Kiện ra tòa và chuyển cơ quan điều tra
Đầu năm 2018, được sự ủy quyền của CĐCS Cty Cổ phần Mía đường Hiệp Hòa (Cty CPMĐ Hiệp Hòa, huyện Đức Hòa), LĐLĐ tỉnh Long An đã đứng đơn khởi kiện DN vì nợ BHXH dây dưa, kéo dài đối với hơn 300 NLĐ tại DN. Đơn kiện đã được TAND huyện Đức Hòa thụ lý. Theo số liệu của cơ quan BHXH tỉnh Long An, Cty CPMĐ Hiệp Hòa có 309 CNLĐ, hiện còn nợ BHXH hơn 3,7 tỉ đồng tỉ đồng. Trước tình trạng nợ BH kéo dài, NLĐ Cty CPMĐ Hiệp Hòa đã bức xúc, gửi đơn khiếu nại đến nhiều nơi và LĐLĐ tỉnh Long An đã đứng ra làm đơn khởi kiện DN về việc nợ BHXH kéo dài, gây thiệt hại cho NLĐ.
Theo số liệu của cơ quan BHXH tỉnh Long An, đến ngày 31.3.2019, tổng số nợ BHXH trên địa bàn là gần 250 tỉ đồng. Trong đó, nợ từ 3 tháng trở lên là hơn 65 tỉ đồng. Nhiều DN nợ kéo dài hàng năm, như Chi nhánh Cty TNHH Thủy sản T.N nợ BHXH gần 4 tỉ đồng, kéo dài 17 tháng; Cty TNHH H.T.Đ nợ hơn 182 triệu đồng kéo dài 19 tháng; Cty TNHH TTV nợ hơn 470 triệu đồng, kéo dài 15 tháng… Trong tháng 3.2019, BHXH tỉnh Long An đã chuyển 2 hồ sơ của 2 DN nợ BHXH kéo dài đến cơ quan Công an tỉnh Long An để xử lý do có dấu hiệu vi phạm quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1.1.2018.
Trước đó, vào tháng 11 và 12.2018, BHXH tỉnh Long An cũng đã chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an đề nghị khởi tố 3 đơn vị nợ BHXH kéo dài theo Điều 216 Bộ luật Hình sự (sửa đổi). Theo đó, tội trốn đóng BHXH cho NLĐ tùy theo mức độ vi phạm bị phạt tiền hoặc bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 7 năm.
Còn nhiều “bất cập”, NLĐ lãnh đủ
Việc LĐLĐ tỉnh Long An đứng ra giúp NLĐ kiện DN đòi quyền lợi chính đáng là nỗ lực lớn, rất đáng ghi nhận. NLĐ ở nhiều DN nợ BHXH kéo dài khác cũng theo dõi vụ kiện này, nếu có kết quả họ sẽ làm theo. Tuy nhiên, đến nay TAND huyện Đức Hòa vẫn chưa thể đưa vụ kiện này ra xét xử vì còn nhiều “bất cập”. Trong khi đó, Cty CPMĐ Hiệp Hòa đã ngưng hoạt động, ngoài việc nợ BHXH đối với NLĐ, Cty còn nhiều món nợ lớn khác. Tài sản Cty cũng đã được thế chấp ngân hàng hoặc rao bán đấu giá để giải quyết nợ nần.
Theo người có trách nhiệm của LĐLĐ tỉnh Long An, rất ít khả năng vụ kiện này sẽ được đưa ra xét xử, mà thiên về hướng giải quyết bằng con đường hòa giải. Nhưng NLĐ phải chờ đợi đến bao giờ để đòi được quyền lợi chính đáng của mình?
Còn các trường hợp nợ BHXH kéo dài bị BHXH tỉnh Long An chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an đề nghị khởi tố theo Điều 216 Bộ luật Hình sự (sửa đổi), đến nay đã 5 - 6 tháng mà vẫn chưa thể khởi tố vì còn nhiều “bất cập”. Điều này phần nào làm cho các DN nợ BHXH kéo dài thêm “nhờn luật”.
Trong khi đó, việc nợ BHXH kéo dài gây ra rất nhiều khó khăn, thiệt hại cho NLĐ, nhất là khi họ đến tuổi nghỉ hưu, nghỉ theo chế độ, chuyển công tác… Ông N.V.T - Chủ tịch CĐCS một DN nợ BHXH kéo dài ở Long An - cho biết, vì không thể đợi chờ giải quyết, nhiều NLĐ khi cần nghỉ chế độ đã chấp nhận “bỏ” khoảng thời gian DN nợ đóng BHXH cho họ. Chị N - một NLĐ ở Cty TNHH T.N - cho biết, vì cần giải quyết sớm chế độ, chị đã chấp nhận “bỏ” hơn 2 năm đóng BHXH tại Cty. CNLĐ vốn đã khó, đã nghèo, tiền lương hưu cũng chẳng bao nhiêu, lại còn bị “cắt cụt” vì chuyện nợ BHXH của DN.
Ông Lê Thành Liếp - Phó Giám đốc BHXH tỉnh Long An - chia sẻ: Đối với những trường hợp NLĐ cần giải quyết chế độ ở những DN nợ BHXH kéo dài, cơ quan BHXH vận động chủ DN đóng đủ cho riêng những trường hợp này để NLĐ được hưởng đầy đủ chế độ. Nếu DN không thực hiện theo đề nghị, BHXH sẽ “kết sổ” để NLĐ được hưởng chế độ, phần thời gian DN còn nợ BHXH, cơ quan BHXH sẽ kiên trì thu hồi, khi nào giải quyết xong sẽ cho NLĐ hưởng bổ sung.
