Liên minh Chống lừa đảo toàn cầu (GASA) và Chongluadao (một dự án phi lợi nhuận, được thành lập với mục đích tạo ra lớp bảo vệ vô hình cho người dùng mạng Việt Nam) đã thực hiện cuộc khảo sát với sự tham gia của 1.063 người Việt Nam để có cái nhìn toàn diện về mạng lưới lừa đảo phức tạp trên khắp đất nước.
Người dân Việt Nam đang phải vật lộn với các vụ lừa đảo với tần suất đáng báo động, với con số đáng kinh ngạc là 70% cho biết họ gặp phải các vụ lừa đảo ít nhất mỗi tháng một lần.
Mức độ nghiêm trọng của tình hình càng được nhấn mạnh bởi số liệu thống kê đáng lo ngại: 49% đã trải qua sự gia tăng các vụ lừa đảo trong 12 tháng qua, nhấn mạnh tính chất lan rộng và ngày càng phát triển của vấn đề này.
Lừa đảo đầu tư được cho là phổ biến nhất, khi 13% người tham gia báo cáo về hình thức này. Theo sau là các hình thức lừa đảo liên quan đến phí tạm ứng, tuyển dụng, mua sắm, ăn cắp danh tính, đe dọa và tống tiền, hóa đơn giả.
Trong cuộc khảo sát này, nhiều người dân đã chia sẻ bị tổn thất cả về tinh thần lẫn tài chính khi sập bẫy các vụ lừa đảo.
“Tôi đã trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo khi họ tiếp cận tôi trên Facebook và gửi cho tôi một đường link. Những kẻ lừa đảo đã thúc giục tôi đầu tư tiền với lời hứa sẽ mang lại lợi nhuận đáng kể thông qua chương trình khuyến mãi lợi nhuận gấp đôi. Thật không may, tôi đã lỗ 320 triệu vào đầu năm 2023" - chị N.T.V kể lại.
“Những kẻ lừa đảo đã lừa tôi đầu tư vào một sàn giao dịch ảo và kết quả là tôi không thể rút tiền và dẫn đến tổn thất tài chính" - anh H.T nói.
“Hack tài khoản Facebook của tôi và dùng danh tính của tôi để vay tiền bạn bè xung quanh" - H.V.M kể lại.
Theo báo cáo, hầu hết người Việt Nam đều bị lừa đảo qua cuộc gọi điện thoại và tin nhắn/SMS. Tuy nhiên, ứng dụng nhắn tin tức thời (Facebook Messenger, WhatsApp, Telegram) và bài đăng trên mạng xã hội cũng là những phương tiện lừa đảo phổ biến.
29% số người được hỏi cho biết họ đã bị mất tiền do lừa đảo. Phần lớn lừa đảo bằng VND (96%), còn lại chủ yếu bằng USD (3%).
Lý do chính khiến người Việt rơi vào lừa đảo là do bị thu hút bởi lời đề nghị được đưa ra. Một số nạn nhân cũng cho biết bị lừa đảo do hành động quá nhanh mà không kịp suy nghĩ kỹ/ tìm hiểu kỹ.
Thống kê của Cục An toàn thông tin (Bộ TTTT) cho thấy, chỉ tính trong 11 tháng đầu năm nay, hệ thống tiếp nhận thông tin cảnh báo do Cục quản lý, vận hành đã nhận được hơn 15.900 phản ánh về trường hợp lừa đảo do người dùng Internet Việt Nam gửi đến; trong đó có tới trên 91% cảnh báo liên quan đến giả mạo, lừa đảo trong lĩnh vực ngân hàng - tài chính.
Cục An toàn thông tin cho biết, để bảo vệ người dân trên không gian mạng, Bộ TTTT đã thiết lập Cơ sở dữ liệu chống lừa đảo trực tuyến quốc gia, có kết nối, tích hợp với các trình duyệt, công cụ tìm kiếm, các giải pháp an toàn thông tin mạng và hệ thống cảnh báo, ngăn chặn tên miền độc hại quốc gia.
Trong năm 2024, ngoài việc thúc đẩy mạnh mẽ các chiến dịch tuyên truyền, Cục An toàn thông tin cũng sẽ khuyến nghị các bộ, ngành, địa phương sử dụng tối đa các hệ thống thông tin cơ sở, các Tổ công nghệ số cộng đồng để tuyên truyền nhận thức, kỹ năng cho người dân, nhất là người dân vùng nông thôn, vùng xa, từ đó giúp họ phòng tránh việc bị lừa đảo trên không gian mạng.
