Thuốc cản quang chứa một số nguyên tố như iod hoặc bari, các nguyên tố này có nguyên tử lượng cao hơn hẳn các nguyên tố tạo ra mô mềm như hydrogen, carbon, nitrogen, oxygen nên có khả năng hấp thu chùm tia X gấp nhiều lần mô mềm của cơ thể. Bari sulfat là một muối kim loại không tan trong nước dùng trong khám X – quang ống tiêu hóa Chất này không bị cơ thể hấp thu và cũng không tác động đối với sự tiết dịch của dạ dày, ruột, không gây nhiễu ảnh làm sai lạc chẩn đoán.
Chính vì thế nó được sử dụng trong kĩ thuật chụp X – Quang, chụp citi và các kĩ thuật y tế khác. Với các thành phần dược tính trên, thuốc cản quang được đánh giá là loại thuốc nguy hiểm và cần hết sức cẩn trọng trong quá trình sử dụng. Trên thực tế đã ghi nhận rất nhiều trường hợp bị ảnh hưởng đến tính mạng do dùng thuốc cản quang sai cách.
Những trường hợp không được sử dụng thuốc cản quang
+ Không dùng trong trường hợp chụp X quang tủy sống.
+ Chống chỉ định đối với người bệnh có tiền sử quá mẫn với các chất cản quang chứa iod.
+ Chống chỉ định đối với người bệnh cường giáp rõ rệt và người bệnh suy tim mất bù.
+ Tránh dùng khi chụp X quang mạch ở người bệnh homocystin – niệu.
+ Không được dùng khi chụp X quang tử cung – vòi trứng trong thời gian kinh nguyệt hoặc mang thai, hoặc với người bệnh đang bị viêm ở khoang chậu.
+ Tránh dùng khi chụp X quang bụng trong thời gian mang thai.
+ Chống chỉ định trong chụp X quang mạch ở não hoặc chụp X quang cắt lớp não vi tính ở người bệnh bị xuất huyết dưới màng nhện.
Những trường hợp cần thận trọng khi sử dụng thuốc cản quang
+ Những người bị bệnh bị hen hoặc có tiền sử dị ứng.
+ Những người bệnh bị suy gan hoặc suy thận nặng
+ Những người bệnh có nguy cơ cao bị suy thận, suy tuần hoàn, khí phế thũng, xơ cứng động mạch não, đái tháo đường lâu ngày
+ Trường hợp có ngưỡng động kinh thấp, cường giáp tiềm ẩn, u tuyến giáp nhẹ, mang thai.
+ Phụ nữ mang thai
+ Phụ nữ cho con bú
Đối với một loại thuốc thuộc danh mục nguy hiểm như thuốc cản quang thì người dùng cần tuyệt đối tuân thủ theo hướng dẫn của thầy thuốc trước khi sử dụng đểđảm bảo hiệu quả và an toàn cho sức khỏe.