Thiếu tiền, dự án càng đình trệ
Thông tin từ Bộ Công Thương cho biết, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN - chủ đầu tư dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2) đã trình phương án xử lý các vấn đề tại dự án này. Theo đó, có các đề nghị chấm dứt hợp đồng EPC với tổng thầu PVC (Tổng công ty Xây lắp dầu khí Việt Nam) để lựa chọn tổng thầu mới. Trước đó, báo cáo của PVN cũng cho biết, nếu phải thay tổng thầu sẽ dẫn tới những vấn đề pháp lý phức tạp, kéo dài thời gian triển khai dự án. Nhưng xem ra, đến thời điểm hiện tại, việc thay tổng thầu là chuyện không thể không tính đến bởi năng lực của PVC thực sự yếu kém. Trong văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương cũng cho biết, dự án này sẽ thực sự bế tắc nếu không có thêm nguồn lực tài chính để tiếp tục triển khai. Còn PVN thì báo cáo rằng, hiện dự án này cần thêm ít nhất là 9.600 tỉ đồng nữa mới đủ, dù cho dự án đã đạt tới 83% tổng tiến độ và nhiều thiết bị vật tư đã mua sắm nhưng bị xếp xó và quá hạn bảo hành.
Trong khi đó, dự án này vốn đã nhiều lần điều chỉnh mức đầu tư, tính đến cuối năm 2017, dự án đã được giải ngân 21.577 tỉ đồng. Không những nhiều hạng mục chưa được thi công xong, mà việc mua sắm vật tư thiết bị cũng bị đình trệ do tổng thầu PVC năng lực tài chính yếu kém, năng lực quản trị càng gặp nhiều vấn đề nên không thu xếp được. Trong khi đó, PVC đã dùng tới hơn 1000 tỉ đồng tiền tạm ứng dự án cho mục đích khác. Cộng thêm khó khăn là nguồn vốn vay nước ngoài hơn 500 triệu USD chưa được giải ngân khi thời hạn giải ngân đang tới rất gần (28.9.2018) nên sức ép về tiến độ càng nặng nề. Tuy nhiên, do thiếu vốn và các điều khoản ràng buộc nên khả năng hoàn thành tiến độ để kịp giải ngân gần như không thể thực hiện.
Nhân sự lãnh đạo xin rút lui
Không chỉ khó khăn về tài chính, nguồn nhân lực của PVC cũng bị tác động nặng nề khi hàng loạt cán bộ cấp cao của đơn vị này trong thời gian qua đã bị bắt do các sai phạm trong quản lý tài chính. Nhân sự ở các cấp thấp hơn cũng e ngại rủi ro pháp lý nên lần lượt xin nghỉ việc, chuyển công tác khác. Gần đây nhất là vào ngày 10.7 vừa qua, Trưởng dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 - ông Nguyễn Thành Hưởng - đã xin nghỉ việc với lý do “không làm tròn bổn phận” với gia đình. Đồng thời, ông này cho rằng, quyết định bổ nhiệm mình đã hết thời hạn và ông “không có nguyện vọng được tái bổ nhiệm”. Trong đơn xin thôi việc, ông Hưởng cũng nêu lên nhiều tâm tư khi “nhiều lần đề xuất nhóm các giải pháp để tiếp tục thúc đẩy dự án. Nhưng ngoài nhóm giải pháp từ phía chủ đầu tư thì các giải pháp từ tập đoàn, nhóm giải pháp báo cáo chính phủ và đặc biệt từ PVC vẫn dẫm chân tại chỗ”.
Với những nguy cơ rủi ro về pháp lý do các cấp khác tạo ra từ trước, tâm tư của cán bộ công nhân viên thực hiện dự án này rõ ràng có nhiều lo lắng, bất ổn mà không được giải quyết triệt để, dù họ đã nỗ lực hết mình để thực hiện nhiệm vụ được giao.
Rõ ràng, trước những khó khăn như vậy, việc kéo dài tiến độ là điều không thể không xảy ra. Đồng thời, để giải quyết các vấn đề về pháp lý cũng mất rất nhiều thời gian. Vấn đề tài chính lại càng phức tạp hơn, bởi hàng loạt dự án của ngành công thương cũng đang “đòi tiền” để cứu nguy. Với việc cần bổ sung thêm tới 9.600 tỉ đồng nữa, việc giám sát của cơ quan quản lý nhà nước cần siết chặt hơn bao giờ hết.
Nguy cơ “đắp chiếu” đối với dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 hoàn toàn có thể xảy ra, nếu trong thời gian ngắn, các khó khăn vướng mắc kể trên không kịp xử lý. Trong khi đó, việc xử lý lại đòi hỏi nhiều thời gian.
