Nắm giữ chìa khóa kết nối…
“Tạo thế đứng…” đã khó, phải “thật vững” lại càng khó hơn đối với tên hiệu của một tờ báo Công đoàn ở vùng đất có gần 90% dân cư làm nông nghiệp, tất cả quá mới mẻ, nhất là trong điều kiện nhân sự tại chỗ của bổn báo quá mỏng; hồi đó chúng tôi còn nói đùa với nhau “quân lính gom lại nấu nồi canh không ngọt”, chủ yếu là nắm chặt những cánh tay nối dài (cộng tác viên ở các địa phương cách nơi điều hành từ 50km đến hơn 100km). Kết nối để giải quyết mặt bằng thông tin trên toàn vùng mỏng và xa nên dễ bị lõm… Thôi, tạm chấp nhận, chờ kết quả tham gia quy trình xuất bản - phát hành Tin nhanh World Cup…
Lúc này, đối thủ cạnh tranh tin nhanh có khoảng 10 tờ báo lớn của TPHCM với lực lượng đông, mạnh và chi phí lớn, nên Tin nhanh hằng ngày có xe tải riêng để chuyển. Hiểu được Tin nhanh số lượng chuyển đi không lớn, quan trọng là phải nhanh, đến địa bàn phát hành phải sớm hơn báo bạn. “Mạnh dùng sức, yếu dùng thế”, Văn phòng Báo Lao Động đã sử dụng toàn bộ số tiền hoa hồng và thưởng phát hành, gộp lại để ký hợp đồng vận chuyển với hơn 10 xe honda ôm bung về 10 vùng đô thị lớn. Mỗi ngày, 2 giờ sáng, xe honda ôm túc trực tại cổng xưởng in nhận Tin nhanh, phát huy tối đa thế mạnh linh hoạt của xe máy, 7 giờ sáng Tin nhanh đã có mặt tại các trung tâm đô thị cách Cần Thơ hơn 100km. Bởi đi nhanh, nên Tin nhanh Lao Động bán chạy, số lượng ngang ngửa với tờ báo luôn có số lượng hàng đầu ở ĐBSCL…
33 trận chung kết World Cup 1998 (có đến 32 giải thưởng trên Tin nhanh là của khu vực độc giả ĐBSCL). Trong thời điểm này, cán bộ, phóng viên, nhân viên Văn phòng ĐBSCL gần như thức xuyên suốt 33 ngày đêm (tổ chức ăn cơm tại cơ quan)…
Vừa xong World Cup, chưa kịp dọn dẹp, lại lao vào vùng lũ để đi cứu trợ. Những năm đó lũ lụt ở khu vực này cứ nối tiếp. Có lúc đi cứu trợ giữa rốn lũ vùng Đồng Tháp Mười quay về không kịp con nước lũ dâng cao che hết các mặt đường, tài xế phải ôm vô lăng nương theo hàng cột đèn của những con đường mà chạy. Giữa lúc chìm trong nỗi khổ nhọc, tôi chợt nhận ra với sức vóc hiện tại không thể kham nổi một địa bàn luôn có thiên tai rộng lớn… Phải tìm ra giải pháp toàn vẹn hơn (dù chỉ là tương đối): Đó là chìa khóa kết nối.
Mở cánh cổng thiện nguyện
Thời điểm thập niên 90 của thế kỷ trước, lũ lụt kéo về đất này dồn dập. Lũ năm Thìn càng dữ dội hơn. Giải pháp kết nối cứu trợ được triển khai: Phóng viên Văn phòng Báo Lao Động ở ĐBSCL lặn lội về vùng lũ ở các địa phương đầu nguồn khảo sát và đưa ra kết luận: Bà con nơi đây cần nhất gạo vì trong thời điểm giáp hạt gạo, lúa trong bồ đã cạn. Chỉ cần có gạo, bà con chống xuồng ra ngoài, giăng lưới, cắm câu cũng có được con cá, cọng rau cho bữa cơm hằng ngày cầm cự được suốt thời gian ngâm trong nước lũ…
Khi có chương trình cứu trợ của Quỹ Tấm lòng Vàng Lao Động đưa về, Văn phòng ĐBSCL liên lạc với LĐLĐ sở tại cùng thống nhất địa điểm, số lượng cứu trợ - mỗi suất cứu trợ là một bao gạo 30kg… LĐLĐ làm việc với địa phương tại chỗ chọn đối tượng theo tiêu chí và phát phiếu nhận hàng cứu trợ, đồng thời chọn nhà máy xay lúa ở gần điểm tập hợp phát quà cứu trợ để đặt xay lúa. Văn phòng phân công phóng viên mang bao có in sẵn tiêu đề với số lượng gạo tương ứng và kiểm tra chất lượng gạo đổ vào bao.
