Nhiều điểm không hợp lý
Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về việc “Đề nghị NHNN xem xét sửa đổi Thông tư 06/2023/TT- NHNN”.
Thông tư 06 sẽ có hiệu lực ngày 1.9 tới nhưng theo HoREA, có nhiều điểm không hợp lý, chưa sát thực tiễn và thiếu tính đồng bộ với một số quy định pháp luật.
Cụ thể, tại Khoản 2 Điều 1 Thông tư 06 nêu 4 trường hợp các TCTD không được cho vay. Trong đó, có ba trường hợp, theo HoREA sẽ tác động mạnh đến doanh nghiệp bất động sản (BĐS). Thứ nhất, TCTD không được cho vay thanh toán tiền góp vốn, nhận chuyển nhượng vốn của công ty TNHH, hợp danh, doanh nghiệp chưa niêm yết hoặc chưa đăng ký giao dịch UPCoM.
Trường hợp hai là không được cho vay để bù đắp tài chính, trừ khi đáp ứng đủ 2 điều kiện là bên vay đã ứng vốn thanh toán và trả các chi phí thực hiện dự án (chỉ tính chi phí dưới 12 tháng). Một trường hợp nữa bị hạn chế tín dụng là vay để thanh toán theo hợp đồng góp vốn, hợp tác hoặc kinh doanh thực hiện dự án đầu tư nhưng ở thời điểm cho vay chưa đủ điều kiện bán hàng.
Chia sẻ với Lao Động, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA - tỏ ra lo ngại những trường hợp bị hạn chế tín dụng có các doanh nghiệp BĐS, người mua nhà, nhà đầu tư. Quy định mới sẽ khiến họ rất khó tiếp cận tín dụng - vốn được xem là "phao cứu sinh" để vượt qua giai đoạn thách thức hiện nay.
Vị này nói rằng, việc đóng chặt các cánh cửa tín dụng như Thông tư 06 quy định có thể dẫn đến kịch bản đổ vỡ cuối năm 2023. Hiện thị trường trái phiếu doanh nghiệp đến quý III rất khó khăn. Các công ty BĐS chưa thể huy động được nguồn vốn từ khách hàng do dự án bị ách tắc pháp lý.
Kiến nghị sửa đổi
TS Trần Xuân Lượng - Giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân - cho rằng, đáng lẽ lúc này nên nới điều kiện vay, như chỉ cần có chấp thuận chủ trương đầu tư, tiêu chí nhóm nợ cần điều chỉnh hỗ trợ doanh nghiệp thì ngân hàng lại chỉ lo siết.
Theo TS Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia, với Khoản 9, cần lưu ý là chỉ không cho vay đối với các khoản góp vốn hay hợp tác đầu tư/kinh doanh để thực hiện dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật tại thời điểm TCTD quyết định cho vay, chứ không phải tất cả.
Vì vậy, NHNN cũng nên xem xét lại theo hướng dự án có thể chưa đủ điều kiện hiện nay nhưng có thể sẽ đủ điều kiện trong tương lai (dạng "tài sản hình thành trong tương lai") theo đánh giá của TCTD thì nên cho phép vay tín dụng.
Với Khoản 10 không cho vay để bù đắp tài chính, theo ông Lực, Thông tư 06 đã loại trừ trường hợp là khách hàng đã ứng vốn để trang trải chi phí thực hiện dưới 12 tháng; chi phí thuộc phương án vay vốn trung dài hạn để thực hiện dự án kinh doanh đó. Tuy nhiên, Thông tư cần làm rõ: Những chi phí này cần đáp ứng cả hai hay 1 trong 2 điều kiện này?
Trong văn bản đề xuất vừa gửi NHNN, Chủ tịch HoREA chỉ ra, việc yêu cầu TCTD không được cho vay để thanh toán tiền góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng vốn góp không đồng bộ với Nghị định 153 (năm 2020). Theo nghị định này, mục đích phát hành trái phiếu là thực hiện các dự án đầu tư, cơ cấu lại nợ. Do đó, quy định mới yêu cầu TCTD không được cho vay hoạt động này là chưa hợp lý.
