Nguyên nhân tăng cân nhanh chóng dịp Tết
Theo PGS.TS.BS Lâm Vĩnh Niên - Trưởng khoa Dinh dưỡng - Tiết chế, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, bữa ăn ngày Tết thường giàu tinh bột (bánh chưng, bánh tét…), các loại carbohydrate đơn giản (bánh ngọt, kẹo…), giàu dầu mỡ (thịt kho hột vịt, thực phẩm chiên xào, thịt đông, nhân bánh chưng, bánh tét,…). Vì vậy, cơ thể dễ dàng tăng cân nếu không kiểm soát tốt việc ăn uống ngày Tết.
Tăng cân nhanh sẽ dẫn đến tích trữ nhiều mỡ hơn là phát triển cơ. Mỡ dư thừa gây nguy hại ngay cả khi chỉ số khối cơ thể (BMI, tính theo cân nặng và chiều cao) vẫn còn trong khoảng bình thường.
Tình trạng này được gọi là béo phì với cân nặng bình thường, có thể đưa đến cùng các biến chứng của tình trạng béo phì như đái tháo đường loại 2, bệnh tim, các bệnh mạn tính khác, và làm tăng nguy cơ tử vong. Bên cạnh đó, tăng cân nhanh thường là do ăn thức ăn giàu năng lượng, giàu đường đơn giản và mỡ bão hòa, thiếu các chất dinh dưỡng có chất lượng. Vì vậy, dẫn đến mất cân bằng về dinh dưỡng.
Chế độ ăn dư thừa tinh bột, đường đơn giản, dầu mỡ, nhất là chất béo bão hòa, dẫn đến phần năng lượng dư thừa được cơ thể tích trữ lại ở dạng mỡ, từ đó gây tăng cân.
Lưu ý để giảm cân lành mạnh và giữ được vóc dáng sau Tết
Chế độ ăn ngày Tết cũng như chế độ ăn thường ngày nên được áp dụng nguyên tắc chế độ ăn lành mạnh. Trong đó, các chất dinh dưỡng gồm carbohydrate, chất béo, chất đạm được ăn với lượng phù hợp và cân đối. Lưu ý ăn đầy đủ rau xanh (300 - 400 gram mỗi ngày).
Để hạn chế việc nạp vào năng lượng dư thừa hoặc mất cân bằng dinh dưỡng trong chế độ ăn ngày Tết, bác sĩ Lâm Vĩnh Niên khuyến cáo nên ăn phong phú các loại thức ăn. Đối với các thức ăn giàu năng lượng, chỉ ăn mỗi món một lượng vừa phải, hạn chế mỡ nhìn thấy được và các loại nước sốt. Đồng thời, bổ sung rau xanh, uống đủ nước và nên chọn nước lọc hoặc thức uống không pha đường.
Do tình trạng tăng cân nhanh chóng, nhiều người tìm đến các phương pháp giảm cân sau Tết. Tuy nhiên, việc lựa chọn các phương pháp cần khoa học, đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
"Giảm cân quá nhanh dẫn đến mất khối cơ, mất nước, giảm chuyển hóa, thiếu chất dinh dưỡng, sỏi mật và nhiều nguy cơ sức khỏe khác. Tốc độ giảm cân nên chậm và đều (khoảng 0,5-1 kg/ tuần). Giảm cân từ từ cũng giúp thay đổi thói quen ăn uống, duy trì cân nặng đã giảm lâu dài" - bác sĩ Niên cho hay.
Về lưu ý để giảm cân lành mạnh và giữ được vóc dáng sau Tết, nên giảm đường đơn giản (có trong bánh kẹo, nước ngọt…) và tinh bột. Song song đó, ăn chậm và ngủ đủ giấc.
Ngoài ra, tập luyện thể dục thể thao giúp tạo đề kháng, giữ khối cơ, chống lại tình trạng giảm chuyển hóa khi giảm cân. Có thể lựa chọn tập thể dục ngắt quãng cường độ cao.