Đến giờ G, đại diện lãnh đạo Báo Lao Động và lãnh đạo LĐLĐ địa phương cùng đến trao quà cho bà con tại điểm lũ lụt…
Mỗi đợt đoàn cứu trợ của Báo Lao Động vào vùng lũ các thành viên đều được cấp cho 1 đòn bánh tét, hồi đó thường nói đùa với nhau là bánh tét giắt lưng giống như thời chiến. Vào đến điểm tổ chức phát quà cứu trợ đã đến giờ hẹn với bà con vùng lũ, nên cả đoàn lao vào, người phát loa gọi tên trong danh sách, rồi người khênh, kẻ vác chuyển những bao gạo 30kg đầy ắp, đến tận tay người dân… Cả đoàn xoay như bông vụn trong một vùng nước ngập mênh mông chừng xong việc, ai cũng mệt nhoài bụng đói meo. Leo lên mui tắc ráng quay về cơ quan LĐLĐ, mọi người mới chợt nhớ đến đòn bánh tét giắt lưng… Và đại tiệc bánh tét được tiến hành trên nền trời nước mênh mông của vùng lũ…
Chìa khóa kết nối đã mở toang các cánh cửa thiện nguyện. Không chỉ trong hệ thống tổ chức Công đoàn của mình mà còn kết nối được chính quyền tại chỗ và doanh nghiệp: 15 năm làm chỗ trọ miễn phí (CTMP) hỗ trợ cho thí sinh nghèo đi thi đại học ở Cần Thơ, cứu trợ thiên tai dịch họa, giúp đỡ những cảnh đời khốn khó…
Tuy chưa có thống kê chính thức, nhưng con số được Báo Lao Động hỗ trợ giúp đỡ có thể lên đến hàng trăm nghìn lượt người nghèo khốn khó trong 30 năm qua. Sự kết nối này càng lúc càng thu hút nhiều thành phần trong xã hội tham gia, như CTMP ban đầu chỉ một vài tổ chức CĐ và một doanh nghiệp, sau đó có thêm chính quyền địa phương xã, huyện, tỉnh, doanh nghiệp và nhiều nhà hảo tâm khác, đến năm 2009 mỗi đợt CTMP ngoài tổ chức CĐ còn có đến hơn 20 đơn vị tham gia góp phần đẩy số lượng chỗ trọ ban đầu từ 300 lên đến 4.500 chỗ/ năm…
Không biết có sự trùng hợp ngẫu nhiên? Hơn 30 năm trước, khi chuyển về Báo Lao Động tôi chào sân bằng bài “Cháy” trên mục “Nói hay đừng” luận bàn về sự cố cháy rầy ở trung tâm miền Tây sông nước. Và suốt gần một đời người, tôi đã cùng những chiến hữu trong đoàn quân Lao Động đã “cháy hết mình” - như mong muốn hồi nào của Tổng Biên tập Phạm Huy Hoàn.
Và mãi đến bây giờ tôi mới ngộ ra, “thế đứng” ấy không phải là sự tỏa sáng nơi một vùng đô thị tráng lệ mà là tên hiệu của tờ báo trong lòng người lao động nghèo nơi miền đất một nắng hai sương nhọc nhằn này…
NGƯỜI DÂN ĐỒNG BẰNG HỎI, “CÓ BÁO LAO ĐỘNG VỀ KHÔNG?”
30 năm trôi qua, tại ĐBSCL Báo Lao Động đã nỗ lực nhen nhóm và thổi bùng ngọn lửa thiện nguyện lan nhanh trong đời sống xã hội! Hồi đó, cứ mỗi lần có lũ về, vào rốn lũ, thì luôn nghe người dân nơi đây hỏi: “Có Báo Lao Động về không?”. Hay đến mùa thi,liên tục nhận được điện thoại từ các mạnh thường quân gọi đến: “Năm nay có làm chỗ trọ không? Cứ thấy mùa thi đến lại nhớ Báo Lao Động…”.
“Thế đứng” ấy không phải là sự tỏa sáng nơi một vùng đô thị tráng lệ mà là tên hiệu của một tờ báo - Báo Lao Động trong lòng người lao động nghèo nơi miền đất một nắng hai sương nhọc nhằn này…
