Bước vào xu hướng tăng mạnh trong cuối năm
Là "cỗ xe tam mã" của Chính phủ trong hoạt động phục hồi và tăng trưởng kinh tế (xuất khẩu, tiêu dùng và đầu tư công - PV), tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công hai tháng 6 và 7.2023 đã có những chuyển biến tích cực.
Theo số liệu từ Bộ Tài chính, giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng đầu năm 2023 đạt trên 267.625 tỉ đồng, bằng 37,85% kế hoạch năm, cao hơn cùng kỳ năm trước (34,47%).
12 bộ, cơ quan Trung ương và 39 địa phương có tỉ lệ giải ngân đạt trên 35%. Trong đó ước tính giải ngân vốn đầu tư công đến hết tháng 7.2023 của TP Hà Nội là 17.002 tỉ đồng, đạt 36,2% kế hoạch. Kết quả này của TP Hà Nội cao hơn cùng kỳ năm trước và cao hơn mức trung bình của cả nước. Một số địa phương khác cũng ghi nhận con số ấn tượng như Đồng Tháp (58,29%), Tiền Giang (56,3%), Long An (54,29%)...
Còn tại đầu tàu kinh tế TPHCM, đầu tư công tính đến hết ngày 4.8 còn khá chậm chạp với 18.646 tỉ đồng, mới đạt tỉ lệ 27,2% trong tổng số vốn được giao của năm 2023. Các dự án quan trọng được tập trung giải ngân thời gian qua như Vành Đai 3, Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), nút giao thông An Phú, cải tạo kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên, mở rộng Quốc lộ 50.
TS Trần Quang Thắng - Viện trưởng Viện Kinh tế và Quản lý TPHCM - cho rằng, cần tập trung đẩy mạnh hơn nữa tiến độ giải ngân vốn đầu tư công để sớm đưa các công trình, dự án vào hoạt động. Đặc biệt, chú trọng giải ngân các dự án trọng điểm mang tính kết nối vùng, có tác động lan tỏa cao như dự án Metro số 1, Metro số 2, đường Vành đai 3, nhà ga T3...
Tại cuộc họp kinh tế xã hội 7 tháng đầu năm, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết, những tháng cuối năm sẽ "nỗ lực hết sức" bằng tăng đầu tư công, kích cầu thương mại - du lịch, hỗ trợ xuất khẩu và giải quyết các vướng mắc của doanh nghiệp.
Giải ngân vốn đầu tư công sẽ tăng trưởng 23,9% trong năm nay
Trao đổi với Lao Động, ông Bùi Nguyên Khoa - Phó Trưởng phòng Phân tích Nghiên cứu, Chứng khoán BIDV (BSC) - đánh giá, tốc độ giải ngân đầu tư công tăng nhanh trong tháng 6 và tháng 7 là tín hiệu rất tích cực. Guồng máy vận hành đã trơn tru và sẵn sàng tăng tốc trong những tháng cuối năm khi các vấn đề trở ngại và tồn đọng đang được các cơ quan chức năng tích cực tháo gỡ.
"Hoạt động đầu tư công thường tăng tốc trong quý III và quý IV các năm. Với sự tăng tốc trong 2 tháng gần đây, tôi cho rằng, kịch bản giải ngân vốn đầu tư công sẽ tăng trưởng 23,9% trong năm 2023 có thể thực hiện được. Đây sẽ là động lực quan trọng góp phần vào tăng trưởng kinh tế trong năm nay" - ông Khoa dự báo.
Áp lực giải ngân vốn đầu tư công trong các tháng còn lại của năm 2023 là rất lớn khi kế hoạch vốn lên tới trên 700.000 tỉ đồng. Tuy nhiên ông Khoa cho hay, vẫn có nhiều điểm sáng tích cực để đạt đúng mục tiêu đề ra.
Thứ nhất, Chính phủ và cả hệ thống chính trị vào cuộc tháo gỡ những khó khăn vướng mắc. Chính phủ giao trách nhiệm rõ ràng cho các tổ công tác, các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương. Những điểm nghẽn cản trở tiến độ hoạt động giải ngân của nhiều năm trước từ phê duyệt dự án, giải phóng mặt bằng đến đấu thầu đều được triển khai và tháo gỡ từ sớm.
Thứ hai, kế hoạch giải ngân chi tiết từng dự án được lập và giám sát theo từng tháng, quý. Các dự án trọng tâm đến nay vẫn đang được triển khai sát tiến độ. Giá cả nguyên nhiên vật liệu thời điểm hiện tại ổn định và nhiều khả năng không có biến động mạnh khi CPI kiểm soát tốt cùng với nhu cầu xây dựng dân dụng yếu.
Thứ ba, các cơ quan quản lý giám sát và chủ động điều chỉnh vốn từ dự án chậm giải ngân sang dự án có nhu cầu vốn bổ sung và giải ngân tốt. Hoạt động này tạo ra sự canh tranh sử dụng vốn giữa các đơn vị và địa phương. Đây là cơ sở quan trọng cho việc tăng tốc giải ngân đầu tư công trong 2 quý cuối năm và hướng tới mục tiêu của Chính phủ xây dựng từ đầu năm là giải ngân 700.000 tỉ đồng trong năm 2023.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có công điện nhằm khắc phục, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm. Theo đó, yêu cầu các đơn vị đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình, lập kế hoạch giải ngân chi tiết từng dự án theo từng tháng, quý và tuân thủ nghiêm, xác định đây là một trong các nhiệm vụ chính trị trọng tâm.
Đồng thời yêu cầu người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm toàn diện về việc giải ngân.