"Cú sốc"
Con gái của Banu Partiban đang học tháng đầu tiên tại trường tiểu học thì cô và chồng nhận được tin nhắn WhatsApp (một ứng dụng nhắn tin đa nền tảng, thuộc sở hữu của Facebook) từ một phụ huynh khác. "Đó là một tin nhắn hình ảnh. Một phụ huynh khoanh tròn hình ảnh con tôi. Vị phụ huynh này viết: 'Tôi có thể biết ai là cha mẹ của đứa trẻ này không?'" - Banu kể lại.
Tin nhắn được gửi đến một cuộc chat nhóm của hội phụ huynh - "một điều rất không hay". Banu buồn bã khi các phụ huynh đến gần cô, dường như đang nghĩ có gì đó không ổn, để hỏi chuyện gì đã xảy ra và hỏi tại sao con gái của cô lại bị khoanh vào như vậy. Banu đã liên lạc riêng tư với vị phụ huynh kia. Cô nghĩ đó là cách tiếp cận tốt ngay từ đầu. Hóa ra, con cái của họ có một tranh chấp nhỏ và cuối cùng họ đã giải quyết.
Vụ việc là một "cú sốc", xảy ra chỉ trong vài ngày sau khi Banu gia nhập nhóm WhatsApp. Nhưng Banu vẫn ở lại nhóm vì là một phụ huynh bận rộn với việc đi làm, cô không muốn bỏ lỡ bất cứ điều gì quan trọng đối với chuyện liên quan đến học hành của con mình.
Ngày nay, có thể các bậc cha mẹ đang ở trong một nhóm chat của hội phụ huynh hoặc thậm chí một vài nhóm. Nhưng không phải tất cả đều thấy điều này là cần thiết. Một số phụ huynh và con trẻ mô tả các nhóm WhatsApp này như là "đối thủ ganh đua". Và để trả lời cho câu hỏi về việc nên ở lại hay rời khỏi các nhóm, chương trình Talking Point của CNA đã tiến hành điều tra xem các cuộc trò chuyện nhóm của cha mẹ có trở thành "thuốc độc" hay thậm chí vô tình làm tổn thương con trẻ hay không.
101 kiểu phụ huynh
Winston Tay tham gia một nhóm chat khi con của anh học cấp một đến cấp ba. Song anh đã rời đi vì các bậc cha mẹ có "rất nhiều điều quái gở". "Đặc biệt vào tối chủ nhật, có rất nhiều tin nhắn" - Winston nhớ lại, dẫn chứng các câu hỏi về bài tập về nhà vào cuối tuần. "Và chúng tôi nhận ra rằng, có những bậc cha mẹ nhất định phải hỏi 'Kết quả (học tập) của con bạn thế nào? Kết quả của con tôi là thế này'. Vì vậy, sau một thời gian, nó bắt đầu khiến tôi hơi khó chịu" - anh cho hay.
Tuy nhiên, mặt khác, các nhóm WhatsApp này cũng rất hữu ích đối với các bà mẹ hai con như Serene Seah. Chị thừa nhận mình là người hay quên và cần được nhắc nhở.
Hai bậc cha mẹ trên thuộc về hai trong số ba kiểu người nói chung trong các cộng đồng mạng xã hội giống như nhóm hội phụ huynh WhatsApp.
Theo nghiên cứu của Tập đoàn Nielsen Norman, 90% người dùng là những người quan sát thầm lặng chỉ đọc tin nhắn, 9% tích cực trong các cuộc trò chuyện và 1% là những người dùng rất tích cực cung cấp nhiều thông tin. Trong khi đó là một cái nhìn chung về các cộng đồng trực tuyến, Talking Point thấy rằng các mô tả cụ thể về những người trong nhóm phụ huynh WhatsApp như sau: Kiểu người lờ mờ, không biết chuyện gì đang xảy ra; người biết tất cả; người trò chuyện nhiều; người thích phô trương; "huấn luyện viên cuộc sống" (khuyến khích, tư vấn và hướng dẫn... mọi người); và người "tàu ngầm" không góp chuyện.
Với những phụ huynh như vậy trong các nhóm chat, các quản trị viên như William Choo phải đóng vai trò là "cảnh sát viên" để đảm bảo các cuộc trò chuyện đúng mực. "(Một số phụ huynh) cố gắng khai thác thông tin như... điểm số của con bạn" - ông bố 3 con cho biết. "Tôi đã cố gắng nói với họ: Làm ơn đừng so sánh! Chúng tôi cần phải có ai đó (như một bên) trung lập, để mọi thành viên trong nhóm trò chuyện yên tâm, ví dụ (thông qua) các quy tắc đơn giản như: Không nhắn tin sau, 11 giờ đêm... Không nói chuyện về các vấn đề nhạy cảm, (và) không nói xấu nhau".
