Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Lê Quốc Phong, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp chia sẻ: Với vị thế của một vùng đất của nông nghiệp, vựa lúa lớn nhất của cả nước, ĐBSCL đang chờ đón nhiều chính sách, giải pháp để bứt phá, phát triển, đóng góp nhiều hơn cho nông nghiệp Việt Nam, cho sự nghiệp phát triển của đất nước. Khát vọng cho một vùng đồng bằng giàu tiềm năng chuyển mình, thoát trũng, phát triển bền vững là khát vọng của nhiều thế hệ, của đông đảo người dân các tỉnh trong khu vực.
Theo các chuyên gia tại hội thảo, cây lúa của vùng ĐBSCL đang đối diện với nhiều thách thức lớn như chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, giá phân bón, vật tư tăng cao, điều kiện thủy văn thổ nhưỡng, trình độ khoa học công nghệ cũng như yếu tố thị trường khiến đời sống nông dân đồng bằng lâu nay vẫn khó cải thiện, chưa thể thoát nghèo.
Trước khó khăn trên, tại hội thảo, các chuyên gia đã thảo luận và chia sẻ nhiều giải pháp nhằm tăng chất lượng, hiệu quả sản xuất lúa, tăng diện tích màu. Bên cạnh đó, việc tổ chức lại diện tích đất lúa theo hướng tập trung vào chất lượng, thay vì sản lượng, cũng là yêu cầu cần thiết.
Theo GSTS Võ Tòng Xuân, việc tổ chức sản xuất ở ĐBSCL nên phân chia theo 3 vùng nông nghiệp chính là vùng thượng nguồn (nước ngọt quanh năm không thiếu, nước mặn không đến); vùng giữa (vùng trũng nhất, ngập sâu trong mùa mưa, khô hạn trong mùa nắng, nước mặn có thể xâm nhập); vùng ven biển (nước ngọt trong mùa mưa, nước mặn - lợ trong mùa nắng) để từ đó có giải pháp, mô hình sản xuất tương ứng với đặc thù của mỗi vùng.
Bên cạnh đó, việc phát triển giao thông để phát triển kinh tế ĐBSCL; ứng dụng công nghệ để hỗ trợ tiêu thụ nông sản; hỗ trợ tín dụng cho các mô hình chuyển đổi nông nghiệp hiệu quả cũng cần được quan tâm.
Ngoài ra, nông dân ĐBSCL nên phát triển các loại nông sản, thực phẩm khác bên cạnh trồng cây lúa để cải thiện đời sống. Hạt lúa vẫn còn dư địa rất lớn, việc tư duy, dùng các bộ phận của cây lúa để ứng dụng sáng tạo sản phẩm mới sẽ giúp bà con nông dân tăng thêm thu nhập, có cuộc sống ổn định hơn.