Trong đó, tổng thu nhập đóng BHXH gồm lương, phụ cấp và các khoản bổ sung. Nhiều món “trả thường xuyên” hằng tháng sẽ tính đóng BHXH, ngoài ra có hàng chục món “trả thường xuyên” không trong loại tính đóng.
Thêm nhiều món đóng
Theo quy định, từ ngày 1.1.2018, tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc là mức lương, phụ cấp lương theo quy định tại Điểm 2.1 khoản này và các khoản bổ sung khác theo quy định tại Điểm a, Khoản 3, Điều 4 Thông tư số 47/2015/TT-BLĐTBXH.
Về thu nhập tính đóng BHXH, trước đó, tại Điểm 2.1, 2.2, 2.2, Khoản 2, Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH ngày 14.4.2017 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam quy định:
Từ ngày 1.1.2016 đến ngày 31.12.2017, tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc là mức lương và phụ cấp lương theo quy định tại Khoản 1 và Điểm a, Khoản 2, Điều 4 Thông tư số 47/2015/TT-BLĐTBXH ngày 16.11.2015 của Bộ LĐTBXH hướng dẫn thực hiện một số điều về hợp đồng lao động, kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất của Nghị định số 05/2015/NĐ-CP ngày 12.1.2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số nội dung của Bộ Luật Lao động.
Phụ cấp lương theo quy định tại Điểm a, Khoản 2, Điều 4 Thông tư số 47/2015/TT-BLĐTBXH là các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động chưa được tính đến hoặc tính chưa đầy đủ như phụ cấp chức vụ, chức danh; phụ cấp trách nhiệm; phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; phụ cấp thâm niên; phụ cấp khu vực; phụ cấp lưu động; phụ cấp thu hút và các phụ cấp có tính chất tương tự.
Nhiều món được loại trừ
Tuy nhiên, tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc đối với NLĐ không bao gồm các khoản khác như tiền thưởng theo quy định tại Điều 103 của Bộ Luật Lao động và các khoản, chế độ phúc lợi khác, cụ thể là với các khoản bổ sung khác không xác định được ngay với mức lương và phụ thuộc vào kết quả lao động thì không tính đóng BHXH.
Theo đó, sẽ loại trừ 14 khoản thu nhập không tính đóng BHXH, đó là: Tiền thưởng theo quy định tại Điều 103 của Bộ Luật Lao động 2012; tiền thưởng sáng kiến; tiền ăn giữa ca; tiền hỗ trợ xăng xe; tiền hỗ trợ điện thoại; tiền hỗ trợ đi lại; tiền hỗ trợ giữ trẻ; tiền hỗ trợ nhà ở; tiền hỗ trợ nuôi con nhỏ; tiền hỗ trợ NLĐ có thân nhân bị chết; tiền hỗ trợ lao động có người thân kết hôn; tiền hỗ trợ khi sinh nhật của NLĐ; tiền trợ cấp cho NLĐ gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động theo khoản 11 Điều 4 của Nghị định 05/2015/NĐ-CP.
Ngoài ra, tiền thưởng theo quy định tại Điều 103 Bộ Luật Lao động cụ thể như sau: Tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho NLĐ căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hằng năm và mức độ hoàn thành công việc của NLĐ. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở.
Nghĩa là, việc thưởng cho NLĐ hay không là quyền của người sử dụng lao động. Căn cứ chung để xác định tiền thưởng cho NLĐ là kết quả sản xuất kinh doanh hàng năm của người sử dụng lao động và mức độ hoàn thành công việc của NLĐ.
Những vấn đề cụ thể như nguyên tắc, các trường hợp, tiêu chuẩn, thời gian, mức, cách thức, nguồn kinh phí thực hiện…thưởng sẽ được quy định trong quy chế của doanh nghiệp. Cũng có những trường hợp, tiền thưởng của NLĐ sẽ được thỏa thuận ghi trong thỏa ước lao động tập thể hoặc hợp đồng lao động của 2 bên.