Tác động đến giáo viên
Việc sử dụng WhatsApp cũng có thể khiến giáo viên chê bai những lời nhận xét, lăng mạ và khinh miệt của phụ huynh. Ví dụ, một trong những lý do làm Lenny Syafawatie Abdul Rahman từ bỏ việc dạy học ở trường tiểu học sau 14 năm gắn bó là vì cô gặp khó khăn trong việc quản lý các bậc phụ huynh kể cả trên mạng hay bên ngoài, dù cô không tham gia các nhóm chat.
"Bạn nên nghĩ kỹ trước khi định phát biểu gì đó trong lớp bởi vì sợ rằng bạn sẽ bị bọn trẻ hiểu sai" - cô Lenny nói. "Các bậc phụ huynh có thể lan truyền điều đó (và) thay đổi hoàn toàn câu chuyện".
Trong một lần "tai nạn nho nhỏ" khi cô chủ nhiệm một lớp có 40 học sinh, một phụ huynh đã chụp ảnh rồi đánh dấu cô, sau đó đăng vào cuộc chat nhóm. "Cô ta nói: Tất cả phụ huynh nên kiểm tra việc học hành của con tốt hơn. Giáo viên này dù sao cũng 'không ổn'. Trong khi thực sự đó chỉ là một lần đánh dấu tích sai đáp án một bài Toán" - Lenny dẫn ra một ví dụ liên quan.
"Các vị phụ huynh ngày nay có một chút hơn thua, nên họ hơi lo lắng. Vì vậy, tất cả đều hốt hoảng và bắt đầu kiểm tra bài vở con từng tý một. Tôi hơi buồn vì đó là một lỗi nhỏ" - Lenny nói.
Người phụ nữ 35 tuổi này đồng ý với người dẫn chương trình Talking Point Diana Ser của CNA rằng, từ quan điểm của phụ huynh, nhóm chat WhatsApp "cho phép một vài loại kiểm tra và so sánh", trong đó, phụ huynh nên biết những gì xảy ra trong trường học cũng như các vấn đề của các bên liên quan. Song cô đề nghị nên có sự xác nhận lại với giáo viên liên quan thay vì "chuyện bé xé ra to", ví dụ như đến gặp thẳng lãnh đạo của trường học. Trong những tình huống này, Seah cố gắng gửi những cảm xúc tích cực đến nhóm chat. "Khi bạn cảm thấy căng thẳng tăng lên, kiểu như sự 'lên đồng' phẫn nộ với giáo viên, nên có ai đó 'dập lửa'" - cô nói.
Không ỉ lại mà học hỏi kinh nghiệm
Như một công cụ để cải thiện sự tham gia của phụ huynh và theo kịp những diễn biến ở trường, các cuộc trò chuyện nhóm có tác dụng luận giải, đặc biệt đối với các bậc cha mẹ lo lắng về việc con cái họ không chú ý trong lớp hoặc quên ghi dặn dò.
Nhưng nếu cha mẹ dựa vào người khác để biết thông tin về ngày kiểm tra chẳng hạn, điều này có làm con họ tự lực hơn không? Xavier Chua là một học sinh thường quên làm bài tập về nhà, nhưng các vị phụ huynh trong nhóm chat mà mẹ cậu tham gia sẽ thông báo cho bà, sau đó cậu bé bị mắng.
Tuy nhiên, đối với cậu bé, đó không phải là rắc rối từ các nhóm kiểu này. "Chuyện tệ hại là khi các bậc phụ huynh chia sẻ kết quả học tập của những học sinh khác" - nam sinh 11 tuổi nói. Đôi khi, những ông bố bà mẹ này có thể nói ra những học sinh có điểm cao hơn so với cậu bé.
Manassvi Arora, cũng 11 tuổi, đồng ý với ý kiến của Xavier. "Thỉnh thoảng, khi các bố mẹ so sánh kết quả học tập trong nhóm chat, nhất là khi mọi người có điểm cao hơn con, con có thể tích cực cố gắng nếu điều đó xảy ra một, hai lần" - cô bé cho hay. "Nhưng điều đó luôn luôn xảy ra, thì con lại cảm thấy tồi tệ vì con không thể giỏi hơn các bạn cùng lớp".
Dẫu vậy, 5 học sinh tham gia chương trình Talking Point vẫn không muốn bố mẹ rời khỏi nhóm chat, vì điều đó có nghĩa là "chúng con phải chú ý học tập ở trường hơn" - Belinda Low (10 tuổi) cho biết.
Song theo Carol Loi, người điều hành các hội thảo về nuôi dạy con cái trong thời đại kỹ thuật số, cho rằng, các bậc phụ huynh có thể cũng không hỗ trợ gì được việc học của con nếu họ cứ để cho chúng ỉ lại suốt từ đó. Cô khuyên các ông bố bà mẹ nên giúp con nhìn ra hậu quả của việc hay quên trong học tập cũng như học hỏi từ các kinh nghiệm. "Đây là điều quan trọng hơn việc chỉ ghi nhận thông tin và nói lại với con cái" - Carol đưa ra lời khuyên.
Còn đối với các bậc cha mẹ đang xem xét liệu có nên rời khỏi các nhóm chat hay không, thì William Choo nói rằng: Điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào con bạn 100%.
