Văn minh Maya cổ đại: Tìm thấy hàng trăm địa điểm bí ẩn nhờ công nghệ LIDAR

Anh Vũ |

Các nhà khoa học vừa phát hiện ra hàng trăm địa điểm tiến hành nghi lễ cổ đại chủ yếu thuộc về nền văn minh Maya đang ẩn mình ngay bên dưới khung cảnh đơn sơ của miền Nam Mexico ngày nay.

Theo Science Alert, một nhóm nhà nghiên cứu quốc tế dẫn đầu bởi nhà nhân chủng học Takeshi Inomata từ Đại học Arizona, Mỹ, đã xác định được gần 500 khu phức hợp tổ chức nghi lễ trong nghiên cứu mới. Không chỉ có nguồn gốc từ người Maya, một số địa điểm trong nghiên cứu này còn thuộc về nền văn minh Mesoamerica khác là Olmecs.

Các địa điểm được xác định trong phân tích mới (tổng cộng 478) được tìm thấy bằng cách sử dụng công nghệ LIDAR - dùng tia laser quét đất trong quá trình khảo sát trên không - phát hiện các cấu trúc khảo cổ học ba chiều bị chôn vùi bên dưới thảm thực vật và các yếu tố bề mặt khác.

Khi Inomata và nhóm của ông phân tích tập dữ liệu, họ đã xác định được hàng trăm địa điểm nghi lễ nằm rải rác trên các bang Tabasco và Veracruz của Mexico, hầu hết chúng trước đây chưa được biết đến. Các khám phá mới đều nhỏ hơn nhiều so với Aguada Fénix rộng lớn - công trình kiến trúc lớn nhất trong số này có chiều dài hơn 1.400 mét.

Theo các nhà nghiên cứu, bố cục này chưa từng được thấy trước đây ở thành phố cổ đại San Lorenzo - trung tâm đô thị Olmec lâu đời nhất, có niên đại khoảng năm 1150 trước Công nguyên. Đây có thể được coi là mô típ lặp lại sau này do người Maya xây dựng, giống với hình chữ nhật trung tâm của San Lorenzo thông qua "khuôn mẫu không gian" của nó.

“Mọi người luôn nghĩ San Lorenzo rất độc đáo và khác biệt so với những cấu trúc sau này về cách sắp xếp địa điểm”, Inomata nói. "Nhưng nhờ phát hiện này, chúng tôi thấy rằng San Lorenzo rất giống với Aguada Fénix - nó có một quảng trường hình chữ nhật được bao quanh bởi các nền cạnh. Điều này cho thấy San Lorenzo là một cấu trúc rất quan trọng đối với ý tưởng khởi đầu cho một số công trình sau này của người Maya.

Công trình kiến trúc của nền văn minh Maya được phát hiện tại Aguada Fénix, Mexico, không được xây bằng đá mà là bằng đất sét. Ảnh:  AFP
Công trình kiến trúc của nền văn minh Maya được phát hiện tại Aguada Fénix, Mexico, không được xây bằng đá mà là bằng đất sét. Ảnh: AFP

Nếu đúng như vậy, kiến ​​trúc tại đây cho thấy mối liên hệ quan trọng giữa hai nền văn minh khác biệt có phần trùng lặp về thời gian nhưng lại đạt đến đỉnh cao trong các chương khác nhau của lịch sử Mesoamerica, với người Olmecs phát triển rực rỡ trong thời kỳ được gọi là Thời kỳ hình thành (năm 2000 trước công nguyên đến năm 250 sau công nguyên), trong khi người Maya phát triển về sự thống trị (và sự khéo léo về cấu trúc) trong thời kỳ Cổ điển (năm 250-900 sau công nguyên).

LIDAR là viết tắt của Laser Imaging, Detection, and Ranging. Theo Cơ quan khí tượng thủy văn Mỹ, LIDAR có thể phát ra tối đa 200.000 xung laser trong mỗi giây. Một bộ LIDAR cơ bản bao gồm một máy phát laser, một máy scan, một bộ thu nhận GPS được tùy biến. Máy bay và trực thăng là hai loại phương tiện có thể dùng LIDAR để quét một diện tích rộng. Có hai loại LIDAR: Topographic và bathymetric. LIDAR topographic sử dụng các tia laser có màu cận với hồng ngoại để vẽ bản đồ mặt đất, trong khi LIDAR bathymetric sử dụng laser xanh lá có khả năng xuyên qua nước để đo tầng đáy biển cũng như lòng sông.

