Gần chục năm, chỉ 40 người chết não hiến tạng
Tại cuộc họp báo mới đây, GS-TS Trần Bình Giang - Giám đốc Bệnh viện (BV) Hữu nghị Việt-Đức - cho hay: Trong số các bệnh nhân được ghép tạng có 4 bệnh nhân suy tim, 4 bệnh nhân suy gan và 8 bệnh nhân suy thận; có 2 quả tim đã được chuyển vào BV Trung ương Huế ghép cho bệnh nhân có chỉ số phù hợp với người hiến tạng. Hiện, 2/3 số bệnh nhân được ghép tạng đã xuất viện.
Theo GS Giang, trước đây hàng năm trời mới có 1-2 ca hiến tạng nhưng 1 tháng qua, đã tiếp nhận 4 trường hợp hiến tạng từ người cho chết não. “Điều này cho thấy người dân đã có cái nhìn cởi mở về việc hiến tạng. Cộng đồng đã nhìn nhận việc hiến tạng của người cho chết não là hành động nhân văn, là sự sẻ chia với cộng đồng để hồi sinh sự sống”- GS Giang chia sẻ.
Tại BV Việt-Đức, mỗi ngày có 4-6 bệnh nhân chết não do tai nạn giao thông nhưng gần chục năm qua, chỉ có 40 người chết não hiến tạng. Trong khi đó, 1 người chết não, nếu họ tình nguyện hiến tạng trước đó sẽ có thể cứu giúp được rất nhiều người khi họ có thể cho đi 2 quả thận, 2 lá gan, 2 lá phổi, 1 quả tim, 2 giác mạc, gân, cơ và van tim.
GS Giang cho biết: “Với ghép thận, ghép gan, có thể lấy từ người hiến sống nhưng chúng tôi không khuyến khích điều này. Mong muốn của chúng tôi vẫn là nhận tạng từ người hiến chết não”.
PGS-TS Nguyễn Quang Nghĩa - Giám đốc Trung tâm ghép tạng thuộc BV Việt-Đức - cho biết trong số 4 người ghép gan, có 3 người trong tình trạng hôn mê gan (gan ngừng hoạt động), suy gan giai đoạn cuối, nguy cơ tử vong cận kề. Tuy nhiên, sau khi được ghép tạng, sức khoẻ của các bệnh nhân này đang hồi phục rất tốt.
Theo PGS Nghĩa, từ năm 2010 đến nay, đã có 40 bệnh nhân chết não hiến tạng tại BV Việt Đức. Đã có hàng trăm bệnh nhân suy tạng giai đoạn cuối đã được ghép tạng thành công từ người hiến chết não. So với thế giới, tỉ lệ sống sau ghép tạng của Việt Nam tương đương, thậm chí cao hơn. Đơn cử, ghép gan tỉ lệ sống sau 5 năm là 78% và sau 10 năm là 68%.
Niềm vui của những người sống thêm một cuộc đời
Tại phòng bệnh, những người mới được ghép tạng đang hồi phục “ngoạn mục”. Họ vui vẻ và khỏe mạnh trò chuyện với báo chí. Ông Đỗ Hải Tân - (65 tuổi) ở Hà Nội, - bệnh nhân vừa được ghép gan thành công cho biết: “Tôi cảm thấy sung sướng khi biết mình được đi mổ. Mổ xong tôi tỉnh lại là tôi phát khóc lên được. Tôi đã khóc vì vui sướng mấy đêm liền vì không bao giờ nghĩ mình có thể tiếp tục sống như thế này. Trước khi mổ thì mệt mỏi, đau đớn khổ sở nhưng được ghép gan xong thì cảm giác cơ thể mình đang hồi phục từng ngày. Tôi rất biết ơn người đã hiến gan cho tôi và gia đình của họ. Tôi sẽ sống thật tốt để cuộc sống được tái sinh này sẽ không uổng phí”.
Cũng trong tâm trạng ấy, ông Nguyễn Phương Trung - (40 tuổi) ở Sóc Sơn (Hà Nội) - không giấu được cảm xúc khi được hỏi về những ngày sau khi nhận và ghép gan thành công từ người cho chết não. “Tôi xúc động và vui mừng lắm. Tôi cảm thấy khỏe hơn nhiều. Gan của tôi 10 phần thì bị hỏng đến 8 phần, nếu không được ghép kịp thời chắc chắn là tôi sẽ chết. Tôi sẽ điều trị thật tốt, không bao giờ dính dáng đến rượu bia, thuốc lá nữa, sẽ sống lành mạnh để giữ gìn sức khỏe. Vì được ghép gan để tái sinh, quả thật không hề đơn giản chút nào” - ông Trung tâm sự trên giường bệnh.
PGS-TS Nghĩa cũng chia sẻ: “Hiện nay, rất nhiều người vẫn còn nhầm tưởng về hiến ghép tạng như có tâm lý lo sợ người hiến bị lấy tạng trong khi chưa chết hẳn. Tuy nhiên, y học đã chứng minh, khi chết não tức là bệnh nhân đã chết, không thể sống lại nữa. Tại Việt Nam, quy trình đánh giá chết não rất chặt chẽ và trải qua nhiều khâu hơn so với nhiều nước trên thế giới”.
Theo các chuyên gia, hiện nay, trình độ ghép tạng của các thầy thuốc Việt Nam hiện tương đương với thế giới, tuy nhiên rào cản lớn nhất trong vấn đề ghép tạng vẫn là nhận thức của người dân về việc hiến tạng, dẫn đến khan hiếm nguồn tạng hiến, rất nhiều người đã phải chết vì không chờ được nguồn tạng hiến.
Không có chuyện bắt cóc trẻ em lấy tạng
Những thông tin tràn lan trên mạng xã hội thời gian qua về việc xuất hiện những đối tượng bắt cóc trẻ em đưa ra ngoài đồng, hay bãi đất hoang để mổ lấy tạng, sau đó mang đi ghép là câu chuyện hoàn toàn bịa đặt. “Thực tế việc lấy tạng đòi hỏi quy trình rất khoa học với yêu cầu vô trùng tuyệt đối và có những phẫu thuật viên phải có tay nghề cao mới có thể lấy tạng được và bảo quản tạng đúng cách. Không thể có chuyện mổ lấy nội tạng và bán nội tạng theo cách đó được”- Giám đốc Bệnh viện Việt-Đức khẳng định.