Dự án tỉ đô, đầu voi đuôi chuột

Nợ hơn 10 tỉ đồng tiền bồi thường

Ngày 6.4, PV Báo Lao Động có mặt tại Dự án Nhà máy Nhiệt điện Kiên Lương (thị trấn Kiên Lương, huyện Kiên Lương) để ghi nhận thực tế công trình tỉ đô siêu “khủng” này đã làm được đến đâu sau khi đã chậm tiến độ đến 5 năm. Men theo con đường đất đã hoang vu, chúng tôi tiếp cận được cổng vào dự án. Trước mắt chúng tôi, Dự án “khủng” hiện chỉ là bãi đất trống rộng lớn đầy cỏ dại nằm ở mép biển. Một người dân đang chăn thả bò tại bãi đất hoang này cho biết, đã nhiều năm nay tại dự án chẳng thấy bóng dáng công nhân, máy móc gì thi công và ông cũng không biết dự án có triển khai tiếp hay không. Chỉ biết rằng, ở bãi đất này, trước đây là diện tích nuôi trồng thủy sản của hàng trăm hộ dân. Từ khi thu hồi, dân phải tìm kiếm nghề khác, hoặc đi tìm địa điểm khác để giữ nghề, mưu sinh.

Ông Đỗ Đoàn Nhật Kim Long - Trưởng ban Bồi thường Giải phóng mặt bằng và Hỗ trợ tái định cư huyện Kiên Lương (gọi tắt là Ban) - cho biết, Dự án Nhiệt điện Kiên lương 1 đã thu hồi đất của 269 hộ với diện tích 279ha, với tổng số tiền phải bồi thường, hỗ trợ là 89,5 tỉ đồng. Từ năm 2009 về trước, do Chủ đầu tư là Cty Cổ phần Năng lượng Tân Tạo thực hiện chi trả. Còn từ sau 2009 đến nay, chủ đầu tư chuyển cho Ban chi trả. Thế nhưng, trong tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ là 15 tỉ đồng phải chuyển cho Ban để Ban chi trả, đến nay chủ đầu tư mới chuyển được hơn 4 tỉ, đang còn nợ hơn 10 tỉ. “Từ năm 2013, chúng tôi đã có văn bản đề nghị họ chuyển tiền nhưng đến nay họ không chuyển mà cũng không hồi âm” - ông Long nói. Cũng theo ông Long, việc chủ đầu tư chưa giải quyết chi trả dứt điểm cho nhân dân khiến dân bức xúc, cuộc sống gặp khó khăn.

Chờ quyết định thu hồi

Ông Phạm Vũ Hồng - Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang - cho biết, Dự án Nhiệt điện Kiên Lương chủ đầu tư đã dừng triển khai từ lâu do khó khăn về nguồn vốn. Do dừng quá lâu, đã nhiều lần UBND tỉnh Kiên Giang kiến nghị thu hồi dự án. Hiện nay, Chính phủ đang giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan, UBND tỉnh Kiên Giang rà soát, đánh giá lại hiện trạng đã đầu tư của dự án để có cơ sở xử lý.

Cũng theo ông Hồng, thực tế, chủ đầu tư cũng chưa triển khai được gì đáng kể tại dự án. Ngay cả việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đến nay vẫn chưa chi trả hết cho dân. Hơn nữa, trong quy hoạch điện VII điều chỉnh được Thủ tướng phê duyệt, với chủ trương phát triển các nhà máy nhiệt điện tuabin khí hỗn hợp tại tỉnh Kiên Giang sử dụng khí Lô B thì các dự án nhà máy nhiệt điện Kiên Lương 1 và Kiên Lương 2 không có trong danh mục các dự án nguồn điện đưa vào vận hành giai đoạn đến năm 2030. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Kiên Giang đang mong chờ Chính phủ sớm có quyết định cuối cùng về dự án nói trên.

Được biết, vào năm 2016, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã giao các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát kỹ, đánh giá toàn diện về quá trình triển khai chuẩn bị đầu tư dự án nhà máy nhiệt điện Kiên Lương 1 và Cảng nước sâu Nam Du (do Tập đoàn Tân Tạo làm chủ đầu tư). Năm 2017, tại cuộc làm việc với tỉnh Kiên Giang, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đồng ý với kiến nghị của tỉnh Kiên Giang là sẽ thu hồi Dự án Nhiệt điện Kiên Lương. Mới nhất, cuối tháng 3.2018, Bộ Công Thương đã họp bàn về chủ trương thu hồi dự án Nhiệt điện Kiên lương và Cảng nước sâu Nam Du.