Ngoài việc phân tích dữ liệu LIDAR, nhóm nghiên cứu cũng tiến hành quan sát mặt đất sơ bộ tại 62 địa điểm ở Mexico, nhìn chung được ước tính có niên đại từ khoảng năm 1050-400 trước công nguyên, và được cho là đã được sử dụng làm không gian nghi lễ, nơi mọi người tụ tập để gặp gỡ, và để xem các đám rước.

Anh Vũ
TIN LIÊN QUAN

Vì sao nền văn minh Maya sụp đổ?

Nguyễn Hạnh |

Các vấn đề về chính trị và môi trường được cho là nguyên nhân khiến nền văn minh Maya sụp đổ.

Hình vẽ bàn tay bí ấn ở hang động Maya cổ đại hé lộ thông tin bất ngờ

Bảo Châu |

Hơn 100 dấu bàn tay trên vách hang động ở Mexico hé lộ nhiều thông tin bất ngờ về người Maya cổ đại.

Đời thăng trầm của sứ giả Maya cổ đại qua tàn tích trong lăng mộ

Hải Anh |

Các nhà khảo cổ học khai quật được một lăng mộ cổ xưa của một sứ giả người Maya có ảnh hưởng và uy tín lớn trước khi thất sủng và chết trong nghèo khó tại El Palmar (thuộc Mexico ngày nay).

PGS Đặng Bích Hà an nghỉ bên Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại Vũng Chùa - Đảo Yến

CÔNG SÁNG |

Quảng Bình - Sáng 29.9, lễ an táng PGS Đặng Bích Hà - Phu nhân Đại tướng Võ Nguyên Giáp được tổ chức tại Vũng Chùa - Đảo Yến.

Sạt lở 300m trên QL2, vùi lấp người và nhiều phương tiện

Nguyễn Hoàn |

Hà Giang - Vụ sạt lở đất nghiêm trọng trên tuyến Quốc lộ 2 đoạn qua huyện Bắc Quang khiến 11 người bị thương và mất tích, nhiều phương tiện bị cuốn trôi.

Cầu thủ Việt là nạn nhân của trò đùa trên mạng xã hội

MINH PHONG |

Trước Công Phượng, nhiều cầu thủ như Quang Hải, Văn Hậu hay Văn Toàn từng là nạn nhân của các trò đùa trên mạng xã hội sau khi xuất ngoại thất bại.

Cây mai cổ xù kỳ mỹ ở Kiên Giang xác lập kỷ lục Việt Nam

NGUYÊN ANH |

Kiên Giang - Cổ xù kỳ mỹ là cây mai vàng kiểng cổ, xù chảy toàn thân, dáng trực một cốt đạt giá trị độc bản tại Việt Nam.

Điều chuyển 2 sư đoàn bộ binh của Quân đoàn 4

Lam Duy |

Sư đoàn bộ binh 7 và Sư đoàn bộ binh 309 sẽ được điều chuyển từ Quân đoàn 4 về Quân khu 7.

Vì sao nền văn minh Maya sụp đổ?

Nguyễn Hạnh |

Các vấn đề về chính trị và môi trường được cho là nguyên nhân khiến nền văn minh Maya sụp đổ.

Hình vẽ bàn tay bí ấn ở hang động Maya cổ đại hé lộ thông tin bất ngờ

Bảo Châu |

Hơn 100 dấu bàn tay trên vách hang động ở Mexico hé lộ nhiều thông tin bất ngờ về người Maya cổ đại.

Đời thăng trầm của sứ giả Maya cổ đại qua tàn tích trong lăng mộ

Hải Anh |

Các nhà khảo cổ học khai quật được một lăng mộ cổ xưa của một sứ giả người Maya có ảnh hưởng và uy tín lớn trước khi thất sủng và chết trong nghèo khó tại El Palmar (thuộc Mexico ngày nay).