Vì một nền kinh tế APEC không để ai bị bỏ lại phía sau

Nghịch lý

Theo bà Lefur, sau nhiều thập kỷ dẫn đầu thế giới về tăng trưởng, mang lại lợi ích chung cho mọi người, ngày nay Châu Á đang dần trở thành khu vực có sự phân hóa rõ ràng về kinh tế và xã hội giữa những cá nhân giàu có và người yếu thế. “Vì vậy, Hội nghị Cấp cao APEC tại Đà Nẵng lần này là cơ hội để các nhà lãnh đạo chính trị và kinh tế thẳng thắn nhìn lại các chính sách, mô hình tăng trưởng và sự thất bại của chúng trong việc tiến tới thịnh vượng chung. Các chính sách này chỉ đem lại lợi ích kinh tế cho một nhóm nhỏ trong khi hàng triệu phụ nữ, công nhân và nông dân đang bị tụt lại phía sau” - bà Lefur nói.

Lý giải những điều trái ngược này, bà Lefur cho rằng, nguyên nhân chính là do mô hình kinh tế trong khu vực đang chuyển lợi ích của phụ nữ, công nhân, nông dân, ngư dân và người sản xuất nhỏ sang cho các thế lực cao hơn. Thay vì mở rộng tiếp cận đất đai và những nguồn lực sản xuất khác cho nhóm phụ nữ, công nhân và người dân nghèo, mô hình kinh tế hiện nay vẫn tiếp tục làm giàu cho một vài cá nhân thâu tóm những nguồn lực này.

Ngoài ra, phụ nữ thường bị phân biệt đối xử trong lao động việc làm. Bên cạnh đó, nền tài khóa không công bằng, mà ở đó những tập đoàn lớn và cá nhân giàu có không đóng đúng và đủ nghĩa vụ thuế, đang làm ảnh hưởng đến đầu tư công cho các dịch vụ thiết yếu. Cuối cùng, người dân không chỉ thiếu tiếp cận với mức lương thỏa đáng, nguồn lực sản xuất và dịch vụ công, mà họ còn thiếu cơ hội đóng góp tiếng nói, thiếu khả năng tham gia vào quá trình hoạch định chính sách và ra quyết định. “Hầu hết các quyết định về kinh tế được hình thành sau những cánh cửa kín mà thiếu hẳn cơ chế tham gia của các bên liên quan trong đó có người dân” - bà Lefur cho biết.

Hiện thực hóa khát vọng tăng trưởng bao trùm

Các nhà lãnh đạo APEC đều nhất trí rằng, tăng trưởng bao trùm cần phải là trọng tâm thảo luận trong cuộc họp thượng đỉnh lần này. Việt Nam, quốc gia chủ trì cuộc họp năm nay, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy phát triển bao trùm về kinh tế, tài chính và xã hội. Bà Lefur kiến nghị, các nhà lãnh đạo APEC cần nhìn nhận bất bình đẳng đang gia tăng là mối đe dọa tới sự tăng trưởng và thịnh vượng của khu vực. Các nhà lãnh đạo nên thông qua các mục tiêu quốc gia với mốc thời gian rõ ràng để giảm khoảng cách giàu nghèo.

Các dịch vụ công thiết yếu có khả năng chuyển hóa nghèo đói, vì vậy bà Lefur cho rằng, các quốc gia nên tận dụng nền tảng APEC để tái khẳng định cam kết của mình với việc tăng nguồn lực cho các dịch vụ công thiết yếu như giáo dục, y tế và an sinh xã hội. Đặc biệt, cần tôn trọng các mục tiêu quốc tế về việc dành ít nhất 15% ngân sách để chi tiêu cho y tế và 20% ngân sách cho giáo dục. Các nhà lãnh đạo APEC cần thiết lập những quy định về mức lương đủ sống và coi đây là một hợp phần chính trong chiến lược của mình nhằm thúc đẩy phát triển bao trùm và giảm chênh lệch thu nhập theo giới tính.

Bà Lefur đề xuất, các nền kinh tế APEC nên bảo đảm và mở rộng tiếp cận của phụ nữ với tín dụng và vốn, hỗ trợ các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) do phụ nữ lãnh đạo và làm chủ, thúc đẩy sự tham gia trực tiếp của công dân trong các trụ cột về tăng trưởng bao trùm của APEC, thiết lập một cơ chế tham gia cho các nhóm đối tượng khác nhau của APEC sao cho các đại diện từ các tổ chức của người dân và các nhóm xã hội dân sự có thể tham gia và đóng góp vào các tiến trình APEC. Những cơ chế này sẽ minh chứng cho cam kết của APEC về phát triển bao trùm.