“Đại gia” cũng nợ đầm đìa
Tính đến nay, các doanh nghiệp (DN), Cty nợ đóng bảo hiểm cho NLĐ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh lên tới khoảng 134 tỉ đồng. Theo ông Trương Đắc Thời - Phó Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Ninh, so với cả nước, số nợ bảo hiểm tại Quảng Ninh là nhỏ và là địa phương có thành tích thu bảo hiểm tốt (tổng thu được giao 4.653 tỉ đồng).
Tuy nhiên, có khá nhiều DN nợ dai dẳng, ảnh hưởng rất lớn đến chế độ quyền lợi của NLĐ. Trong số này, “đại gia” Cty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh - đơn vị sở hữu đảo du lịch Tuần Châu nổi tiếng - luôn đứng đầu bảng danh sách nợ bảo hiểm, đã được công bố nhiều lần trên các phương tiện thông tin đại chúng. Hiện nay, Cty này vẫn nợ hơn 10 tỉ đồng đóng bảo hiểm cho NLĐ.
Đứng trong tốp đầu nợ bảo hiểm còn có Cty CP Sản xuất vật liệu xây dựng Kim Sơn, trụ sở tại Mạo Khê, huyện Đông Triều, với số nợ lên tới gần 5,7 tỉ đồng. Điều xót xa nhất là, không chỉ những người đang làm việc bị nợ bảo hiểm, mà 129 lao động đã nghỉ việc và chuyển công tác hiện chưa được chốt sổ BHXH do Cty nợ bảo hiểm.
Bà Nguyễn Thị Nhị - 47 tuổi, trú tại phường Mạo Khê, thị xã Đông Triều - cho biết, bà về hưu cách đây 3 năm nhưng đến giờ vẫn chưa chốt được sổ để hưởng chế độ do Cty này còn nợ tiền BHXH từ năm 2010. “Mặc dù tôi đến Cty nhiều lần đề nghị Cty nộp tiền bảo hiểm để cơ quan BHXH giải quyết chế độ cho chúng tôi mà không được. Vì thế, nhiều lần ốm, nằm viện, tôi phải trả tất cả viện phí” - bà Nhị bức xúc. Điều vô lý nữa là, không chỉ Cty CP Sản xuất vật liệu xây dựng Kim Sơn, mà hầu hết các Cty nợ bảo hiểm khác đều đã trừ tiền lương của NLĐ để nộp BHXH nhưng rồi không chịu nộp.
Chờ Luật Hình sự
Tại cuộc làm việc mới đây với đoàn liên ngành do BHXH tỉnh Quảng Ninh dẫn đầu, lãnh đạo nhiều Cty cam kết sẽ đóng đủ tiền BHXH cho NLĐ, chậm nhất cuối năm 2017. Tuy nhiên, NLĐ, các cơ quan ban ngành đã nghe những lời hứa như vậy nhiều lần nhưng thực hiện thì không nhiều.
Theo một số chuyên gia về Luật Lao động, Luật Công đoàn, với những chế tài hiện nay, khó buộc người sử dụng lao động trả nợ tiền BHXH cho NLĐ. Hiện, BHXH Quảng Ninh đã chuyển 10 hồ sơ nợ BHXH của 10 Cty cho LĐLĐ tỉnh Quảng Ninh để xem xét, kiện ra tòa theo luật định. Tuy nhiên, việc kiện hay không phụ thuộc vào công đoàn Cty và đại diện NLĐ, trong khi cả hai chủ thể này đều ăn lương, làm việc cho chủ sử dụng lao động.
Theo ông Trương Đắc Thời, ngoài việc đeo bám, thuyết phục các chủ sử dụng lao động chăm lo cho NLĐ, thì tiếp tục kiến nghị, đề xuất lãnh đạo địa phương, các sở, ban, ngành tác động để các Cty, DN phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm đối với NLĐ. Nhờ vậy, cũng đã có nhiều Cty, DN khó khăn thực sự, nhưng cố gắng trích tiền để nộp đầy đủ tiền bảo hiểm cho những người sắp về hưu, người nhập viện… để được hưởng đầy đủ chế độ.
Về lâu dài, có lẽ vẫn phải trông đợi vào… Bộ Luật Hình sự sửa đổi, trong đó có điều khoản quy định xử lý hình sự đối với các chủ sử dụng lao động chiếm dụng tiền đóng bảo hiểm của NLĐ. Bộ luật này lẽ ra có hiệu lực từ 1.7.2016 nhưng do có nhiều sai sót, nhiều quy định mâu thuẫn nên bị dừng thi hành.
