"Không tiếp, không bán, mời ra cho"
Từ phản ánh của người dân, trong vai một khách du lịch Việt, PV Báo Lao Động tìm đến cơ sở Ngọc Việt (số 9, đường Võ Thị Sáu, phường Phước Long, Nha Trang) để tham quan, mua hàng. Vừa bước vào phòng đón tiếp, ngay lập tức, PV bị nhân viên tên C xông ra chặn ngay từ cửa vào. Nhân viên C mời PV ra ngoài và dẫn vào một phòng riêng uống nước và liên tục tra hỏi lý lịch. "Nói đi, các anh ở đâu vào đây. Tôi biết chứ không phải không đâu. Chúng tôi không bán hàng cho người Việt" - nhân viên C khẳng định. PV nói là du khách Việt muốn vào tham quan cở sở, mua hàng lưu niệm thì nhân viên C từ chối: "Có gì đâu mà tham quan. Các anh ngồi đó không được đi đâu nghe. Ngồi im đó tôi gọi điện thoại báo quản lý đến làm việc với các anh". Nhận thấy nhân viên này có ý định giữ người, chúng tôi đã nhanh chóng rời khỏi cơ sở này ngay sau đó. Ngay trước mặt cơ sở Ngọc Việt, cơ quan chức năng đã cắm biển cấm dừng và đỗ xe nhưng hằng ngày, hàng lượt đoàn xe đưa khách đến cơ sở này vẫn ngang nhiên dừng, đỗ xe ngay dưới lòng đường Võ Thị Sáu. "Ngày nào tôi cũng thấy cả đoàn xe du lịch nhiều chỗ ngồi đưa khách Trung Quốc đến cơ sở này. Lúc nhiều có đến 5-6 chiếc xếp thành hàng dài. Người dân chúng tôi rất bức xúc nhưng không biết kêu ai. Tôi cũng không biết vì sao cảnh sát giao thông lại làm "lơ" các đoàn xe này" - ông Trần Dũng, một người dân phường Phước Long phản ánh.
 |
| Tại nhiều điểm du lịch tại Nha Trang, hướng dẫn viên Trung Quốc ngang nhiên hoạt động trái phép. Ảnh: Nhiệt Băng |
Ông Dũng bảo nhiều lúc chứng kiến người Trung Quốc đến đây du lịch, ăn ở, tiểu tiện mất vệ sinh trên đường mà ông chỉ biết lắc đầu ngán ngẩm. "Khách Trung Quốc đến Nha trang rầm rộ, nhưng công tác quản lý hoạt động họ như thế nào mới là vấn đề đáng bàn. Họ hoạt động không rõ ràng mà cơ quan chức năng quản lý không nổi thì đáng mừng hay đáng lo?". Trong lúc trò chuyện cùng ông Dũng, chúng tôi tiếp cận được một phụ nữ địa phương từng dọn dẹp vệ sinh, chuẩn bị khai trương tại cơ sở Ngọc Việt. Chị cho biết, cơ sở Ngọc Việt do người Trung Quốc làm chủ, bên trong bán đồ lưu niệm như trầm hương, ngọc trai... và chỉ phục vụ cho các đoàn khách Trung Quốc, còn người dân địa phương không biết trong đó bán gì vì bị "cấm cửa".
Cách đây không lâu, chúng tôi vào cơ sở Kỳ Nam Hưng trên đường Nguyễn Thị Minh Khai. Dù bên ngoài quán gắn bảng ghi tên hộ kinh doanh là tên người Việt nhưng khi chúng tôi vào gọi món thì nhân viên đưa ra thực đơn toàn tiếng Trung Quốc với giá khá cao. "Tiếng Trung Quốc, làm sao gọi món?" - chúng tôi thắc mắc. Nhân viên cho biết phải chờ người phiên dịch đến mới biết tên món. Chúng tôi hỏi thêm, không lẽ ở đây không ai biết tiếng Trung, nhân viên này cho biết cứ chỉ hải sản rồi đầu bếp làm, ở đây có 2 quản lý người Trung Quốc nhưng họ không biết tiếng Việt, còn quản lý người Việt thì không có ở đây. Nhân viên này cho biết thêm, đầu bếp ở quán có cả người Việt và Trung Quốc còn chủ nhà hàng là người Việt có ghi rõ ở trước nhà hàng.
Tại cửa hàng lưu niệm Hải Thiên chuyên bán hàng cho du khách Trung Quốc trên đường Vân Đồn, bên ngoài cửa hàng ghi rõ chủ hộ kinh doanh là tên người Việt, nhưng khi chúng tôi vào xem lập tức 2 bảo vệ chặn lại "mời ra", chờ báo quản lý. Chúng tôi được bảo vệ này mở cửa cho vào sau khi xin phép quản lý cửa hàng. Cửa hàng này bày bán mặt hàng vòng tay, tượng, đồ lưu niệm, đồ trưng bày sang trọng làm từ gỗ, trầm… Quản lý cửa hàng cho biết chủ yếu phục vụ các tour khách từ Trung Quốc, Hà Nội, TP HCM. Tuy nhiên, ở đây cũng chỉ ghi tiếng Trung Quốc là chính và rất ít tiếng Việt.
