Nguyên

BẢO TRUNG |

Những ngày đầu tháng 7, Tây Nguyên sáng nắng chiều mưa, giữa lúc tiết trời không chiều lòng người thì bất ngờ dịch bạch hầu bùng lên. Người dân đứng ngồi không yên, ai cũng rỉ tai nhau đi tiêm vaccine dịch vụ để phòng bệnh. Bởi thời điểm ấy, dịch COVID-19 xảy ra, cả nước chưa ghi nhận ca tử vong nào, nhưng bệnh bạch hầu đã khiến cho 3 người ở vùng này rời ‘’cõi tạm’’...

Cà phê của người Ê Đê

Hữu Long |

Nhắc tên địa danh Buôn Ma Thuột, nhiều người nghĩ ngay đến hình ảnh thủ phủ của vùng trồng cà phê đặc sản cả nước. Ở nơi đây, hiện có những con người bản địa vẫn gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống để xây dựng sản phẩm thương hiệu đặc thù mang tên “Ê Đê Cafe”.