Thay vì để hệ thống y tế bị áp đảo như nhiều quốc gia khác, Việt Nam đã chọn cách phòng dịch sớm và trên quy mô lớn.
Đầu tháng 1.2020, trước khi xác nhận có ca nhiễm, Chính phủ Việt Nam đã bắt đầu “hành động quyết liệt” để chuẩn bị ứng phó với dịch COVID-19. Thời điểm đó đã có 2 người tử vong ở Vũ Hán, Trung Quốc.
Vào ngày 23.1, khi Việt Nam ghi nhận ca đầu tiên nhiễm virus - một người đàn ông từ Vũ Hán đến thăm con trai tại TP.Hồ Chí Minh - kế hoạch khẩn cấp đã được thực hiện.
Giáo sư Guy Thwaites, Giám đốc Đơn vị nghiên cứu lâm sàng của Đại học Oxford (OUCRU) tại TP.Hồ Chí Minh, cho biết: “Việt Nam đã nhanh chóng hành động - mà sau này đã chứng tỏ rằng đây là điều hợp lý”.
Việt Nam ban hành các biện pháp chống dịch mà những nước khác mất nhiều thời gian để làm điều tương tự, như kiểm soát di chuyển, đóng cửa biên giới và tăng cường kiểm tra sức khỏe tại đó và những nơi dễ có nguy cơ trở thành ổ dịch. Trường học đã đóng cửa đến giữa tháng 5 và hoạt động truy dấu liên lạc với những người tiếp xúc với bệnh nhân được tiến hành nhanh chóng.
“Đây là một quốc gia đã đối phó với rất nhiều bệnh dịch trong quá khứ, từ dịch SARS năm 2003 đến cúm gia cầm năm 2010, dịch sởi và sốt xuất huyết” - BBC dẫn lời giáo sư Thwaites. “Chính phủ và người dân đã có kinh nghiệm trong việc đối phó với các bệnh truyền nhiễm, có lẽ còn hơn nhiều các quốc gia giàu có”.
Đến giữa tháng 2, Việt Nam chuyển tất cả những người nhập cảnh được xác nhận mắc COVID-19 hoặc những người liên quan đến các trung tâm cách ly trong vòng 14 ngày. Tất cả các chi phí đều được chính phủ chi trả.
Theo giáo sư Thwaites, việc kiểm dịch ở quy mô lớn chính là chìa khóa giúp giảm thiểu số ca mắc ngay cả khi bệnh nhân không có triệu chứng. 40% số ca mắc ở Việt Nam không biểu hiện triệu chứng nhưng vẫn được cách ly và kiểm dịch. Việc ngăn chặn cục bộ này giúp Việt Nam không có ca tử vong nào.
“Ban đầu dường như đây là một chiến lược rủi ro khá cao. Nhưng hóa ra lại hoàn toàn tốt vì Việt Nam có thể cách ly và duy trì kiểm soát với những trường hợp trên”, giáo sư Thwaites nhấn mạnh.
Theo BBC, Chính phủ Việt Nam đã “tuyên truyền rất tốt tới công chúng” về sự cần thiết của những biện pháp đang thực hiện.
Tin nhắn SMS được gửi tới người dân thường xuyên với thông điệp rõ ràng để họ có thể tự bảo vệ mình. Việt Nam dùng bộ máy tuyên truyền hiệu quả để nâng cao nhận thức người dân dựa trên hình ảnh thời chiến và tình đoàn kết trong cuộc chiến chống lại một kẻ thù chung, lan tỏa ý nghĩa “toàn dân cùng nhau đánh bại kẻ thù”.
