Thông tin từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá gạo Việt loại 5% tấm hiện giao dịch ở mức 653 USD/tấn, loại 25% tấm ở mức 633 USD/tấn. Với giá này, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang đứng đầu thế giới, cao hơn gạo Ấn Độ, Thái Lan.
Trao đổi với Lao Động về lý do giá gạo Việt Nam cao nhất thế giới, GS.TS Võ Tòng Xuân - "cha đẻ" của nhiều giống gạo ngon ở vựa lúa Đồng bằng sông Cửu Long - cho hay, trước đây, các thương nhân kinh doanh lúa gạo quốc tế thường chia gạo làm 2 loại. Một là gạo thơm, hạt dài của Thái Lan và một loại là gạo trắng.
Gạo thơm Thái Lan do sản xuất dài ngày, mỗi năm chỉ có 1 vụ, năng suất lại thấp. Do đó, gạo thơm Thái thường được định giá rất cao, có thời điểm lên tới 800 USD/tấn. Còn gạo trắng được trồng từ các giống lúa ngắn ngày, một năm trồng nhiều vụ, năng suất cao, nhưng không thơm. Vì vậy, gạo trắng luôn được định giá ở mức thấp, chỉ khoảng 250-300 USD/tấn.
Song, với sự phát triển mạnh mẽ của công tác nghiên cứu giống lúa trong hàng chục năm qua, Việt Nam hiện đã có bộ giống lúa thơm ngắn ngày, mỗi năm có thể sản xuất 2-3 vụ, năng suất cao và gạo dẻo thơm. Đây là bộ giống mà các nước sản xuất, xuất khẩu lớn như Ấn Độ, Thái Lan… không có được.
Quan trọng hơn, bộ giống này đã giúp Việt Nam định vị một phân khúc gạo mới trên thị trường thế giới, đó là gạo thơm ngắn ngày, năng suất cao, chất lượng tốt. Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp nâng cao giá gạo xuất khẩu của Việt Nam trên thị trường thế giới.
Tại buổi tọa đàm "Giải pháp đường dài cho xuất khẩu gạo" ngày 9.1, ông Phạm Thái Bình - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An - cho rằng, thành công lớn của xuất khẩu gạo trong năm 2023 có cả yếu tố khách quan và chủ quan, đặc biệt là yếu tố nội tại của ngành lúa gạo Việt Nam.
Trong những năm gần đây, gạo Việt Nam đã có nhiều thời điểm cao hơn giá gạo cùng loại của Thái Lan (giá gạo 5% tấm của Việt Nam vẫn đang cao hơn gạo Thái Lan). Giá cao hơn giá gạo Thái Lan cũng đồng nghĩa với việc giá gạo xuất khẩu của Việt Nam ở mức cao nhất thế giới.
Giá cao nhưng xuất khẩu gạo của Việt Nam vẫn rất tốt khi lần đầu tiên vượt mốc 8 triệu tấn/năm và đạt kim ngạch kỷ lục gần 4,8 tỉ USD trong năm 2023. Điều này chứng tỏ giá gạo Việt Nam cao nhất thế giới không phải nhờ ăn may mà là do chất lượng gạo của Việt Nam đã được nâng cao.