Vì phụ nữ “không quyền lực”
Các nữ nghị sĩ Đảng Lao động - Jess Phillips, Mary Creagh, và Đảng Bảo thủ - Theresa Villiers và Anne Jenkin - hôm qua đã chia sẻ những trải nghiệm cá nhân, thầm kín của chính mình, với hy vọng khuyến khích các nạn nhân khác lên tiếng vạch trần sự xấu xa. 4 nữ chính trị gia Anh bất ngờ phơi bày một phần bóng tối của chính trường nước này, che giấu những hành vi tấn công tình dục, hay quấy rối tình dục, hay cử chỉ, lời nói ám chỉ tình dục không mong muốn.
Những chi tiết về cuộc đời làm chính trị và những nỗi khổ tâm của 4 nữ chính trị gia được công khai với truyền thông, nhằm bày tỏ sự đoàn kết và ủng hộ đối với nạn nhân của các vụ tấn công tình dục. Đây là một trong những hành động ủng hộ phong trào “Me too”, sau vụ scandal có tên Harvey Weinstein.
Jess Phillips - người đứng đầu nhóm nữ nghị sĩ tại Nghị viện - cho biết, cô bị tấn công bởi một ông chủ khi bước vào tuổi 20. Nữ nghị sĩ 36 tuổi cho biết: “Đối với hầu hết phụ nữ, bạn có thể nhớ lại và nói “Tôi ước đã nói với cảnh sát”, nhưng với những gì tôi biết khi nghiên cứu về các vụ bạo lực tình dục, tôi nghi ngờ họ có thể làm điều gì đó”.
Cô cũng từng bị tấn công tình dục trong một quán bar ở Pháp. Jess Phillips khẳng định cô kể lại những ký ức u tối đó vì lợi ích của phụ nữ “không có quyền lực”.
Trong khi đó, Mary Creagh, 49 tuổi, cho biết bị tấn công trong sân chơi lúc mới 7 tuổi. “Tôi bị tấn công tình dục bởi 12 chàng trai. Họ lớn hơn tôi, khoảng 10 hoặc 11 tuổi”.
Villiers cho biết, cô chưa bao giờ là nạn nhân của những vụ quấy rối nghiêm trọng, nhưng cuối những năm 90, trong vai trò là ứng viên cho các cuộc bầu cử ở Châu Âu, cô đã phải “gạt và chặn bàn tay của một trong những người tổ chức sự kiện”.
“Giẫm mìn mà đi”
Những tiếng nói, câu chuyện và các phong trào lên án những hành động quấy rối, tấn công tình dục đã và đang giúp mọi người nâng cao nhận thức về tình trạng này, tuy nhiên, việc đưa các vụ quấy nhiễu tình dục ra tòa vẫn bị xem như hành động “giẫm mìn” mà đi, ngay cả ở những quốc gia có những quy định nghiêm khắc đối với những tội danh này.
Không thể phủ nhận là nỗi tức giận đã thúc đẩy phụ nữ ở nhiều lĩnh vực tìm kiếm tư vấn pháp lý về việc đưa các vụ sách nhiễu tình dục ra tòa. “Chúng tôi ngày càng nhận được nhiều cuộc gọi để báo về những scandal xảy ra gần đây, mong muốn nhận được tư vấn về cách giải quyết với những tình huống tương tự; phụ nữ đang cùng nhau đoàn kết, đứng lên” - Silvia Stanciu - nữ luật sư chuyên về lĩnh vực phân biệt đối xử tại Hãng luật Phillips & Associates - cho biết.
Cuộc khủng hoảng ở Hollywood thực sự là một sự kiện “bắt mắt” và buộc mọi người phải nhìn thẳng vào vấn đề mang cấp độ toàn cầu từ lâu vẫn bị ngó lơ. Các nghiên cứu quốc tế về lĩnh vực quấy rối tình dục nơi làm việc cho thấy chủ đề này rất ít khi xuất hiện trên mặt báo - đặc biệt là ở những khu vực có tỉ lệ nam giới chiếm đa số như cơ khí, xây dựng, quân đội, tài chính, giao thông, hay những khu vực mà phụ nữ phải làm việc đơn độc tại nhà, lao công tại khách sạn, trợ lý bán hàng...
Trong khi vụ Harvey Weinstein có thể phá bỏ những xiềng xích về tâm lý và e ngại đối với vấn đề này và thúc đẩy mọi người phải thay đổi thái độ, vẫn còn đó những rào cản đối với phụ nữ trên toàn thế giới trong việc đưa vụ việc của mình ra tòa.
Các luật sư chỉ ra rằng, việc có những quy định mạnh mẽ, rõ ràng và nghiêm khắc để chống phân biệt đối xử mới chỉ là bước đi ban đầu, bởi nếu không có những hỗ trợ đúng cách, rất ít phụ nữ chấp nhận rủi ro nghề nghiệp và bảo đảm tài chính để kiện chủ sử dụng lao động ra tòa.
Tại Anh, vấn đề đã được chuẩn hóa bằng những quy định về Đạo luật Bình đẳng giới, những quy định về luật đối với vấn đề tương tự tại Mỹ vẫn còn mờ nhạt, theo David Sherwyn, giảng viên luật và chuyên gia về quan hệ lao động tại Trường Đại học Cornell. Mặt khác, quy định về quấy rối tình dục trong luật liên bang vẫn còn thiếu và yếu về chế tài và định nghĩa.
Đối với phụ nữ Mỹ, các chuyên gia pháp lý ghi nhận đa số nạn nhân đều ngần ngại đưa vụ việc ra tòa. Tiến trình pháp lý có thể bị kéo dài và không hề dễ chịu, Stanciu - luật sư Hãng Phillips & Associates - cho biết. “Các vụ kiện về quấy rối tình dục có thể mất từ 3-8 năm, hơn thế, nếu vụ việc ra tòa và công khai trước dư luận, họ sợ sẽ không được thuê làm việc trong tương lai. Mặt khác, các nạn nhân luôn cảm thấy xấu hổ”.
“Trả thù đối với những lời cáo buộc về vấn đề này là bất hợp pháp, nhưng sự thật là nó khá phổ biến” - Emily Martin - Phó Chủ tịch ban Pháp luật của Trung tâm Luật quốc gia (Mỹ) dành cho phụ nữ - cho biết. “Có những rủi ro tồn tại và bạn không thể hứa hẹn với một phụ nữ rằng nếu đưa vụ việc ra tòa, cứ yên tâm sẽ không có chuyện xấu gì xảy ra”.
Tất cả đều hy vọng, vụ scandal Weinstein có thể thúc đẩy tới những thay đổi tích cực. “Có những chuyển biến rõ rệt, phụ nữ đã nói thẳng thắn và mạnh mẽ hơn về tình trạng quấy rối; chủ lao động không thể phớt lờ chuyện này bởi nó có thể là “quả mìn” pháp lý và truyền thông” - Emily khẳng định.
Một nghiên cứu toàn diện, được thực hiện trên toàn Liên minh Châu Âu, về lĩnh vực quấy rối tình dục (dựa trên việc phỏng vấn 42.000 phụ nữ, ở 28 quốc gia thành viên, được công bố năm 2014), cho thấy từ 45-55% số phụ nữ từng phải chịu những hình thức quấy rối tình dục khác nhau, kể từ khi mới 15 tuổi. Nghiên cứu cũng cho thấy chỉ 6% số phụ nữ chia sẻ chuyện này với đồng nghiệp, 4% số nạn nhân liên hệ với cảnh sát và chưa đầy 1% nói chuyện với luật sư.
