PGS.TS Đinh Hồng Hải - Giảng viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, cha ông chúng ta để lại cho con cháu cả kho tàng văn hóa được thể hiện một phần qua các lễ hội, nhưng nhiều lễ hội bị biến tướng, bị thêm các yếu tố mới phục vụ cho nhu cầu kinh doanh, nên không còn giữ được ý nghĩa của chính nó.
Trao đổi với phóng viên Lao Động, ông Đinh Hồng Hải phân tích: "Người tổ chức đã không hiểu, hoặc không làm rõ ý nghĩa của biểu tượng trong lễ hội, khiến cho người tham gia xông vào cướp (ví dụ như cướp ấn Đền Trần), vì họ nghĩ cướp được thì sẽ thăng quan tiến chức. Hay là có nhiều tài lộc, có được hàng nghìn tỉ. Thế là họ bất chấp, bất chấp cả tính mạng để cướp".
Nhiều yếu tố "thế tục" mà con người vì trục lợi, kinh doanh tâm linh đã đưa vào để kiếm tiền như một thứ hàng hóa tâm linh, lãi của nó thì không thể tính được, lãi khủng, lãi gấp trăm ngàn lần vốn.
Cho nên tính ra, sản phẩm tâm linh là một loại dịch vụ kinh doanh hời nhất, thời thượng nhất lúc này.
Người ta bán hàng hóa tâm linh để thu lợi quá dễ và giá cả cũng vô cùng. Chẳng có mức giá, chẳng quản lý thị trường, chẳng thu thuế, chẳng VAT, người bán ăn trọn gói.
Còn người mua được những gì?
Đó là ảo tưởng về sự giàu sang, được thăng quan tiến chức, được phúc lộc đầy nhà, được buôn may bán đắt. Nhưng chẳng có ai xác minh được là thần thánh phương nào cho phúc lộc, cất nhắc lên chức vụ cao, ban phát cho sự giàu sang.
Để có tiền, con người ta phải lao động cật lực, chăm chỉ siêng năng, chẳng lẽ chỉ bỏ tiền ra mua ít lễ "hối lộ" cho thần thánh là xin được.
Để lên chức lên quyền, người ta phải phấn đấu, tu dưỡng đạo đức, làm việc có hiệu quả, chẳng thần thánh nào cho cái ghế quan trường. Nếu muốn chạy thì cũng chạy ở chốn dương trần, thần thánh có ăn được của cải thế gian đâu mà "hối lộ".
Cha ông xưa để lại các hoạt động lễ hội, tín ngưỡng là một phần di sản văn hóa có ý nghĩa và giá trị truyền thống. Con cháu hôm nay tham gia, để giữ gìn, phát huy các giá trị đó. Đừng làm xấu đi, đừng biến tướng trở thành mê tín dị đoan, buôn thần bán thánh.
Hãy dẹp đi sự mê muội để đất nước hội nhập với thế giới văn minh.
