Ngày 30.3, trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, ông Hoàng Văn Hải (sinh năm 1981, người dân tộc Tày, thôn Đồng Cậm, xã Hoành Mô, huyện Bình Liêu) cho biết: “Gia đình có khoảng 4ha đang cho thu hoạch. 2 năm trở lại đây, cây to, cây nhỏ đều nhiễm bệnh, lá có chấm vàng rồi rụng cả hoa và lá.
Trước đây, hàng năm, gia đình thu được 5 tấn/năm với giá bán 40.000 đồng/kg. Năm nay, sản lượng được 1 tấn thôi, giá lại giảm còn 20.000 đồng/kg. Người dân địa phương gọi là bệnh thán thư. Rất mong các nhà khoa học tìm ra nguyên nhân, thuốc điều trị bệnh này giúp bà con”.
Bình Liêu là huyện nông nghiệp miền núi, biên giới phía Đông Bắc của tỉnh Quảng Ninh, có diện tích đất nông lâm nghiệp hơn 43.000 ha, chiếm 91,5% diện tích tự nhiên. Trong đó, có trên 8.300 ha cây hồi đang cho thu hoạch một năm 2 vụ.
Theo thông tin từ UBND huyện Bình Liêu, tình trạng cây hồi bị bệnh đã diễn ra trong 3 năm gần đây. Trước tình hình đó, năm 2023, cơ quan chuyên môn của huyện Bình Liêu đã chủ động nhờ Viện Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) điều tra nguyên nhân và mức độ gây hại của bệnh và xác định được nấm Pestalotiopsis sp là thủ phạm chính gây ra hiện tượng rụng lá hàng loạt.
Ngày 4.3.2024, UBND huyện Bình Liêu đã có văn bản đề xuất “Nghiên cứu giải pháp khoa học công nghệ quản lý bệnh hại trên cây hồi gây rụng lá, rụng hoa, khô cành tại Bình Liêu theo hướng hữu cơ, sinh học bền vững” gửi Sở NNPTNT, Sở Khoa học và Công nghệ nhằm giải quyết tính cấp bách của bệnh lạ này.
Tiếp nhận thông tin, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ninh đã cử ngay một đoàn công tác kiểm tra thực tế tại huyện Bình Liêu.
Kết quả ban đầu cho thấy, diện tích bị rụng lá khoảng trên 40ha. Hiện nay, hầu hết rừng hồi trên địa bàn huyện đang ở thời kỳ 20 - 30 năm tuổi, cây có sức sinh trưởng yếu do tuổi cao và thiếu dinh dưỡng; trên các lá bánh tẻ và lá già xuất hiện những đốm tròn có vòng đồng tâm, đầu một số cành bị khô, trên thân có các vết loang trắng; nhiều cây đã trút rụng lá và đang nẩy chồi lộc mới.
Đánh giá trực quan hiện tượng rụng lá, khô cành trên cây hồi có thể do một số nguyên nhân như tuổi cây cao và thiếu dinh dưỡng, bị nấm, vi khuẩn, tuyến trùng.
Thông tin đến phóng viên Báo Lao Động trong cùng ngày, ông Trần Văn Thực - Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Quang Ninh - cho biết: “Chi cục đã gửi các mẫu cành, lá, rễ hồi và đất tại các rừng hồi cho các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ NNPTNT để phân tích, giám định nhằm xác định rõ hơn nguyên nhân gây bệnh.
Trong khi đợi kết quả, địa phương tiếp tục hướng dẫn nông dân xử lý thực bì nhằm hạn chế cây ký chủ và môi giới truyền bệnh, bón bổ sung phân bón cho cây hồi.
Trên các rừng hồi đang nảy chồi lộc mới, cần theo dõi chặt chẽ diễn biến bệnh, khi phát hiện bệnh gây hại hướng dẫn nông dân dùng một số loại thuốc bảo vệ thực vật để phun trừ. Khi bệnh đã phát triển mạnh cần phun 2-3 lần, cách nhau 7-10 ngày, phun đủ lượng nước.
Đề xuất xây dựng một số mô hình (3-5 ha/mô hình) áp dụng các biện pháp tổng hợp chăm sóc và phòng trừ sinh vật hại trên cây hồi để đánh giá hiệu quả, từ đó làm cơ sở để nhân rộng, hướng dẫn người dân áp dụng”.
