Đích nhắm bất động sản
Một trong những nội dung đáng chú ý trong dự thảo Thông tư quy định các giới hạn, tỉ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (NHNNg) là NHNN sẽ điều chỉnh tăng hệ số rủi ro (HSRR) đối với một số khoản phải đòi. Cụ thể sẽ áp dụng HSRR 50% với các khoản phải đòi được bảo đảm toàn bộ bằng nhà ở (bao gồm cả nhà ở hình thành trong tương lai), quyền sử dụng đất, công trình xây dựng gắn với quyền sử dụng đất của bên vay và đáp ứng một trong các điều kiện: Là khoản cho vay để phục vụ hoạt động kinh doanh theo quy định của NHNN; là khoản cho vay cá nhân để khách hàng mua nhà ở xã hội, mua nhà ở theo các chương trình, dự án hỗ trợ của Chính phủ; và là khoản cho vay cá nhân để khách hàng mua nhà có giá trị dư nợ gốc dưới 1,5 tỉ đồng. Đồng thời áp dụng HSRR 150% với khoản phải đòi đối với cá nhân phục vụ nhu cầu đời sống mà dư nợ gốc của một khách hàng có giá trị từ 3 tỉ đồng trở lên.
Theo phân tích của cơ quan soạn thảo NHNN, việc điều chỉnh này một phần xuất phát từ đề xuất của Bộ Xây dựng mới đây về việc kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào lĩnh vực bất động sản theo hướng thắt chặt nguồn tín dụng, giảm hạn mức cho vay đối với các dự án bất động sản cao cấp và một chủ đầu tư có nhu cầu vay số lượng lớn cho nhiều dự án. Với điều chỉnh này, NHNN sẽ kiểm soát chặt cho vay cá nhân để mua nhà ở phân khúc cao cấp, gián tiếp yêu cầu ngân hàng, chi nhánh NHNNg cần dự trữ thêm vốn đối với lĩnh vực bất động sản có tiềm ẩn rủi ro. Do đó, ngân hàng, chi nhánh NHNNg cần kiểm soát dư nợ cho vay cá nhân để phục vụ nhu cầu đời sống liên quan đến bất động sản ở phân khúc cao cấp.
Lo ngại có tác động tiêu cực
Trước những lo ngại về tác động của việc tăng HSRR nói trên đối với hoạt động của các ngân hàng cũng như nhu cầu vay vốn để mua nhà ở xã hội của người dân, cơ quan soạn thảo NHNN cho rằng, quy định này sẽ ít ảnh hưởng đến các ngân hàng và chi nhánh NHNNg có năng lực tài chính tốt và tỉ lệ an toàn vốn cao. “Quy định tăng HSRR góp phần giúp ngân hàng, chi nhánh NHNNg thận trọng, kiểm soát chặt chẽ hơn đối với cho vay phục vụ đời sống nhưng sử dụng vốn vay vào mục đích kinh doanh bất động sản, từ đó giảm thiểu rủi ro khi thị trường bất động sản có biến động mạnh theo chiều hướng xấu” - NHNN nhận định.
Đối với nhu cầu vay vốn để mua nhà ở xã hội, mua nhà theo các chương trình, dự án của Chính phủ, nhà ở có giá trị dư nợ gốc dưới 1,5 tỉ đồng, NHNN cho rằng các điều chỉnh trên sẽ không gây ảnh hưởng bởi HSRR vẫn được giữ nguyên ở mức 50% như hiện nay.
Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo một ngân hàng cho hay, HSRR được NHNN điều chỉnh tăng là hướng các ngân hàng đến việc hạn chế đối với lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo đó khi HSRR tăng mạnh từ 50% lên 150% với các khoản vay cá nhân có dư nợ gốc từ 3 tỉ đồng, các ngân hàng sẽ phải thận trọng hơn khi cho vay nhóm khách hàng này. Bởi HSRR của khoản vay tăng đồng nghĩa sẽ làm giảm chỉ số an toàn vốn (CAR) của các ngân hàng. “Nếu không, các ngân hàng sẽ phải tìm cách tăng vốn tự có thông qua việc tăng vốn điều lệ. Một số ngân hàng có thể chọn giải pháp phổ biến là không chia cổ tức mà giữ lại lợi nhuận để bổ sung vốn” - vị này cho biết.