Nước đến chân, nháo nhào ứng phó
Ông Trần Hữu Lý - Phó chi Cục trưởng Chi cục QLTT tỉnh Khánh Hòa cho biết, cán bộ chi cục khi "trinh sát" vào một số cơ sở nhưng cũng bị từ chối khéo, không cho vào. “Họ nói họ bán theo khách đoàn, có cả ekip, phải mở máy lạnh… do không có người phục vụ nên không vào được”- ông Lý nói. Ông Lý bảo vấn đề này đau đầu, chưa biết xử lý như thế nào, vì theo quy định hiện nay chưa có chế tài xử lý, xử phạt hành vi phân biệt đối xử, mặc dù trong Luật Thương mại quy định kinh doanh bình đẳng. Theo ông Lý thì "gặp trường hợp này chúng tôi khá lúng túng, chủ yếu nhắc nhở chứ không thể xử lý được”. Theo ông Đinh Văn Cường - Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin TP Nha Trang, thời gian qua, qua kiểm tra, đoàn liên ngành đã nhắc nhở khoảng 50 điểm kinh doanh vi phạm việc ghi tiếng nước ngoài sai quy định. Trong vòng một tháng, nếu các điểm kinh doanh này không sửa sai sẽ lập biên bản xử phạt. Ông Cường cho rằng thực đơn tại các điểm kinh doanh chỉ ghi tiếng Trung Quốc là vi phạm quy định, trước mắt thành phố sẽ nhắc nhở, cho thời gian để khắc phục, nếu không khắc phục mới xử phạt. Còn hành vi phân biệt đối xử thì chưa có quy định xử lý hành vi đó xử lý như thế nào.
Liên quan đến tình trạng hướng dẫn viên người Trung Quốc hoạt động trái phép tại các điểm du lịch tại Nha Trang, Sở VHTTDL tỉnh Khánh Hòa cho biết, sẽ chỉ đạo Thanh tra Sở kiểm tra ngay và có biện pháp chấn chỉnh. Theo cơ quan chức năng tỉnh Khánh Hòa, phương thức hoạt động của các tour khách du lịch Trung Quốc đến Nha Trang hiện nay rất khó lường. Không ít du khách Trung Quốc khai báo tạm trú dựa theo danh sách của các đơn vị lữ hành cung cấp, trong khi các cơ sở lưu trú lại không nhận được hộ chiếu gốc để quản lý, theo dõi. Trong báo cáo gửi tỉnh Khánh Hòa và các đơn vị chức năng liên quan mới đây, ông Nguyễn Văn Thành - Phó chủ tịch Thường trực Hiệp hội du lịch Nha Trang - cho biết, từ đầu năm đến nay, tại Nha Trang xuất hiện tình trạng bán tour "chui" và sử dụng hướng dẫn viên là người nước ngoài, doanh nghiệp chưa có giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế nhưng vẫn tổ chức tour cho người nước ngoài… ảnh hưởng đến môi trường và chất lượng du lịch trên địa bàn tỉnh. Ông Thành đánh giá tình hình đảm bảo an ninh, an toàn cho du khách tại Khánh Hòa chưa thật sự tốt. "Các cơ quan chức năng cần kiểm tra các trường hợp đặt vé tour tại vỉa hè, trước khách sạn, nhà hàng… trên địa bàn thành phố" - ông Thành kiến nghị.
 |
| Khách Trung Quốc tràn đến Nha Trang du lịch, kinh doanh khiến cơ |
Ông Thành cũng đề nghị các hãng lữ hành, cơ sở lưu trú, điểm tham quan... phải có những chính sách, điều khoản, quy định chính xác, rõ ràng về những việc làm và không nên làm về hướng dẫn viên khi dẫn đoàn đi tham quan (kể cả cộng tác của công ty). Riêng hướng dẫn viên phải hướng dẫn theo đúng hành trình tour đã ký kết với khách hàng. Nếu vi phạm có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm hợp đồng, hoặc dẫn đoàn đi ngoài luồng trong chương trình đã ký kết với khách. Đối với người nước ngoài doanh nghiệp thuê làm cộng tác, làm việc tại Việt Nam yêu cầu phải có giấy phép hành nghề và phải đăng ký trước với cơ quan chức năng để họ xác nhận theo đúng quy định pháp luật. Đồng thời, doanh nghiệp phải có biệt pháp cưỡng chế đối với họ khi sai phạm với hợp đồng đã ký kết.
Tại cuộc họp với các sở, ngành về việc giải quyết một số vướng mắc, tồn tại trong công tác quản lý Nhà nước về du lịch vào ngày 26.5, ông Trần Sơn Hải - Phó chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu Sở Du lịch tập trung nghiên cứu, đưa ra các giải pháp khắc phục tình trạng thiếu hướng dẫn viên cho các tour nước ngoài; phối hợp với các ngành liên quan tăng cường quản lý việc đăng ký khách lưu trú người nước ngoài tại các khách sạn; yêu cầu Cục Thuế và Sở Tài chính lập kế hoạch kiểm tra việc chấp hành quy định về thuế, giá đối với các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành, lưu trú và cửa hàng dịch vụ thương mại chuyên phục vụ cho khách nước ngoài. Ông Hải cũng yêu cầu ngành công an cần xem xét lại quy trình thủ tục đăng ký khách lưu trú tại khách sạn và nhà cho người nước ngoài thuê; giải quyết nhanh các thủ tục xuất nhập cảnh cho khách; các đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh tăng cường kiểm tra tình hình hoạt động của các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch có yếu tố người nước ngoài; kiểm tra hoạt động ngoại tệ, niêm yết giá, đăng ký tạm trú, tạm vắng của người nước ngoài tại các cơ sở…
