Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, lượng cá tầm Trung Quốc nhập khẩu về Việt Nam trong các năm từ 2018 đến 2020 lần lượt là 1.164 tấn, 1.849 tấn và hơn 1.000 tấn.
Tuy nhiên cũng theo thống kê mới nhất của cơ quan này, chỉ trong 2 tháng đầu năm 2021, số lượng cá tầm Trung Quốc nhập về qua 2 cửa khẩu quốc tế là Hữu Nghị (Lạng Sơn) và Kim Thành (Lào Cai) đã đạt con số 812 tấn. Trong đó, riêng Hữu Nghị là 687 tấn.
Bất thường ở chỗ đây cũng chính là giai đoạn Chính phủ cùng nhiều bộ, ban, ngành rốt ráo siết chặt lại việc nhập khẩu cá tầm Trung Quốc. Đặc biệt là tình trạng buông lỏng quản lý, có dấu hiệu tiếp tay cho việc nhập khẩu những loài cá không nằm trong danh mục.
Bên cạnh đó, thông tin từ Chi cục Hải quan Cửa khẩu Hữu Nghị cho biết, trong tháng 1.2021, đơn vị này đã phát hiện lô cá tầm Trung Quốc của Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thủy hải sản Thanh Tú khai báo trên tờ hải quan nhập khẩu không đúng với số lượng cá tầm Trung Quốc nhập về. Số lượng hàng thừa được xác định lên đến 850 kg.
Lực lượng chức năng đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 30 triệu đồng đối với công ty này.
Các số liệu cũng thể hiện, Công ty Thủy sản Thanh Tú cùng Công ty TNHH Thủy sản Sỹ Hưng (cùng địa chỉ đăng ký kinh doanh, cùng do bà Nguyễn Thị Thư là đại diện pháp luật) hiện đang là 2 doanh nghiệp lớn nhất trong lĩnh vực. Chỉ riêng 2 tháng đầu năm 2021, số lượng cá tầm Trung Quốc được 2 công ty này đưa về đạt 375 tấn.
Trước đó, Báo Lao Động có nhiều bài viết phản ánh về tình trạng khó khăn đầu ra cho con cá tầm Việt.
Cụ thể ngay trên sân nhà, do giá thành rẻ hơn (đi kèm chất lượng kém hơn) nhưng lại mập mờ trong khâu bán hàng và tiếp thị, nên cá tầm Trung Quốc đang ngày càng tỏ ra chiếm ưu thế trên thị trường. Nhiều người bán khi được hỏi, thậm chí còn không phân biệt nổi đâu là cá tầm Trung Quốc, đâu là cá tầm trong nước.
Trước thực trạng trên, trong tháng 12.2020, Hiệp hội Phát triển cá nước lạnh Lâm Đồng và Hội Cá nước lạnh tỉnh Lào Cai lần lượt có văn bản gửi Bộ NNPTNT, Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan cùng các ngành chức năng đề nghị tăng cường các biện pháp quản lý nhập khẩu cá tầm sống làm thực phẩm...
Tháng 1.2021, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã có văn bản giao Bộ Công an, Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét, xử lý theo đúng quy định pháp luật.
Sau đó, Bộ NNPTNT cũng có văn bản gửi Bộ Tài chính, Bộ Công thương, Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả và một số cơ quan về việc kiểm soát nhập khẩu cá tầm thương phẩm dùng làm thực phẩm.
Tháng 2.2021, đến lượt Tổng cục Hải quan đã có văn bản chỉ đạo các cục hải quan các tỉnh, thành phố kiểm soát chặt việc nhập khẩu cá tầm về Việt Nam để đảm bảo nguồn gốc, xuất xứ và thuộc danh mục được phép kinh doanh tại Việt Nam.
