Sử dụng tất cả các phần của tài nguyên
Trong một cơn bão mùa hè tháng 7, Svavar Halldorsson, giám đốc điều hành của nhà sản xuất tảo Algalif ở Iceland hướng dẫn Julie Encausse - doanh nhân 34 tuổi về nhựa sinh học - đi tham quan cơ sở mới nhất của công ty trên bán đảo Reykjanes.
Đến cuối năm 2023, cơ sở mới này đặt mục tiêu tăng gấp 3 sản lượng. Sau khi Algalif làm khô vi tảo và chiết xuất oleoresin, 1/3 sản lượng này sau đó được dùng cho thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Algalif có truyền thống sử dụng phần còn lại làm phân bón. Nhưng giờ đây, Encausse, người sáng lập và giám đốc điều hành của công ty khởi nghiệp nhựa sinh học Marea, hy vọng sử dụng phần tảo còn sót lại đó để tạo ra loại thuốc xịt vi tảo làm giảm sự phụ thuộc của thế giới vào bao bì nhựa.
Mối quan hệ đối tác mới nhất của Marea với Algalif là một phần của mạng lưới khởi nghiệp ở Iceland tập trung vào các công nghệ sáng tạo và phát minh để giải quyết khủng hoảng khí hậu và tính bền vững. Mạng lưới Sjavarklasinn (“Iceland Ocean Cluster”) bao gồm các doanh nhân môi trường làm việc trong một số ngành công nghiệp. Thor Sigfusson đã thành lập mạng lưới này năm 2012.
Nằm trên sống núi giữa Đại Tây Dương, Iceland trải qua những biến đổi địa chất liên tục. Người Iceland phải đối mặt với các dấu hiệu biến đổi khí hậu hàng ngày. Những tác động có thể nhìn thấy này khiến việc giải quyết các vấn đề môi trường trở nên cấp bách hơn, thúc đẩy các mối quan hệ đối tác như mối quan hệ giữa doanh nhân Encausse và Halldorsson.
Encausse và nhà đồng sáng lập Marea, Edda Bjork Bolladottir, đã hợp tác với mạng lưới Sjavarklasinn trong 2 năm rưỡi. "Có tư duy hợp tác khi ở trên một hòn đảo. Chúng tôi cần phải làm việc cùng nhau để tồn tại, và điều này đã được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác" - cô nói.
Ở nơi có diện tích bằng bang Kentucky của Mỹ, người dân Iceland đã phải học cách bảo vệ tài nguyên. Encausse nhận thấy điều đó thường có nghĩa là sử dụng 100% mọi vật chất - bài học mà cô đang áp dụng trong công việc của mình với Algalif. Cô đã tạo ra lớp phủ thực phẩm từ sinh khối dư thừa của Algalif. Sản phẩm được cô đặt tên là Iceborea - nhằm tôn vinh cực quang.
Khi được phun lên sản phẩm tươi sống, Iceborea trở thành một lớp màng mỏng tự nhiên và là hàng rào bán thấm có thể chống vi sinh vật. Iceborea có thể ăn được cùng với thực phẩm hoặc được rửa sạch, làm giảm nhu cầu sử dụng bao bì nhựa.
“Chúng tôi đang tái sử dụng nó và tạo ra thứ gì đó có giá trị, mang lại cho nó một cuộc sống khác để tránh sử dụng nhiều nhựa hơn" - Encausse cho biết. Khi nhà máy của Algalif mở rộng trong năm tới, công ty của Encausse sẽ có 66 tấn vi tảo dư có thể khai thác mỗi năm.
Vượt ra khỏi Iceland
Tái sử dụng các sản phẩm phụ của nhà máy là một xu hướng doanh nghiệp ở Iceland. Như Edda Aradottir, giám đốc điều hành của Carbfix, công ty thu giữ sản phẩm phụ CO2 từ nhà máy địa nhiệt lớn nhất ở Iceland, Hellisheidi, và bơm chúng vào đá để chôn dưới lòng đất.
Những thử nghiệm thành công của Carbfix đánh dấu cột mốc toàn cầu về quá trình cô lập carbon. Thử nghiệm này cũng đã được quốc tế công nhận và sự lãnh đạo của doanh nhân Aradottir đóng vai trò hình mẫu cho các công ty khởi nghiệp đang phát triển và những người sáng lập khác trong mạng lưới Sjavarklasinn đang nỗ lực giải quyết các vấn đề môi trường rộng lớn hơn.
Một công ty Iceland khác - GeoSilica - thu hoạch silica tích tụ từ dòng chất thải của Hellisheidi để sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe. GeoSilica đã tiếp cận thị trường Iceland và Châu Âu, và giám đốc điều hành của công ty - doanh nhân Fida Abu Libdeh - cũng đang hợp tác với Philippines để thử nghiệm công nghệ loại bỏ silica của mình nhằm tạo ra các quy trình nhà máy bền vững tương tự.
Abu Libdeh chuyển từ Jerusalem đến Iceland năm 1995 ở tuổi 16. Năm 2012, cô tốt nghiệp Đại học Iceland sau khi học ngành kỹ thuật năng lượng bền vững và nghiên cứu lợi ích sức khỏe của silica. Cùng năm đó, cô và Burkni Palsson đồng sáng lập GeoSilica. Kể từ khi chuyển đến Iceland, cô đã rất ấn tượng với cách quốc gia này sản xuất điện từ các nguồn địa nhiệt. “Tôi biết mình sẽ làm điều gì đó liên quan đến nó trong tương lai" - cô nhớ lại.
Halla Jonsdottir, trưởng nhóm nghiên cứu và phát triển, đồng thời là người đồng sáng lập Optitog, đã thành lập công ty khởi nghiệp của mình trong mạng lưới Sjavarklasinn được 3 năm. Công ty của cô đang tạo ra thiết bị để tăng diện tích đánh bắt của lưới kéo tôm mà không cần cào đáy biển - công nghệ nhằm giảm nhu cầu nhiên liệu và lượng khí thải CO2 đồng thời bảo vệ đáy đại dương.
Là nhà sáng lập nữ trong ngành công nghệ đánh bắt cá ở Iceland, Jonsdottir là một người hiếm hoi. Leeper tin rằng Jonsdottir có thể là một trong số ít phụ nữ làm việc trong lĩnh vực đổi mới ngư cụ. Jonsdottir cho hay, mạng lưới Sjavarklasinn đã giúp thúc đẩy sự phát triển của Jonsdottir.
Khởi đầu là khoảng 10 công ty khởi nghiệp vào năm 2012, hiện mạng lưới Sjavarklasinn đã phát triển lên hơn 70 thành viên và các công ty liên kết. Doanh nhân Sigfusson đã kích hoạt nền kinh tế xanh ở Iceland, nhưng phạm vi tiếp cận của dự án của ông cũng đã lan ra toàn cầu.
Hiện có 4 cụm tương tự mạng lưới Sjavarklasinn ở Mỹ, 1 ở Đan Mạch và 1 ở quần đảo Faroe. Alaska Ocean Cluster là cụm đầu tiên theo mô hình của Iceland, đã thúc đẩy sự thay đổi chính sách ở Mỹ.
