Theo báo cáo giám sát của HĐND tỉnh Khánh Hòa, Nha Trang là nơi phát triển nóng, nhiều dự án được triển khai liên quan đến công tác bồi thường, giải tỏa tái định cư, nhất là các dự án được quy hoạch nhưng triển khai chậm đã dẫn đến tình trạng người dân lấn chiếm đất, xây dựng nhà không phép và cư trú bất hợp pháp từ năm 1998.
Từ đó, hình thành một số khu vực cư trú tự phát, nhất là ở các xã Vĩnh Ngọc, Phước Đồng, Vĩnh Thái, Vĩnh Thạnh...
Trong năm 2016-2018, tại các khu vực hình thành cư trú tự phát trên địa bàn 5 xã Phước Đồng, Vĩnh Phương, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Thái, Vĩnh Thạnh có 263 trường hợp vi phạm trật tự xây dựng... Riêng tại thôn Thành Phát, xã Phước Đồng hiện có đến 348 hộ (hơn 1.300 nhân khẩu) xây nhà trái phép dưới chân núi.
Điều đáng nói, khi Đoàn giám sát HĐND tỉnh Khánh Hòa đi thực tế tại thôn Thành Phát, xã Phước Đồng thì người dân vẫn bình thản xây dựng nhà trái phép ngay trước mặt.
Trong trận lũ vào ngày 18.11.2018, sạt lở núi tại đây đã cướp đi 12 mạng người, trong đó có cả trưởng thôn Thành Phát. Ngay tại Khu trung tâm hành chính mới tỉnh Khánh Hòa (xã Vĩnh Thái) cũng đang tồn tại rất nhiều căn nhà trái phép.
Ông Lê Đức Vinh - Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa thừa nhận việc xây dựng trái phép, cư trú tự phát tràn lan trong những năm qua là do buông lỏng quản lý.
"Việc xây dựng trái phép với một số lượng lớn, có những nơi nằm ở những vị trí rất nguy hiểm, nằm sát chân núi. Để xảy ra xây nhà trái phép, cư trú tự phát, là do buông lỏng quản lý từ cấp xã đến cấp huyện, thành phố, kể cả cấp tỉnh trong suốt thời gian dài.
Ông Nguyễn Sỹ Khánh - Phó chủ tịch UBND TP. Nha Trang cho biết, trong những năm qua, nhiều chủ tịch các xã, phường đã bị kỷ luật do để xảy ra vi phạm trật tự xây dựng.
Cụ thể, năm 2016, UBND TP Nha Trang kỷ luật cảnh cáo ông Võ Thanh Tuấn - Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thái và cán bộ công chức có liên quan; năm 2017, kỷ luật cảnh cáo Nguyễn Văn Hưởng - Chủ tịch UBND xã Phước Đồng và cán bộ công chức có liên quan; kỷ luật cảnh cáo ông Trịnh Quang Tuấn - Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thạnh và cán bộ, công chức có liên quan...
"Thay mặt UBND TP Nha Trang, tôi xin nhận khuyết điểm vì đã thiếu chỉ đạo, điều hành, để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép, hình thành khu dân cư tự phát trong thời gian dài mà nguyên nhân là do buông lỏng quản lý", ông Khánh trải lòng.
Ông Lê Xuân Thân - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh cho rằng, tại Nha Trang đang "nổi lên" tình trạng chính quyền sau khi phát hiện xây nhà trái phép thì phạt xong lại cho tồn tại (!).