Hiện trạng đáng báo động
Tại cuộc họp đánh giá thu ngân sách nhà nước năm 2018, phân bổ ngân sách nhà nước năm 2019 và các giải pháp chống thất thu thuế được tổ chức ngày 19.10 tại Cà Mau, ông Phan Văn Minh, Phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Cà Mau đưa ra con số đáng lưu ý. Đó là, toàn tỉnh hiện có 11.026 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp để xây dựng nhà ở, làm cơ sở sản xuất kinh doanh nhưng chưa chuyển mục đích sử dụng đất. Các tổ chức, cá nhân này cũng chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật, với tổng diện tích gần 146ha.
Theo Sở TNMT Cà Mau, tình trạng trên xuất phát từ công tác quản lý đất đai, quy hoạch, xây dựng ở một số nơi còn hạn chế, có biểu hiện buông lỏng quản lý dẫn đến việc các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng sai mục đích nhưng không phát hiện hoặc phát hiện nhưng xử lý không kịp thời. Nguyên nhân được xác định do chưa kê khai, đăng ký nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất hàng năm, đến khi chuyển mục đích sử dụng đất gặp khó khăn, vì không có trong danh mục thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất của kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện. Một số không muốn lập thủ tục tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định vì sợ tốn kém, hoặc ngại khó khăn do “sổ đỏ” đang thế chấp tại ngân hàng.
Cân nhắc giải quyết từng vụ việc
Từ thực tế này, một số địa phương đề nghị phải có biện pháp “mạnh tay”. Cụ thể thành phố Cà Mau kiến nghị UBND tỉnh cho lập biên bản vi phạm, buộc khôi phục lại hiện trạng ban đầu. Đồng quan điểm này, Sở TNMT cũng đề nghị, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiên quyết xử lý những trường hợp được nhà nước giao đất, cho thuê đất nhưng sử dụng không đúng mục đích; thực hiện thu hồi đất đối với các trường hợp đã bị xử phạt hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích nhưng vẫn tiếp tục vi phạm.
Ông Lâm Văn Bi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đề nghị phải xem xét từng trường hợp cụ thể. Bên cạnh rà soát các quy hoạch hiện có, thực tế đang có dự án quy hoạch nào đã lâu nhưng không thực hiện xem có còn phù hợp không, kiến nghị UBND tỉnh xem xét xóa quy hoạch để người dân có điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Đối với trường hợp người dân ngại không có tiền thì chính sách đã có là cho nợ.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đề nghị cần xem xét cụ thể 11.026 tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, không thể đánh đồng, cho rằng họ vi phạm rồi phạt buộc trả lại hiện trạng ban đầu.
